بازگشت یوسف گمشده به کنعان: پیامهای تفال حافظ در پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳
حافظ در این غزل، با استفاده از اشعار و عبارات زیبا، انسان را به استقامت و ایمان به خداوند تشویق میکند. وی به این موضوع اشاره دارد که در زندگی همیشه با مشکلات و سختیها روبرو خواهیم شد، اما به خاطر داشته باشیم که خداوند همواره در کنار ماست و هیچ مشکلی برای او غیر قابل حل نیست.
او توصیه میکند که نباید از پیش بینیهای نخبگان و اندیشمندان دلسرد شد و باید با اطمینان و امید به آینده پیش برویم. حافظ با استفاده از عبارات زیبا و مفهومی، انرژی مثبت و امید به زندگی را در افکار و احساسات خواننده القا میکند. وی از مطالب عرفانی و معنوی نیز بهره میبرد تا مخاطب را به سمت روشنی و امید هدایت کند. این اشعار از زبان حافظ، یکی از بزرگترین شاعران و عارفان ایرانی است که هنوز هم جاودانگی و شهرت خود را حفظ کرده است.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
یوسف گم گشته بازآید به کنعان غم مخور
کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور
ای دل غمدیده حالت به شود دل بد مکن
وین سر شوریده باز آید به سامان غم مخور
گر بهار عمر باشد باز بر تخت چمن
چتر گل در سر کشیای مرغ خوشخوان غم مخور
دور گردون گر دو روزی بر مراد ما نرفت (نگشت)
دائما یکسان نباشد حال دوران غم مخور
هان مشو نومید چون واقف نهای از سر غیب
باشد اندر پرده بازیهای پنهان غم مخور
ای دل ار سیل فنا بنیاد هستی بر کند
چون تو را نوح است کشتیبان ز طوفان غم مخور
در بیابان گر به شوق کعبه خواهی زد قدم
سرزنشها گر کند خار مغیلان غم مخور
گر چه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید
هیچ راهی نیست کان را نیست پایان غم مخور
حال ما در فرقت جانان و ابرام رقیب
جمله میداند خدای حال گردان غم مخور
حافظا در کنج فقر و خلوت شبهای تار
تا بود وردت دعا و درس قرآن غم مخور
شرح لغت: احزان: غم/ شوریده: آشفته/ دور گردون: فلک یا چرخ.
تفسیر عرفانی:
۱- به شما مژده میدهم که این نیت حداکثر تا ۱۵ روز دیگر بخوبی بر وفق مراد شما خواهد شد. شما به دولت و اقبال رسیده اید.
۲- راههای دور و دراز و پرخطری را در زندگی طی کرده اید، اما در هر حال، خداوند یار و یاور شما بوده. چون دارای قلبی پاک و مهربان هستید. پس به شما تبریک میگویم. این نیت خیر است و از رنج خلاصی مییابید.
۳- به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذر خود را ادا کنید. یکی از بستگان سخت به شما نیاز دارد. هر چه زودتر به او کمک کنید که مستجاب الدعوه میباشد.
تعبیر غزل:
سختیها و رنجهای بسیاری در زندگی خود کشیده ای، اما ناامید مشو. چه بسیار بلاهایی که درواقع نعمت هستند و ما از مصلحت آن بی خبریم. اگر به خدای بزرگ اعتقاد و توکل داشته باشی نباید غصه هیچ چیز دیگری را بخوری. به زودی اتفاقاتی در زندگیت روی خواهد داد که پایانی است بر همه دردهای تو. پس ثابت قدم باش و از سرزنشهای دیگران مرنج که خدا با توست.