با افزایش سن، مغز انسان دستخوش تغییراتی میشود که گاه بهصورت ظریف در رفتار و ادراک نمایان میگردد. یکی از این تغییرات، تمایل به تفسیر احساسات دیگران بهصورت مثبتتر از واقعیت است. پدیدهای که در مطالعات اخیر بهعنوان نشانهای احتمالی از افت شناختی و آغاز بیماریهای تحلیلبرندهی عصبی مانند آلزایمر مطرح شده است.
دیدگاه خوشبینانه ارزش زیادی دارد، اما یک مطالعه جدید نشان میدهد که تفسیر احساسات دیگران بهصورت مثبتتر از آنچه واقعاً هستند، میتواند نشانهای از پیری مغز و اُفت شناختی باشد. این «سوگیری مثبت» پدیدهای شناختهشده در روند افزایش سن است.
بر اساس نظریهی انتخاب اجتماعی-عاطفی (socioemotional selectivity theory)، این مکانیسم به ما کمک میکند تا با کاهش افق آیندهمان، بر جنبههای مثبت تمرکز کنیم و با کماهمیت جلوه دادن موارد منفی، از سلامت روان محافظت نماییم.
اما گروهی از پژوهشگران از بریتانیا و اسرائیل دیدگاه متفاوتی ارائه داده و معتقدند این سوگیری در واقع نشانهای از اُفت شناختی است و حتی میتواند هشدار اولیهای برای بیماریهای تحلیلبرندهی عصبی مانند آلزایمر باشد. مطالعات از این ایده حمایت میکند که سوگیری مثبتِ مرتبط با سن، بازتابی از تحلیل عصبی است، اما این موضوع نیازمند تأیید در مطالعات طولی آینده است.
در این مطالعه، ۶۶۵ شرکتکننده در بازه سنی ۱۸ تا ۸۹ سال جذب و به گروههایی با فاصله سنی تقریباً ۱۰ سال تقسیم شده و از داوطلبان خواسته شد احساسات موجود در چهرههای تولیدشده توسط رایانه را شناسایی کنند. همچنین اسکن مغزی MRI از آنها گرفته شد و از نظر علائم اُفت شناختی و افسردگی مورد بررسی قرار گرفتند. مطابق انتظار، افراد مُسِنتر چهرهها را بیشتر بهعنوان حامل احساسات مثبت شناسایی کرده و کمتر احتمال داشت آنها را منفی ارزیابی کنند.
چهرههای مبهم یا دشوار برای تفسیر، بیشتر توسط شرکتکنندگان مُسِن بهصورت مثبت تعبیر شدند. دادههای حاصل از اسکنهای مغزی، این سوگیری مثبت را با کاهش ماده خاکستری در هیپوکامپ و آمیگدال مغز مرتبط دانستند، مناطقی که وظیفه پردازش احساسات را بر عهده دارند. تمایل بیشتر به تفسیر احساسات چهرهای بهصورت مثبت، همچنین با عملکرد شناختی ضعیفتر مرتبط بود، اما با علائم افسردگی ارتباطی نداشت.
این تمایز مهم از این ایده حمایت میکند که سوگیری مثبت ناشی از تحلیل در بخشهای خاصی از مغز است. پژوهشگر همچنین اعلام کرد ارتباط با علائم افسردگی نشان میدهد که سوگیری مثبت میتواند به تمایز افت شناختی از افسردگی در سالمندان کمک کند این یافتهها به تحقیقات پیشین که اُفت شناختی را با ناتوانی در شناسایی احساسات مرتبط میدانند اضافه میشود، پدیدهای که در مراحل اولیه آلزایمر نیز مشاهده شده است.
نتایج نشان داد بخشی از مغز که احساسات دیگران را پردازش میکند، در اثر شروع زوال عقل آسیب میبیند. احساسات منفی ارائهشده در این آزمایشها، شامل خشم، ترس و غم، بهطور شناختهشدهای نسبت به احساسات مثبت مانند شادی، دشوارتر قابل تشخیص هستند که این موضوع نیز تا حدی نتایج را توضیح میدهد.
پژوهشگران خاطرنشان میکنند که این مطالعه تنها یک نقطه زمانی را بررسی کرده است. این تحقیق افراد را در طول زمان دنبال نمیکند تا تغییرات در تواناییهای شناختی و مهارتهای شناسایی احساسات آنها را بررسی کند، بنابراین رابطه علت و معلول همچنان نامشخص باقی میماند. این موضوعی است که مطالعات آینده ممکن است بتوانند به آن پاسخ دهند.
در زمینهی اُفت شناختیِ مرتبط با سن و زوال عقل، عوامل مؤثر بسیار زیادی وجود دارد که دستیابی به تصویری روشن را دشوار میسازد. اما این یافتهها به یک ابزار بالقوه جدید برای تشخیص زودهنگام زوال عقل اشاره دارد، یعنی زمانی که مداخله و حمایت میتواند بیشترین تأثیر را داشته باشد.
نوروساینتیست نوهم وولپه (Noham Wolpe) از دانشگاه تلآویو تسریع کرد که ما در حال بررسی این هستیم که این یافتهها چگونه با سالمندانی که دچار افت شناختی اولیه هستند مرتبط است، بهویژه آنهایی که نشانههایی از بیتفاوتی نشان میدهند، که اغلب یکی دیگر از علائم اولیهی زوال عقل است.
طراحی و اجرا :
وین تم
هر گونه کپی برداری از طرح قالب یا مطالب پیگرد قانونی خواهد داشت ، کلیه حقوق این وب سایت متعلق به وب سایت تک فان است
دیدگاهتان را بنویسید