چای یا قهوه؟ کدام یک ما را خونسردتر می کند؟
راهنماتو – چای و قهوه در زمره محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان هستند و بی‌دلیل هم نیست زیرا مطالعات زیادی نشان داده‌اند که افرادی که به صورت منظم قهوه یا چای می‌نوشند عمر طولانی‌تر و مشکلات مربوط به سلامتی کم‌تری در مقایسه با افرادی دارند که این کار را نمی‌کنند.
به گزارش راهنماتو، با اینکه قهوه با آن طعم‌های قوی و انرژی بالایی که تولید می‌کند، گوی سبقت را از چای ربوده است، چای حاوی ترکیبات منحصربه‌فردی است که می‌تواند تمرکز را خیلی آرام افزایش دهد و جایگاهی برابر با قهوه در میان علاقه‌مندان دارد. حالا می‌خواهیم بگوییم که چرا بهتر است فنجان نوشیدنی بعدی‌تان از بین قهوه و چای، چای باشد:
کافئین پایین و اثرات جانبی کم تر
یکی از اصلی‌ترین دلایل برای جایگزین کردن قهوه با چای میزان پایین‌تر کافئین موجود در چای است. کافئین، در بعضی افراد می‌تواند تمرکز را افزایش دهد و میزان هشیاری را بالا ببرد اما اثرات مضر زیاد مصرف کردن قهوه – از بی‌قراری و بی‌خوابی تا تپش قلب – می‌تواند بر فواید آن غلبه کند.
سازمان غذا و داروی آمریکا محدودیت روزانه مصرف کافئین را 400میلی‌گرم در روز عنوان کرده است اما برخی افراد به دلایلی مانند حساسیت زیاد به کافئین، سن، ژنتیک یا داروهایی که مصرف می‌کنند، ممکن است بیش‌تر به کافئین حساسیت داشته باشند.
الکسیس سوپان، متخصص تغذیه در کلینیک کلیولند، می‌گوید: «اثرات جانبی کافئین از اولین دلایل برای جایگزین کردن قهوه با چای است.» چای در این میان رتبه برتری دارد. یک فنجان چای بین 20 تا 60میلی‌گرم کافئین دارد که بستگی به نوع آن دارد. یک فنجان قهوه بین 80 تا 100میلی‌گرم کافئین دارد. چای‌های گیاهی که معمولاً عاری از کافئین هستند نیز می‌توانند جایگزین‌های آرام‌بخشی برای چای باشند. مثلاً چای بابونه به اثرات آرام‌بخش و چای قرمز آفریقایی به ترکیبات آنتی-اکسیدان معروف است.
مملو از آنتی اکسیدان ها
چای و قهوه هر دو به خاطر ترکیبات زیست‌فعال‌شان شهرت دارند. ترکیبات زیست-فعال، مواد شیمیایی گیاهی‌ای هستند که سلامتی را ارتقاء می‌دهند. اما در این بین چای به دلیل دارا بودن انواعی از آنتی‌اکسیدان‌ها حرف اول را می‌زند. این ترکیبات شامل فلاونویید‌ها، پلی‌فنول‌ها و کاتیچن‌ها با کاهش دادن خطر بیماری‌های قلبی، دیابت و انواعی از سرطان مرتبط هستند.
مثلاً چای سبز، به طور خاص، غنی از اپی‌گالوکاتچین گالات (EGCG) است. این ماده یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از سلامتی سلول‌ها حمایت و روند پیر شدن را کند می‌کند. از طرفی، چای سیاه، مملو از تیا‌فلاوین‌ها است که ترکیباتی هستند که از سلامتی قلب و عروق حمایت می‌کنند.
اما بکت، محقق تغذیه در دانشگاه نیوکاستل در استرالیا، می‌گوید: «وقتی میوه و سبزی می‌خوریم، مواد زیست-فعال (بیواکتیوها) را دریافت می‌کنیم و این مواد برای سلامتی‌مان خوب هستند. وقتی که یک فنجان چای یا قهوه درست می‌کنیم، آن آب جوشی که با مقدار کمی از ماده گیاهی خرد شده ترکیب می‌شود، برای استخراج کردن مواد زیست‌فعال و جذب سریع آن‌ها در بدن، مفید است.»
معنایش این است که انتخاب درست نوشیدنی روزانه برای دریافت ترکیبات سلامتی بسیار اهمیت دارد. بکیت می‌گوید: «اگر سبزیجات خام دوست ندارید، چای بهترین جایگزین برای دریافت ترکیبات زیست-فعال است که باعث می‌شود این مواد درست مثل زمانی که میوه یا سبزیجات می‌خورید، جذب بدن‌تان شود.»
تحقیقات نشان داده‌اند که بسیاری از فواید سلامتی مرتبط با نوشیدن چای – از کاهش خطر بیماری‌های مزمن گرفته تا افزایش طول عمر – می‌توانند به این مواد زیست-فعال نسبت داده شوند. بکت می‌گوید: «جمعیت‌هایی که بیش‌تر چای می‌نوشند، عمر طولانی‌تر دارند.»
چای چطور ما را خونسردتر و آرام تر می کند
یکی از تفاوت‌های بزرگ بین چای و قهوه وجود یک مولکول خاص در چای به نام ال-تیانین است. بکت می‌گوید: «این ماده که در برگ چای وجود دارد، یک آمینو اسید غیرپروتئینی است که باعث می‌شود افراد بدون اینکه اضطراب بگیرند، نسبت به اطراف‌شان هشیارتر شوند.»
بکت می‌گوید: «شما به دلیل ترکیب کافئین و ال-تیانین موجود در چای، بهره بیش‌تری از پولی که برای خرید چای صرف کرده‌اید، می‌برید.»
در افرادی که به کافئین حساسیت دارند، اثرات آرام‌بخش ال-تیانین می‌تواند جایگزین خوبی برای قهوه باشد که معمولاً باعث ایجاد حس بی‌قراری در این افراد می‌شود. اونجلین مانتزیرویس، متخصص تغذیه از دانشگاه ساوث استرالیا، می‌گوید: «چای اضطراب را کم می‌کند و به افراد حس خوبی می‌دهد.»
ال-تیانین اثرات بسیار چشمگیری روی سلامتی مغز دارد. تحقیقات نشان داده که این ماده عملکرد شناختی را تقویت می‌کند، استرس را کاهش می‌دهد و حتی باعث بهبود کیفیت خواب می‌شود.
درنهایت، انتخاب بین چای و قهوه به سلیقه و ذائقه افراد و سبک زندگی‌شام مرتبط است. مانتزیرویس می‌گوید: «هر کدام را که ترجیح می‌دهید مصرف کنید. اگر هر دو را دوست دارید، هر دو را بنوشید زیرا فواید تقریبا متفاوتی از هر دو به دست می‌آورید. همه چیز به الگوی تغذیه‌ای شما بستگی دارد. اما کسانی که به دنبال دریافت اثرات متعادل‌تر کافئین هستند، می‌خواهندی اثرات آنتی‌اکسیدانی قوی دریافت کنند و ذهنی آگاه داشته باشند، قهوه می‌تواند یک نوشیدنی دمی بسیار سالم‌تر باشد.»
