ویتامین D یکی از عناصر کلیدی در حفظ سلامت بدن است که نقش آن فراتر از تقویت استخوانهاست. پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که این ویتامین ممکن است در محافظت از ساختارهای سلولی مرتبط با پیری، تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب نیز مؤثر باشد. بررسی علمی این اثرات میتواند درک ما را از روند پیری و راههای مقابله با آن دگرگون کند.
مطالعهای جدید نشان میدهد که مکملهای ویتامین D میتوانند از ساختارهای محافظ انتهای کروموزومها که روند پیری را کُند میکنند محافظت کنند و امیدهایی را برای حفظ سلامت طولانیمدت با کمک «ویتامین آفتاب» ایجاد کردهاند.
پژوهشگران دریافتند که مصرف روزانه ۲٬۰۰۰ واحد بینالمللی (IU) ویتامین D به حفظ تلومرها کمک میکند؛ ساختارهای کوچکی که مانند سرپوش پلاستیکی بند کفش عمل کرده و از آسیب دیدن DNA در هر بار تقسیم سلولی جلوگیری میکنند.
تلومرها در انتهای هر یک از ۴۶ کروموزوم بدن قرار دارند و با هر بار تکثیر سلولی کوتاهتر میشوند. زمانی که بیش از حد کوتاه شوند، سلول دیگر قادر به تقسیم نیست و در نهایت از بین میرود.
دانشمندان کوتاه شدن تلومرها را با برخی از بیماریهای نگرانکننده دوران پیری، از جمله سرطان، بیماری قلبی و آرتروز مرتبط دانستهاند. سیگار کشیدن، استرس مزمن و افسردگی همگی روند کوتاه شدن تلومرها را تسریع میکنند، و فرآیندهای التهابی در بدن نیز تأثیر منفی دارند.
فراتر از استخوانهای قوی
ویتامین D بهعنوان مادهای ضروری برای سلامت استخوان شناخته میشود و به جذب کلسیم در بدن کمک میکند. کودکان، نوجوانان و افرادی با پوست تیره یا کسانی که کمتر در معرض نور خورشید قرار دارند، بهویژه نیازمند سطح کافی از این ویتامین برای ساخت و حفظ استخوانهای محکم هستند.
اما ویتامین D نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی نیز دارد. مرور شواهد نشان داده که مکملهای ویتامین D میتوانند عفونتهای تنفسی را کاهش دهند، بهویژه در افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند.
پژوهشهای اولیه حتی نشان میدهند که این ویتامین ممکن است در پیشگیری از بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و اماس مؤثر باشد، هرچند انجام آزمایشهای بیشتر ضروری است.
از آنجا که التهاب به تلومرها آسیب میزند، اثرات ضدالتهابی ویتامین D میتواند نقش محافظتی آن را توضیح دهد. در مطالعه اخیرِ دانشگاه Augusta ایالات متحده، پژوهشگران ۱٬۰۳۱ نفر با میانگین سنی ۶۵ سال را بهمدت پنج سال مورد بررسی قرار دادند و تلومرهای آنها را در آغاز، پس از دو سال و سپس بعد از چهار سال اندازهگیری کردند. نیمی از شرکتکنندگان روزانه ۲٬۰۰۰ واحد بینالمللی (IU) ویتامین D مصرف کردند و نیمی دیگر دارونما دریافت کردند.
در مقایسه با گروه دارونما، نتایج نشان داد که گروه مصرفکننده ویتامین D، تلومرها بهاندازه ۱۴۰ جفت باز حفظ شدند. برای درک بهتر این عدد، پژوهشهای پیشین نشان دادهاند که تلومرها بهطور طبیعی در طول یک دهه حدود ۴۶۰ جفت باز کوتاه میشوند، که نشان میدهد اثر محافظتی ویتامین D میتواند واقعاً قابل توجه باشد.
این نخستین یافته امیدوارکننده نیست. مطالعات پیشین نیز مزایای مشابهی را گزارش کردهاند، و رژیم غذایی مدیترانهای – که سرشار از مواد مغذی ضدالتهابی است نیز با تلومرهای بلندتر مرتبط بودند.
نکته مهم
Vitamin D Deficiency Close up
با این حال، نکات قابل توجهی نیز وجود دارد. برخی پژوهشگران هشدار میدهند که تلومرهای بیش از حد بلند ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماریها را افزایش دهند و این احتمال را مطرح میکنند که نقطه تعادل مطلوبی وجود دارد که هنوز بهدرستی شناخته نشده است.
همچنین توافقی درباره دُز مناسب وجود ندارد. پژوهشگران دانشگاه Augusta از دُز روزانه ۲٬۰۰۰ واحد بینالمللی (IU) استفاده کردند – مقداری بسیار بالاتر از میزان توصیهشده فعلی که برای افراد زیر ۷۰ سال ۶۰۰ و برای سالمندان ۸۰۰ IU است. با این حال، برخی مطالعات دیگر نشان دادهاند که حتی ۴۰۰ IU ممکن است در پیشگیری از سرماخوردگی مؤثر باشد.
متخصصان میگویند دُز بهینه احتمالاً به عوامل فردی بستگی دارد، از جمله سطح فعلی ویتامین D در بدن، وضعیت تغذیه کلی و نحوه تعامل این ویتامین با سایر مواد مغذی.
اگرچه این یافتهها امیدوارکننده هستند، اما هنوز برای مصرف دُزهای بالا از ویتامین D با هدف کُند کردن روند پیری زود است. قویترین شواهد برای پیریِ سالم که همچنان بر اصول پایه تأکید دارند: رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم، خواب با کیفیت، پرهیز از سیگار و مدیریت استرس – همگی عواملی هستند که بهطور طبیعی از سلامت تلومرها حمایت میکنند.
با این حال، اگر دچار کمبود ویتامین D هستید یا در معرض خطر ضعف استخوان قرار دارید، مصرف مکملها همچنان انتخابی منطقی و مبتنی بر دههها پژوهش علمی است.
در حالی که دانشمندان به رمزگشایی از اسرار پیری ادامه میدهند، نقش ویتامین D در تنظیم ساعت سلولی بدن ممکن است تنها بخشی از یک معمای بسیار بزرگتر باشد.
طراحی و اجرا :
وین تم
هر گونه کپی برداری از طرح قالب یا مطالب پیگرد قانونی خواهد داشت ، کلیه حقوق این وب سایت متعلق به وب سایت تک فان است
دیدگاهتان را بنویسید