سری Grand Theft Auto را میتوان یکی از نمادینترین عناوین در زمینه ویدیو گیم دانست. فرنچایزی که با فروشی باورنکردنی، میلیاردها دلار سود برای سازندگان و ناشرش به ارمغان آورده است. داستان GTA قصهای دراز و شنیدنی بوده که از سال ۱۹۹۷ تا کنون ادامه یافته. تا بدین روز، هفت نسخه از این سری به دست بازیبازان رسیده و اگر رخداد پیشبینی ناپذیری پیش نیاید، هشتمین بازی این فرنچایز با نام GTA VI امسال منتشر میگردد. برای آشنایی بیشتر با مسیر ساخت و پیدایش GTA، بهتر است به سالهای دور دهه ۸۰ میلادی بازگردیم.
استودیوی DMA؛ آغارگر راه
گروهی کوچک و متشکل از چند جوان شیفته ساخت بازیهای ویدیویی در شهر Dundee کشور اسکاتلند گرد هم آمدند. Dave Jones را میتوان رهبر و هسته این تیم دانست که در کنار Russell Kay, Mike Dailly, Steve Hammond, Gary Timmons به ساخت بازی برای ZX Spectrum سرگرم بود. این گروه پنجنفره K.A.C.C نامیده میشد. پس از ساخت چند بازی، این تیم کار خود را برای توسعه پروژههایی برای پلتفرمی تازه به نام Amiga آغاز کرد. این بستر تازه، به بازیسازان جوان اجازه داد تا بازیهایی با پیچیدگی و مکانیکهای بیشتر بسازند. نتیجه کار ایشان این بود که توانستند بازیهایی همچون ساختههای Konami که تنها روی دستگاههای Arcade در دسترس بود را برای رایانههای خانگی تولید کنند. این دستاورد به زودی چشمان شرکت Psygnosis را گرفته و ایشان، ناشر بازیهای K.A.C.C شدند. در این هنگام که جای پای بازیسازان جوان با به دستآوردن ناشر سفت شده بود، استودیویی کوچک به نام DMA Design تاسیس کردند. پس از چندی، این استودیو بازی شوتر Manace را ساخته و با توجه به پیروزیهای این نسخه، سازندگان دریافتند که میتوان از بازیهای ویدیویی پول خوبی به دست آورد. با نگاهی به چگونگی وضعیت آن روزهای جهان گیم میتوان دریافت که به دلیل نوپا بودن این صنعت، بازیسازی شغلی حرفهای خوانده نمیشده و بیشتر به سان یک سرگرمی به آن مینگریستهاند؛ اعضای DMA اما به خوبی از پتانسیلهای هنر هشتم و جای پیشرفت آن در آینده آگاه شدند. پس از این رخداد، نیروهایی تازه به استخدام شرکت درآمده و اعضای اصلی نیز همه نیرو و توانایی خود را در زمینه بازیهای ویدیویی به کار گرفتند؛ در پی این تصمیم برخی از ایشان شغل و دانشگاه خود را نیز رها کردند.
در سال ۱۹۹۱، DMA بازی Lemmings را عرضه کرد که با پیشبازی باورنکردنی رو به رو گشت؛ به گونهای که در همان سال نخست توانست ۵۵ هزار کپی بفروشد. در سالهای آینده نیز چندین نسخه از این بازی ساخته و روانه بازار شد که همگی مورد استقبال گیمرها قرار گرفتند. Lemmings برای DMA پیروزی بزرگی بود به گونهای که توجه نینتندو را نیز به خود جلب کرد. پس از موفقیتهای نامبرده شده، استودیو به ساختمانی بزرگتر نقل مکان کرده و به تعداد نیروهای خود افزود. در پی درگیری میان سونی و Psygosis که سال ۱۹۹۳ به وقوع پیوست، مسیری تازه برای DMA گشوده شد و این شرکت گام در مسیر ساخت بازیهای سهبعدی برداشت. Body Harvest نمایانگر تلاش این استودیو برای پدید آوردن بازیهای ۳D و دلبستگی ایشان به ساخت بازیهای Sci-Fi دارای خشونتهای بزرگسالانه است. نینتندو که شیفته Lemmings بود میخواست Body Harvest را بر روی Nintendo 64 عرضه کند؛ رخدادی که به دلیل خشونت نهفته در بازی و سیاستهای اخلاقی نینتندو انجام نپذیرفت.
