تفال به حافظ: ماجراهای شگفت‌انگیز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳؛ هر نکته‌ای که گفتم در وصف آن شمایل…
غزلی که در این متن ذکر شده، به شاعر معروف ایرانی، حافظ اشاره دارد. حافظ یکی از بزرگترین شاعران و ادبای ایران است که زندگی خود را در شیراز گذرانده‌است. وی از آثار بزرگ و ارزشمندی به جامعه فارسی‌زبان هدیه کرده‌است که تا امروز همچنان مورد توجه و تحلیل ادبی‌ها و ادبیات‌دانان قرار می‌گیرد.
در این غزل، شاعر به تفرج شاعرانه‌ای بر دست یار می‌پردازد. او از زبان درونگرای غنچه‌های باغ، محبت و عشق به یار خود را با لحنی آرام و شیرین بیان می‌کند. شاعر از تصویر طوفان نوح و نقش‌های روی لوح سینه‌اش برای تشبیه به عشق و محبت استفاده می‌کند.
در شرحی که از لغات غزل آمده، حافظ اشاره به عشق و علاقه‌ای اشاره کرده‌است که در آن، عشق به یار به معنای بند عشق و محبت می‌باشد. این غزل به عنوان یک اثر انسانیتی و عرفانی در ادبیات فارسی محسوب می‌شود که ارزش‌های اخلاقی و عاطفی عمیقی را بیان می‌کند.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
هر نکته‌ای که گفتم در وصف آن شمایل
هر کو شنید گفتا للهِ دَرُّ قائل
تحصیل عشق و رندی آسان نمود اول
آخر بسوخت جانم در کسب این فضایل
حلاج بر سر دار این نکته خوش سراید
از شافعی نپرسند امثال این مسائل
گفتم که کی ببخشی بر جان ناتوانم
گفت آن زمان که نبود جان در میانه حائل
دل داده‌ام به یاری شوخی کشی نگاری
مرضیّهُ السجایا محمودهُ الخصائل
در عین گوشه‌گیری بودم چو چشم مستت
و اکنون شدم به مستان، چون ابروی تو مایل
از آب دیده صد ره طوفان نوح دیدم
وز لوح سینه نقشت هرگز نگشت زایل
ای دوست دست حافظ تعویذ چشم زخم است
یا رب ببینم آن را در گردنت حمایل
شرح لغت: حمائل: جمع حمیله و حماله به معنی علاقه و دوال و بند شمشیر و انچه در بر آویزند و نوار ابریشمی پهن که در ازای خدمت پادشاه به خدمتگزاران می‌داد که بر پیکر خود می‌آویختند.
تفسیر عرفانی:
۱- هر کس در مورد شما فکری می‌کند، اما شما فردی مهربان و دلسوز هستید، ولی دستت نمک ندارد. به همین جهت می‌گویی و‌ای از دست این مردم.
۲- فکر می‌کردی انجام این نیت ساده است. خیر برای کسب آن باید درد و رنج را مانند قند شیرین به کام خود حل کنی. دل را به نگاری داده‌ای که شوخ چشم و لطیف است و با یک نگاه اسیرت کرده است. فکر می‌کنی اخلاقش مطبوع و اطرافش موزون و خطا اش پسندیده است. با اینکه چندین واسطه فرستادی، اما او اجازه ورود را نداده و اقدامات شما تاکنون بی فایده شده است. نگران نباش، زیرا در راه عشق این ناراحتی‌ها بسیار دلچسب و شیرین می‌باشد. اگر این دشواری‌ها وجود نداشت، عشق مزه و طعمی به این شیرینی نداشت.
تعبیر غزل:
نیتی در سر داری و برای هرکس بازگو می‌کنی مورد تایید واقع می‌شوی، اما این نیت اگرچه ظاهری ساده و آسان دارد، ولی در عمل بسیار صعب و مشکل است و اگر در انجام این نیت راسخ هستی باید با مشکلات و سختی‌های این راه کنار بیایی و با صبر و شکیبایی آن‌ها را حل نمایی.
