ارسال دیدگاه
امروز: چهارشنبه , ۲۱ آبان , ۱۴۰۴
X
از زمانی که ستاره‌شناسان برای نخستین‌بار دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای ۳I/ATLAS را در ماه جولای شناسایی کردند، گمانی‌ها در مورد ماهیت آن به شدت بیشتر شده است. برخی از کارشناسان فکر می‌کنند که این اصلا یک ستاره دنباله‌دار نیست، بلکه یک سفینه فرازمینی محسوب می‌شود که برای بررسی منظومه شمسی فرستاده شده است. با این حال، شواهد جدید نشان می‌دهند که این فرضیه چندان درست به نظر نمی‌رسد.
تلسکوپ رادیویی MeerKAT که توسط رصدخانه نجوم رادیویی آفریقای جنوبی اداره می‌شود، اخیرا یک سیگنال رادیویی از ۳I/ATLAS شناسایی کرده است. پیش از اینکه هیجان‌زده شوید، باید بدانید که این سیگنال رادیویی فناورانه برای ارسال اطلاعات نیست، بلکه یک تشعشع رادیویی طبیعی است و از بزرگ‌ترین شواهد ستاره‌شناسان محسوب می‌شود که نشان می‌دهد ۳I/ATLAS یک دنباله‌دار طبیعی است. ستاره‌شناسانی که این سیگنال را شناسایی کردند، توضیحات کوتاهی از یافته‌های خود در وبسایت “The Astronomer’s Telegram” که محققان در آن اکتشافات نجومی جدید خود را اعلام می‌کنند، منتشر کرده‌اند.
آن‌ها گفته‌اند که تلسکوپ MeerKAT خطوط جذب رادیویی توسط رادیکال‌های هیدروکسیل (OH) را در دو فرکانس مختلف شناسایی کرده است که عبارت‌اند از: ۱,۶۶۵ و ۱,۶۶۷ مگاهرتز. این موضوع نشان می‌دهد که ۳I/ATLAS هنگام گردش به دور خورشید در ماه گذشته مانند یک دنباله‌دار معمولی رفتار می‌کرده است. دی. جی. پیسانو (D.J. Pisano)، محقق و استاد نجوم برون‌کهکشانی چندطول‌موجی در دانشگاه کیب تاون، این یافته‌ها را به همراه چند همکار دیگر خود گزارش کرده است. این یافته‌ها هنوز مورد بررسی دقیق قرار نگرفته‌اند.
کشف این ستاره دنباله‌دار توسط تلسکوپ MeerKAT چه معنایی دارد؟
بین ماه‌های جولای تا اکتبر، ستاره‌شناسان با دقت ستاره دنباله‌دار ۳I/ATLAS را در حین نزدیک شدن به خورشید زیر نظر داشتند. تلسکوپ MeerKAT دنباله‌دار مذکور را در تاریخ ۲۴ اکتبر، تنها پنج روز قبل از رسیدنش به نزدیک‌ترین نقطه خود به خورشید که به عنوان حضیض خورشیدی نیز شناخته می‌شود، رصد کرد. هرچه یک دنباله‌دار به حضیض خورشیدی نزدیک‌تر شود، به دلیل تابش آن، سریع‌تر تصعید می‌شود. در این زمان، یخ روی سطح دنباله‌دار به سرعت از جامد به گاز تبدیل می‌شود، بدون اینکه وارد حالت مایع شود. این فرایند همچنین علت شکل‌گیری کما (هاله گازی اطراف هسته دنباله‌دار) و دم آن‌ها است.
در طول فرایند تصعید، هر مولکول آب منجمد (H2O) روی سطح دنباله‌دار به یک رادیکال هیدروکسیل (OH) و یک اتم هیدروژن (H) تجزیه می‌شود. بدین ترتیب، رادیکال‌های هیدروکسیل تشکیل می‌شوند که نشانگر تصعید دنباله‌دار هستند. اگر ۳I/ATLAS یک فضاپیمای فلزی بود، تلسکوپ‌ها این مولکول‌ها را تشخیص نمی‌دادند و تلاش‌های ناموفق پیشین برای شناسایی آن‌ها به گمانه‌زنی‌ها مبنی‌بر اینکه این جرم بین‌ستاره‌ای ممکن است یک شیء فناورانه باشد، دامن زد؛ فرضیه‌ای که ابتدا توسط ستاره‌شناس هاروارد، آوی لوئب (Avi Loeb) و همکارانش مطرح شد. او در یک پست وبلاگی درباره یافته‌های جدید تلسکوپ MeerKAT، داده‌های جدید و پدیده‌های دنباله‌دار طبیعی که در این اکتشاف دخیل بودند را تائید کرد، اما به‌طور صریح فرضیه شیء فناورانه را رد نکرد.
۳I/ATLAS تنها یک ستاره دنباله‌دار معمولی نیست
اگرچه می‌توان گفت ۳I/ATLAS یک دنباله‌دار طبیعی است، اما این بدان معنا نیست که غیرعادی محسوب نمی‌شود. این دنباله‌دار تنها سومین جرم بین‌ستاره‌ای به شمار می‌رود که تا به امروز توسط ستاره‌شناسان کشف شده و ویژگی‌های بسیار غیرمعمول آن، نگاهی اجمالی به منظومه شمسی دوردستی که از آن آمده است، ارائه می‌دهد. ستاره‌شناسان شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد ۳I/ATLAS یکی از بالاترین نسبت‌های دی‌اکسید کربن به آب را که تاکنون در یک دنباله‌دار دیده شده است، دارد و می‌تواند از منظومه شمسی ما قدیمی‌تر باشد.
براساس نسخه پیش از انتشار پژوهشی دیگر، ۳I/ATLAS نشان‌دهنده قطبش شدید منفی است که این موضوع ثابت می‌کند این ستاره نوع کاملا جدیدی از دنباله‌دارها است و با موارد پیشین، قابل مقایسه نیست. این ستاره دنباله‌دار اکنون در حال خروج از منظومه شمسی است، اما ستاره‌شناسان و تعدادی کاوشگر فضایی هنوز چند فرصت دیگر برای بررسی آن پیش از ناپدید شدنش خواهند داشت. هرچه دانشمندان اطلاعات بیشتری درباره این مهمان بین‌ستاره‌ای جمع‌آوری کنند، بیشتر شگفت‌زده خواهیم شد.
دانلود آهنگ
دیدگاهتان را بنویسید