همه کهکشانهای بزرگ یک سیاهچاله کلانجرم در مرکز خود جای دادهاند که هر یک، بادهای قدرتمندی از گاز داغ را از افق رویداد خود منتشر میکنند. کهکشان ما نباید از این قاعده مستثنی باشد. با این حال، در طول ۵۰ سال گذشته، ستارهشناسان بهدنبال بادهای خارجشده از سیاهچاله مرکز کهکشان راه شیری بودهاند، اما در تمام این مدت، هیچچیزی پیدا نکردند؛ حتی یک نسیم ملایم.
اما اکنون اوضاع تغییر کرده است. در یک مطالعه مقدماتی، تیمی از دانشمندان قویترین شواهد تاکنون را از جریان بادهای خروجی از سیاهچاله کهکشان راه شیری، یعنی کمان ای (Sagittarius A)، با جزئیات شرح دادهاند. این یافتههای پیشگامانه که در ماه سپتامبر در سرور پیشانتشار arXiv منتشر شد، منطقهای بزرگ و مخروطی شکل را در اطراف سیاهچاله توصیف میکند که در آن، گاز سرد به نظر میرسد به بیرون رانده شده است.
لیا هانکل، اخترفیزیکدان فوق دکترا در دانشگاه مریلند که در این مطالعه شرکت نداشته است، به مجله Science گفت: «اگر این حقیقت داشته باشد، یک کشف بسیار هیجانانگیز با پیامدهای گسترده برای مرکز کهکشان ما خواهد بود.» اگرچه او خاطرنشان میکند که فقدان گاز، یک شواهد غیرمستقیم برای وجود باد سیاهچاله است، اما این یافتهها یک گام بزرگ رو به جلو در حل این معما محسوب میشوند.
برخلاف تصور رایج، سیاهچالهها صرفاً هر چیزی را که بیش از حد نزدیک شود، به داخل نمیکشند. هنگامی که گاز به صورت مارپیچی وارد دیسک مواد اطراف یک سیاهچاله کلانجرم میشود، داغ میشود. از طریق ترکیبی پیچیده از اثرات مغناطیسی، تابشی و حرارتی، بخشی از این گاز به شکل باد یا جریانهای پرسرعت پلاسما به بیرون پرتاب میشود.
بادهای یک سیاهچاله کلانجرم آنقدر قدرتمند هستند که نحوه تکامل کهکشان میزبان خود را شکل میدهند. برای مثال، ستارهشناسان میدانند که این بادها به گرم نگه داشتن گاز میانکهکشانی کمک کرده و تشکیل ستاره را سرکوب میکنند و رشد بیش از حد کهکشان را محدود میسازند. درک نحوه اجرای این دینامیک در مرکز کهکشان راه شیری، کلید دانستن این است که چگونه کهکشان ما در طول زمان تکامل یافته و داستان ریشههای خودمان را ردیابی کنیم.
بسیاری از ستارهشناسان به دنبال بادهای کمان ای* گشتهاند، اما مشاهدات تلسکوپی قبلی نتایج متناقضی داشته است. دلیل اصلی این است که مشاهده از میان تمام گاز، گرد و غبار و ستارگانی که هسته کهکشانی را احاطه کردهاند، دشوار است.
با این حال، در این مطالعه جدید، یک تلسکوپ جدید در شیلی به کمک آمده است. آرایه بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (ALMA)، قدرتمندترین تلسکوپ رادیویی جهان است و در مقایسه با تلسکوپهای نوری، به طور استثنایی در نفوذ به ابرهای گرد و غبار مهارت دارد.
لنا مورچیکووا (اخترفیزیکدان) و مارک گورچکی (ستارهشناس) از دانشگاه نورتوسترن، حدود پنج سال مشاهدات ALMA را با تکنیکهای پیشرفته پردازش داده ترکیب کردند تا نقشهای بینظیر و با جزئیات از گاز مولکولی سرد اطراف کمان ای تولید کنند.
این نقشه یک شکاف مخروطی شکل در ابر گاز سرد را نشان داد. هنگامی که محققان نقشه خود را بر روی دادههای پرتو ایکس جمعآوری شده توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ناسا قرار دادند، این دو کاملاً با شکل مخروطی مطابقت داشتند. این همسویی نشان میدهد که باد پلاسمای داغ ساطع شده از کمان ای*، گاز سرد را به بیرون میراند و در این فرآیند پرتو ایکس منتشر میکند.
این یافتهها دانشمندان را بیش از هر زمان دیگری به حل معمای باد گمشده کمان نزدیک میکند، اما پرونده هنوز کاملاً بسته نشده است. شواهد مستقیم، مانند اندازهگیری سرعت جریان خروج ذرات از سیاهچاله، همچنان دستنیافتنی است. اما با اینکه پاسخ بسیار نزدیک و فریبنده است، ستارهشناسان همچنان برای درک قلب مرموز کهکشان ما تلاش میکنند.
طراحی و اجرا :
وین تم
هر گونه کپی برداری از طرح قالب یا مطالب پیگرد قانونی خواهد داشت ، کلیه حقوق این وب سایت متعلق به وب سایت تک فان است
دیدگاهتان را بنویسید