برادران Houser و روند ساخت نخستین GTA
Dan Houser و Sam Houser دلباخته جهان سینما و موسیقی هستند. در آن سالها این دو برادر در شرکت BMG Interactive کار میکردند و چندان به بازیهای ویدیویی علاقه نداشتند. برادران هوزر باور داشتند که ویدیو گیم پتانسیل و گیرایی جهان سینما را ندارد چرا که بیشتر بازیهای آن دوران به گونهای کودکانه بودند. Dave Jones در سال ۱۹۹۵ دیداری با این دو داشت و آنها را با پروژهای به نام Race and Chase آشنا ساخت. بازی به گونهای طراحی شده بود که تبهکاران مورد پیگرد و تعقیب پلیس قرار بگیرند. در آغاز قرار بود که بازیکنان بتوانند هم در نقش پلیس و هم در نقش تبهکاران بازی کنند. ایده اصلی این بازی را Mike Dailly داده و روی آن کار میکرد. پس از مدتی تیم توسعه دریافت که بازی در نقش پلیس بسیار کسلکننده خواهد بود و دوربین بازی، نمیتواند پاسخگوی نیاز این کار باشد. بنابراین ایدهای به ذهن ایشان رسید که کنترل تمام و کمال تبهکار را در یک جهان آزاد به عهده بازیکن بگذارند. Dave Jones که پتانسیل این بازی را دریافته بود آن را با برادران هوزر در میان گذاشت. شرکت BMG پذیرفت که ناشر بازی باشد به شرطی که نام بازی به Grand Theft Auto دگرگونی یابد. روند توسعه و ساخت بازی به دلیل موتور بازیسازی ناپایدار طراحی شده به دست Mike Daylli، بسیار سخت پیش میرفت. تیم سازنده ناچار شد بسیاری از خیابانهای نقشه بازی را به صورت دستی طراحی کند. پس از پایان پروژه توسعه، بازی پر از باگ و گلیچ بود اما آنچه بیش از اینها به بازی را آسیب میرساند را میتوان نبود المانهای جذاب و گیرا دانست. ماموریتهای بازی در برگیرنده یکسری مراحل جابهجایی ساده میشد که چندان جذاب نمینمود.
در همین زمان، یکی از گلیچها به داد سازندگان رسیده و روند بازی را دگرگون ساخت. این گلیچ باعث شد نیروهای پلیس به تعقیب خشونتبار بازیکن بپردازند؛ اینگونه بود که سیستم Wanted Level سری GTA پدید آمد. برادران هوزر در راستای فروش هرچه بیشتر نخستین بازی این فرنچایز، مشاوری تبلیغاتی به نام Max Clifford را به خدمت گرفتند. او به رسانههای خبری از تاثیرات بد GTA گفت و همین باعث شد تا نام این بازی همه جا فراگیر شود. این کار پرریسک نزدیک بود به قیمت پایان یافتن پروژه تمام شود ولی در سال ۱۹۹۷، DMA بازی را به بازار عرضه کرد.
