خطراتی که فضانوردان رو به خطر می‌اندازه: چه عواقبی براشون داره؟
تحقیقات و مطالعات بسیاری انجام شده است به منظور حل چالش‌های اکتشافی در فضا که بیشتر به خطرات سلامت انسان در طول سفرهای فضایی متمرکز است. پروژه‌هایی که برای بازگشت انسان به ماه و مریخ انجام می‌شوند، نیازمند درک دقیق خطرات و یافتن راه‌حل‌ها هستند. از این رو، محققان بر روی بررسی مشکلات احتمالی مانند آسیب دائمی کلیه ها، تغییرات در پراکندگی نمک‌ها و سنگ کلیه تا نقش زنان در تحمل تمام فشارهای فضایی متمرکز شده‌اند.
از جمله خلاصه‌های مهم این تحقیقات، آسیب دائمی کلیه‌ها در معرض تشعشعات کیهانی و بی‌وزنی قرار گرفتند. همچنین بر اساس تحقیقات جدید، زنان ممکن است در تحمل این فشارها بهتر از مردان عمل کنند و پس از بازگشت به زمین، بهبود سریع‌تری را تجربه کنند. همچنین، کاهش توده عضلانی و تراکم استخوان‌ها نیز از جمله مشکلاتی است که فضانوردان ممکن است در طول سفرهای فضایی مواجه شوند.
در نهایت، آگاهی از این مشکلات و تلاش برای یافتن راه‌حل‌ها می‌تواند به انجام مأموریت‌های فضایی موفق کمک کند و سلامت و ایمنی فضانوردان را حفظ کند.
همشهری آنلاین نوشت: سال‌هاست پروژه‌های تحقیقاتی و مطالعاتی با هدف حل چالش‌های اکتشافی انسان در فضا انجام می‌شود که بیشتر آنها روی خطرات سلامت انسان در طول سفرهای فضایی متمرکز است.
درک این خطرات و یافتن راه‌حل‌ها یا اقدامات متقابل برای پروژه‌های بازگشت انسان به ماه در مأموریت‌های آرتمیس ناسا و در نهایت، مأموریت‌هایی با حضور فضانوردان به مریخ ضروری است. از آنجایی که مریخ به‌دلیل احتمال وجود حیات، اخیرا به هدف جذاب سازمان‌های فضایی تبدیل شده است؛ محققان بیشتر مطالعات خود را روی این منطقه متمرکز کرده‌اند.
کلیه‌ها در فضا دوام نمی‌آورند
محققان دانشگاه کالج لندن با تجزیه و تحلیل‌های انجام داده معتقدند، سفر طولانی به مریخ که فضانوردان را در معرض ترکیبی از تشعشعات کیهانی و بی‌وزنی قرار می‌دهد، می‌تواند منجر به آسیب دائمی کلیه ها شود. کلیه‌ها برای حفظ زندگی ضروری هستند. چون مواد زائد را حذف، مایعات بدن را متعادل و اسید، نمک‌ها و مواد معدنی را در خون تنظیم می‌کنند.
از آنجایی که هنوز فضانوردی سفر طولانی مدتی به مریخ نداشته است، محققان شبیه‌سازی موش‌ها در سفر فضایی را بررسی کرده اند. موش‌ها در معرض دوزهای تشعشعات کیهانی معادل مأموریت‌های یک و نیم و دو و نیم ساله مریخ قرار گرفتند.
پس از کمتر از یک ماه، لوله‌هایی که تعادل کلسیم و نمک را به خوبی تنظیم می‌کنند، نشانه‌هایی از انقباض داشتند. طبق مطالعات قبلی فضانوردان به‌طور غیرمعمول، دچار نرخ بالای سنگ کلیه هستند که به ریز گرانش نسبت داده می‌شود. با این حال، مطالعه حاضر نشان داده که پرواز فضایی نحوه پردازش نمک‌ها توسط کلیه را تغییر داده که احتمالاً در تشکیل سنگ کلیه نقش داشته است.
زنان بیشتر در فضا دوام می‌آورند
براساس تحقیقات جدید، به‌نظر می‌رسد که زنان ممکن است در تحمل تمام فشارهای خصمانه و نامرئی سفر در فضا، کمی بهتر از مردان باشند. در کل، بدن انسان تحت فشارهای بسیار زیادی قرار می‌گیرد و بحث بر سر این است که آیا بیومکانیک شکننده انسان می‌تواند در مأموریت‌های فضایی طولانی جان سالم به در ببرد.
اکنون محققان با بررسی فعالیت ژن‌ها و پاسخ‌های سیستم ایمنی در نمونه‌های زیستی، دریافته اند که زنان فضانورد پس از بازگشت به زمین، سریع‌تر از مردان از شرایط پرواز فضایی بهبود می‌یابند. به‌نظر می‌رسد مردان به‌طور کلی برای همه انواع و معیارهای سلولی بیشتر تحت‌تأثیر پرواز فضایی قرار می‌گیرند.
تحلیل استخوان و ماهیچه
بدون نیاز به حمل بار گرانش زمین، استخوان‌های قسمت پایین بدن انسان در فضا کار کمتری انجام می‌دهند. کاهش تحمل بار منجر به از دست دادن تراکم استخوان‌ها می‌شود. این اتفاق همچنین محتوای مواد معدنی را در سایر نقاط بدن افزایش می‌دهد و منجر به مشکلات بیشتری مانند افزایش کلسیم و سنگ کلیه می‌شود.
فضانوردان همچنین پس از مدتی کاهش توده عضلانی، قدرت و استقامت را تجربه می‌کنند؛ چون حرکت به اطراف، نیازمند کاهش کار از پاها و کمر است. در نتیجه، ماهیچه‌ها می‌توانند شروع به ضعیف شدن یا آتروفی کنند. ماهیچه‌هایی که در وضعیت ضعیفی قرار دارند، می‌توانند پس از بازگشت به زمین به آسیب‌های ناشی از سقوط منجر شوند یا انجام نخستین قدم‌ها در مریخ را بسیار سخت‌تر کنند.
راضیه میرزاحیدری
