آیا مدرک دانشگاهی هنوز ارزشمند و ضروری برای یافتن شغل است؟
در روزهای اخیر، ما با جمله “مدرک دانشگاهی دیگر برای استخدام ضرورتی ندارد” در فضای کاری و استخدام بسیار روبرو شدهایم. اما چه حقیقتی پشت این جمله به نمایش درآمده است؟ در این زمینه، گزارش تازهای از سایت Indeed میرود که نشان میدهد حتی در کشور آمریکا نیز مدرک دانشگاهی هنوز هم جایگاه خود را حفظ کرده است.
در واقع، گزارش نشان میدهد که اکنون 52 درصد از مشاغل موجود در سایت Indeed، اهمیتی به مدرک تحصیلی نمیدهند. این در مقایسه با سال 2019 که 48 درصد از مشاغل برای استخدام نیاز به مدرک داشتند، نشاندهنده یک افزایش است. اما همچنین باید گفت که سهم مشاغلی که مدرک تحصیلی مورد نیاز است، نیز از 20.4 درصد به 17.8 درصد کاهش یافته است.
این نوع تحولات جزئی از پدیده “استخدام بر مبنای مهارت” است که بیان میدارد شرکتها به دنبال نیروی کاری با توانمندیهای مناسب برای انجام کار، نه فقط فارغالتحصیلانی هستند که مدرک دانشگاهی دارند.
از جالبترین نقاط این مطالعه این است که تقریباً نیمی از شرکتهای مورد بررسی، اظهار کردهاند که به سمت استخدام بر مبنای مهارت حرکت میکنند؛ اما در عمل، تغییرات چشمگیری ایجاد نمیشود. بنابراین، ممکن است شعارها و ادعاها در این زمینه متفاوت از عملکرد واقعی باشد.
در نهایت، باید این نکته را بهیاد داشت که حذف مدرک تحصیلی از شرایط استخدام، فرایندی زمانبر و پیچیده است و برای بسیاری از شرکتها تغییر فرهنگ سازمانی لازم است تا این مسیر حقیقتاً پیش برود.
تک فان-این جمله که «مدرک دانشگاهی دیگر برای استخدام ضرورتی ندارد» را امروز خیلی جاها میشنویم، اما حقیقت آن است که حتی در آمریکا هم مدرک دانشگاهی هنوز مهم است.به گزارش تک فان، گزارش تازهای که سایت Indeed منتشر کرده حاکی از آن است که 52درصد از مشاغل فهرستشده روی این سایت از ضرورت مدرک تحصیلی چیزی نگفتهاند که در مقایسه با 48درصد از مشاغلی که در سال 2019 داشتن مدرک تحصیلی برایشان مهم نبود، بیشتر است. در همین مدت مشابه، سهم مشاغلی که در آنها مدرک کالج یا بالاتر درخواست شده، از 20.4درصد به 17.8درصد کاهش یافته است.این روند بخشی از حرکت به سمت «استخدام بر مبنای مهارت» است؛ یعنی شرکتها به دنبال نیرویی هستند که بتواند از عهده کار بربیاید، نه نیرویی که در فلان دانشگاه مدرک گرفته است.دو-سوم از آمریکاییها مدرک کالج ندارند، بنابراین اینکه مدیران شرکتها به جای تمرکز روی مدرک تحصیلی روی توانمندیهای نیروی کار متمرکز شدهاند، خبر خوبی برای آنهاست.در سال 2020، به دنبال قتل جورج فلوید، چندین شرکت بزرگ آمریکایی وارد کارزاری برای استخدام 1میلیون آمریکایی سیاهپوست بدون مدرک شدند. در سال 2023، سردبیری روزنامه نیویورک تایمز از تلاشهای متعدد صورتگرفته در بخش عمومی و خصوصی برای حذف مدرک تحصیلی از شرایط استخدام، تشکر کرد.آبی چارلتون، معاون تأثیرات اجتماعی در وبسایت Indeed میگوید: «شغلهای زیادی هستند که میتوان بدون مدرک کالج از عهدهشان برآمد، اما با این حال درخواست مدرک دارند. این باعث میشود که هزاران هزار نفر از کارجویانی که بدون مدرک نیز برای آن شغل مناسب هستند از درخواست دادن برای این مشاغل خودداری کنند؛ این شامل افرادی که از فرصت برابر برای ورود به کالج برخودار نبودند نیز میشود. تورم درخواست برای مدرک دانشگاهی، چرخه نابرابری در نیروی کار را تداوم میبخشد.»اما آیا شرکتها واقعا مدرک تحصیلی نمیخواهند؟این گزینه درستی نیست که بگوییم شرط مدرک تحصیلی از استخدام در شرکتهای آمریکایی حذف شده است. شرکتها ادعا میکنند که به دنبال مدرک تحصیلی نیستند، اما مطالعهای که اخیرا توسط مدرسه بازرگانی هاروارد و موسسه گلسبرنینگ انجام شده است، نشان میدهد که تعداد کمی از آنها حقیقتا به آنچه ادعا میکنند عمل میکنند.این مطالعه نشان میدهد درحالیکه برخی از کسبوکارها، مثل اپل، والمارت و اکسونموبیل، تغییرات محسوسی در افرادی که وارد هیأت مدیرهشان میشود، ایجاد کردهاند، اما در اغلب شرکتهایی که عنوان کردهاند شرط مدرک را از استخدام حذف کردهاند، عملا تغییرات محسوسی مشاهده نمیشود.تقریبا نیمی از شرکتهایی که در این مطالعه مشارکت داشتند عنوان کردند که بیشتر به سمت استخدام بر مبنای مهارت حرکت میکنند و یکپنجم تغییرات را شروع کردند اما به آن پایبند نماندند. نتیجه چه بود؟ استخدام بر مبنای مهارت در کمتر از 1استخدام از 700استخدام سال گذشته تغییر ایجاد کرد. این عدم تغییر لزوما عمدی نیست. مشکل آن است که تغییر فرهنگ سازمانی دشوار است. ممکن است کارفرمایان وقتی میگویند مهارت برایشان از مدرک مهمتر است، واقعا منظورشان همین باشد اما عادات قدیمی به سختی از بین میروند و اگر مدیری با دو نفر با 5سال سابقه کار مواجه شود که یکی مدرک لیسانس دارد و دیگری ندارد، این وسط مدرک نقطه قوت محسوب میشود. عاطفه رضوان نیا