GTA 1
بازی در شهر خیالی Liberty City که با الهام از نیو یورک ساخته شده جریان دارد. بازیباز آزاد است از میان ۸ کاراکتر یکی را برگزیده و داستان بازی را پیش ببرد. در آغاز با انجام دادن خردهکارهایی همچون جابهجایی محموله، اندک اندک به جرگه مافیا وارد گشته و دست به کارهای بزرگتری همچون دزدی از بانک خواهید زد. داستان و شخصیتپردازی بازی چندان به یادماندنی نیست اما چیزی که GTA 1 را به دردانه زمانه خود بدل میساخت چیزی نیست مگر حس آزادی. در این بازی میتوانید به دزدیدن ماشین، درگیری با پلیس و کشتار مردم بپردازید. کاری که در آن زمان در بازیهای ویدیویی چندان انجامپذیر نبود. سیستم رانندگی و گستردگی ماشینها در کنار ایستگاههای رادیویی، حس غوطهوری خوبی به این بازی بخشیده بود. از سویی دیگر اما بازی آشکارا از سیستم دوربین و همچنین طراحی گرافیکی خود رنج میبرد؛ با این وجود اما GTA 1 توانست به لطف ایده بازاریابی برادران هوزر، تا سال ۲۰۰۰ بیش از یک میلیون کپی بفروشد.
GTA 2
در سالهای پایانی دهه ۹۰، شرکت Take 2 در حال گسترش و رشد بود. سال ۱۹۹۸، T2 شرکت BMG Interactive را خرید و پس از مدتی، دن و سم هوزر استودیوی Rockstar را بنا نهادند. پس از GTA 1 استودیوی DMA وارد مسیری تعجببرانگیز شد که پس از کش و قوسهای فراوان، T2 آن را خرید. پس از این رخدادها، بسیاری از اعضای DMA استودیو را ترک گفتند. Mike Daylli که از باگ و گلیچهای فراوان نسخه نخست درس گرفته بود، به اورهال و درستکردن کاستیهای موتور بازیسازی پرداخت. این بازبینیها به بهترشدن رندرینگ سهبعدی و نورپردازی بازی منجر شد. پس از ترک استودیو، دیگر توسعهدهندگان از مدل او بهره برده و اتمسفر GTA 2 که در سنجش با نسخه نخست تاریکتر بود را آفریدند. در این بازی نیز دوربین بالا به پایین به کار گرفته شد. در بخش گیم پلی اما، این نسخه با معرفی Dynamic Reputation System به بازیباز حس آزادی بیشتری داد. این سیستم چگونگی رابطه شخصیت اصلی با دیگر گروههای گنگستری را به تصویر میکشد. همانگونه که از نام این ویژگی بر میآید، به صورت پویا، رابطه میان شخصیت و گروههای گوناگون خلافکاران تغییر میکند.
در سال ۱۹۹۹، استودیوی DMA با کمک استودیوی تازه تاسیس Rockstar دومین GTA را ساخته و به دست بازیبازان رسانید. این بازی، نخستین عنوان این فرنچایز میباشد که در نویسندگی آن یکی از برادران هوزر دست داشته است. بازی در شهر ساختگی به نام Anywhere City جریان دارد. شخصیت اصلی بازی فردی به نام Cloud Speed بوده که تلاش میکند به قلههای جرم و جنایت برسد. جالب است که بدانید تیم بازاریابی Rockstae، فیلمی کوتاه برای تبلیغات و فروش هر چه بیشتر GTA 2 ساخت. این نسخه نیز همچون برادر بزرگ خود، داستان چندان گیرایی نداشت و برگ برندهاش در آزادیای که به بازیکن ارزانی میداشت نهفته بود.
