ارسال دیدگاه
امروز: شنبه , ۱۵ آذر , ۱۴۰۴
X
باستانشناسان اکنون دریافتهاند که موزاییک کتون (Ketton mosaic)، نسخهای نادر از اوج داستان جنگ تروا (Trojan War) را نشان میدهد که برگرفته از نمایشنامه فریگیها (Phrygians) اثر آیسخولوس (Aeschylus)، نمایشنامهنویس مشهور یونانی است و مدتها پیش گم شده بود.
باستانشناسان معتقدند که موزاییک مشهور روم، که در سال ۲۰۲۰ در روتلند انگلستان کشف شد. روایت گمشدهای از افسانه جنگ تروا را به تصویر میکشد.
این اثر خیرهکننده، که به موزاییک کتون مشهور است، یکی از شگفتانگیزترین یافتههای باستانشناسی انگلستان در صد سال گذشته به شمار میآید. با این حال، باستانشناسان هنگام کشف آن تصور میکردند صحنههای جنگ تروا از ایلیاد هومر الهام گرفته باشد؛ همان شعر حماسی یونانی مربوط به قرن هشتم پیش از میلاد که تا امروز شناختهشدهترین روایت جنگ تروا است.
با این حال، پژوهشگران اخیرا کشف کردهاند که موزاییک کتون روایتی فراموششده و متفاوت از این حماسه براساس نمایشنامه آیسخولوس بازگو میکند؛ روایتی که در دوران باستان رواج داشته اما بعدها از میان رفته است. این کشف همچنین آشکار میسازد که بریتانیای روم با جهان گسترده مدیترانه باستان بسیار بیشتر از آنچه پیشتر تصور میشد در ارتباط بوده است.
کشف روایت جایگزین جنگ تروا در موزاییک کتون
موزاییک کتون نخستین بار در سال ۲۰۲۰ و در دوران قرنطینه کووید-۱۹ توسط جیم ارواین (Jim Irvine)، کشاورزی محلی، هنگام قدمزدن در یکی از مزارع خود کشف شد. این کشف زمینهساز کاوشهای گسترده توسط خدمات باستانشناسی دانشگاه لستر (University of Leicester Archaeological Services) شد.
باستانشناسان قدمت موزاییک را حدود ۱۸۰۰ سال تخمین زدند. این موزاییک شامل سه پنل است که بخشی از داستان جنگ تروا را روایت میکند. پنل نخست، نبرد آشیل، قهرمان یونانی، با هکتور، شاهزاده تروا را نشان میدهد.
در پنل دوم، پیروزی آشیل در نبرد به تصویر کشیده شده است؛ او بدن هکتور را پشت ارابه خود میکشد در حالی که پدر هکتور، پادشاه پریام، برای بخشش التماس میکند. نهایتاً پنل سوم، وزنکردن بدن هکتور در کنار تودهای از طلا را نشان میدهد؛ همان باجی که پریام در ازای بازگرداندن جسد هکتور به آشیل میپردازد.
در ابتدا، باستانشناسان تصور میکردند این پنلها از ایلیاد هومر الهام گرفتهاند، اما پژوهشی تازه که در مجله Brittania منتشر شده، نشان داد که موزاییک در واقع صحنههایی از نمایشنامه فریگیها را روایت میکند؛ روایتی متفاوت و جایگزین از افسانه جنگ تروا.
اگرچه متن این نمایشنامه امروز از میان رفته، اما رومیان باستان با این نمایشنامه غریبه نبودند. صاحب ثروتمند ویلای روتلند هم بیتردید از داشتن تصویری نسبتاً کمیاب از ماجرای جنگ تروا در خانهاش لذت میبرد.
در این روایت، وقتی پریام برای بازگرداندن پیکر هکتور به سراغ آشیل میرود، با ترازو مقدار طلایی هموزن فرزندش به او میدهد تا جسد آزاد شود. در نسخهٔ هومر هم باج رد و بدل میشود، اما مقدار طلا برابر وزن جسد نیست.
علاوه بر این، نمایشنامه فریگیها احتمالاً تنها منبع موزاییک کتون نبوده است. کارشناسان معتقدند پنل نخست ممکن است از طراحی یک کوزه یونانی مربوط به دوران آیسخولوس الهام گرفته باشد.
جین ماسگلیا (Jane Masséglia)، نویسندهٔ اصلی پژوهش، این موضوع را در بیانیهای از طرف دانشگاه لستر توضیح داد:
وقتی الگوهای استاندارد یکی از پنلها را تشخیص دادم، فهمیدم که بخشهای دیگر موزاییک هم از طرحهایی الهام گرفتهاند که در نقرهجات، سکهها و سفالهای بسیار کهن یونان، ترکیه و گل دیده میشود.
پیوند بریتانیای روم با مدیترانه باستان
نمایشنامهٔ آیسخولوس باعث شد این روایت جایگزین از جنگ تروا در سراسر جهان یونانی شهرت پیدا کند. علاوه بر این، استفاده از تصاویر این نمایشنامه و طرحهایی از دیگر کشورهای مدیترانهای نشان میدهد که ترکیبی متنوع از فرهنگ کلاسیک حتی به دورافتادهترین نقاط بریتانیای روم نیز راه یافته بود.
جین ماسگلیا توضیح داد:
هنرمندان رومی-بریتانیایی از دیگر نقاط جهان باستان جدا نبودند و بخشی از شبکه گستردهای بودند که الگوهای طراحی خود را نسل به نسل منتقل میکردند.
او افزود:
در کتون با صنایع دستی بریتانیای روم روبهرو هستیم، اما همزمان میراث طراحی مدیترانهای را نیز میبینیم.
پنلهای موزاییک که زمانی کف سالن غذاخوری ویلای روتلند را میپوشاندند، از هنر و افسانههای سراسر مدیترانه الهام گرفته بودند. همانطور که جیم ارواین بیان کرد:
پژوهش تازه سطحی از یکپارچگی فرهنگی در جهان روم را نشان میدهد که تازه در حال درک آن هستیم.
در حال حاضر، کاوشها در محل موزاییک کتون ادامه دارد. ریچل کوبیت (Rachel Cubitt)، هماهنگکننده پس از کاوش گفت:
این پژوهش جدید بعدی تازه به پروژههای دیگر در سایت میافزاید و تصویر دقیقتری از علایق و تأثیرات افرادی که در آن زمان در بریتانیای روم زندگی میکردند ارائه میدهد.
دانلود آهنگ
دیدگاهتان را بنویسید