GTA 3
پس از موفقیتهای نسخه دوم GTA، بنیانگذار استودیو بر آن شد تا از استودیو برود. Dave Jones باور داشت که آغوش همیشه باز هواداران، T2 را به ساخت هر چه بیشتر این سری وامیدارد. بنابراین و در راستای ساخت بازیهای تازه، او از استودیو جدا شد. برای جایگزین کردن کارگردان نسخههای پیشین، Leslie Benes به تیم پیوست. هدف از ساخت GTA 3 بهرهوری هر چه بهتر از پتانسیلهای PS2 بود. در راستای این کار، راکستار قراردادی بست و جواز به کار گرفتن انجین Render Ware را به دست آورد. با توجه به اینکه نسخه سوم قرار بود ۳D باشد، نسخههای طراحی شده از دو بازی نخست دیگر به کار توسعهدهندگان نمیآمد. برای چیرهشدن بر پیچیدگی طراحی جهان GTA 3، لزلی بنس برنامهنویسی به نام Adam Fower و طراح ارشدی به نام Aaron Garbett را به تیم افزود. همکاری این سه تن، به آفرینش جهان Liberty City انجامید؛ فرمول به کار گرفته شده در این روش بعدها نیز در سری GTA به کار گرفته شد. تیم نویسندگی که شامل Dan Houser نیز بود، تلاش میکردند تا داستان و شخصیتهایی خوب برای بازی بیافرینند. GTA 3 نخستین نسخه این سری به شمار میرود که همه کاتسینهایش با تکنیک موشن کپچر ضبط شدهاند. استودیو حتی چند بازیگر سرشناس به خدمت گرفت تا شخصیتها باورپذیرتر و واقعیتر به چشم بیایند. در آغاز کار قرار بود تا GTA 3 خوشرنگ و لعاب و شاد باشد اما استودیو تصمیم گرفت با کاستن از میزان و غلظت رنگها و همچنین افزودن جلوههایی چون باران، محیط بازی را تاریکتر و بزرگسالانهتر کند. در سال ۲۰۰۱، تصاویری از پیشساخت بازی به نمایش گذاشته شد که نتوانست توجه مخاطبین را به خود جلب کند. در حالی که استودیو آماده میشد تا GTA 3 را روانه بازار کند، حادثه ۱۱ سپتامبر به وقوع پیوست. با توجه به اینکه Liberty City از نیویورک الهام گرفته بود، این ترس را بوجود آورد که شاید شباهت میان دو شهر برای سازندگان گران تمام بشود. از اینرو ایشان در واپسین دقایق، دگرگونیهایی در بازی به وجود آوردند؛ از جمله بازطراحی ماشینهای امدادی و همچنین جلوگیری از امکان برخورد با هواپیماها.
سرانجام و پس از کش و قوسهایی، در سال ۲۰۰۱ بازی عرضه شد. دنیای بازی با توجه به استانداردهای آن زمان پویا به نظر میرسید. داستان بازی درباره مردی به نام Cloud است که در هنگام دزدی از بانک، به او خیانت میشود. حالا کلود باید آرام آرام راه خود را از میان مافیا باز کرده تا بتواند از معشوقهاش به نام Catalina انتقام بگیرد. پیشرفتهای داستانی این نسخه در سنجش با عناوین پیشین، GTA 3 را در زمینه داستانسرایی و شخصیتپردازی، در سنجش با نسخه اول و دوم بازی بسیار پیش انداخت. این بازی با ساخت یک شهر کاملا ۳D و القای حس آزادی، آغازگر دوران تازهای در فرنچایز بود. Liberty City تنها متشکل از یکسری خیابان و ساختمان نبود بلکه سازندگان توانسته بودند زندگی را در این شهر جاری سازند. نقشه کوچک سری GTA نیز برای نخستین بار در این عنوان به کار گرفته شد. سیستم راه رفتن، دویدن، تیراندازی و… نیز در این نسخه مورد بازبینی و بهبود قرار گرفتند. بهبودهای این نسخه نه تنها سری GTA بلکه صنعت گیم را یک گام به جلو سوق داد.
GTA Vice City
پس از GTA 3، راکستار استودیوی DMA را به استودیوی Rockstar North تغییر نام داد. اعضای این استودیو نیز به ادینبورگ کشور اسکاتلند فرستاده شدند. در آغاز قرار بود یک اکسپنشن برای نسخه سوم ساخته شود؛ طراحیهای اولیه نیز صورت گرفته بود اما این پروژه به سرانجام نرسید. پس از این رخداد، طراحیهای اولیه بر پایه دهه ۸۰ میلادی بازطراحی شدند. Sam Houser در جایی گفته بود که ایده ساخت یک GTA در دهه ۸۰، حتی پیش از نسخه سوم وجود داشته؛ پس از پیروزیها و ارمغانهای تجاری نسخه سوم، راکستار به این خودباوری رسید که میتواند این ایده را پیاده کند. برای ساخت هر چه بهتر این عنوان، گروهی از کارکنان به کنکاش و تماشای فیلمهای آن دهه نشستند؛ فیلمهایی چون صورت زخمی، راه کارلیتو و میامی وایس. Aaron Garbett ساعتها زمان صرف بررسی معماری و شهرسازی شهرهای دهه ۸۰ کرد تا بتواند طراحی دقیقی انجام بدهد. آشکار است که راکستار میخواست داستانی بهتر و ماندگارتر از GTA 3 بسازد. نخستین گام در این زمینه، سنگ تمام گذاشتن برای شخصیت اصلی یعنی Tommy بود. استودیو برای هرچه بهتر شدن روند داستان و شخصیتپردازی، بازیگر نام آشنا Ray Liotta را به صداپیشگی شخصیت اصلی بازی برگزید. راکستار همچنین برای غوطهوری هرچه بیشتر، حق پخش بیش از ۱۰۰ آهنگ آن زمان را خریده و آنها را به بازی افزود. Rockstar North پس از ۹ ماه توسعه، GTA Vice City را در سال ۲۰۰۲ به بازار عرضه کرد.
داستان بازی در شهر ساختگی Vice City که با الهام از میامی ساخته شده، جریان دارد. Tommy Vercitti در جریان یک معامله مواد مخدر، مورد یورش قرار گرفته و داراییهایش را به باد میدهد. او حالا باید اندک اندک در میان مافیا خود را بالا بکشد تا بتواند سرمایه از دست رفته و فراتر از آن، اعتبارش را باز گیرد. داستان و شخصیتپردازی بازی در سنجش با نسخه پیشین، پیشرفتهای خوبی داشته و همچنین حضور شخصیتهای به یادماندنی همچون Lance و Diaz به جذابیت خط داستانی بازی کمک شایانی کرده است. به طور کلی میتوان گفت GTA Vice City، با بهبود نقاط قوت GTA 3 و برطرف کردن برخی مشکلات این نسخه توانسته خوش بدرخشد. بازطراحی انیمیشنهای راه رفتن و دویدن، بهبود سیستم تیراندازی و رانندگی در کنار اتمسفر گیرا و دنیای خوش رنگ و لعاب Vice City، این نسخه را به یکی از بهترینهای این فرنچایز بدل میکند. راکستار در این نسخه دستی به سر و روی مبارزات نزدیک و تن به تن نیز کشیده بود. این نسخه، نخستین عنوان از سری GTA میباشد که در آن میتوان کنترل انواع هلیکوپترها را به دست گرفت. همچنین به لطف طراحی خوب و گستردگی چشمگیر انواع ماشینها در کنار افزودهشدن موتور سیکلت، رانندگی و گذران زمان در شهر Vice City به کاری لذتبخش بدل میشود.
بخش نخست نوشتار تاریخچه GTA در اینجا به پایان میرسد؛ با توجه به اینکه گستردگی و پیچیدگی بازیهای این فرنچایز پس از نسخه Vice City چند برابر میشود، در بخش دوم این نوشتار به روند توسعه و ساخت بازیهای GTA SA, GTA IV و GTA V خواهیم پرداخت.
طراحی و اجرا :
وین تم
هر گونه کپی برداری از طرح قالب یا مطالب پیگرد قانونی خواهد داشت ، کلیه حقوق این وب سایت متعلق به وب سایت تک فان است
دیدگاهتان را بنویسید