اشعار زیبای یغمای جندقی شاعر ایرانی
اشعار یغمای جندقی شاعر ایرانی
میرزا رحیم یغمای جندقی متخلص به یغما از شعرای غزل سرای سده سیزدهم ایران در عهد محمد شاه قاجار بود. سروده‌های هجوآمیز او شهرت بسیار دارد و از او به عنوان یکی از آغاز کنندگان ادبیات اجتماعی و انتقادی معاصر ایران یاد می شود.
از آثار معروف او می توان به قاضی‌نامه، کوزنامه، سرداریه، مثنوی خلاصه الافتضاح (منظومه طنز)، مثنوی سکاک الدلیل، منشئات و مکاتب (نامه‌ها و مراسلات یغما)، مجموعه قطعات (در هزل)، مجموعه مرادیه (در هجو و هزل)، مجموعه رباعیات و مجموعه حجاج کاشی (در هزل و طنز) اشاره کرد.
گزیده ای از بهترین اشعار یغمای جندقی را ارائه کرده ایم که می توانید برای پست، کپشن و استوری اینستاگرام به کار ببرید.
***
خون من ریز و میندیش ز دیوان حساب
کانچه در هیچ حسابی نبود خون من است
******
سینه ام مجمر و عشق آتش و دل چون عود است
این نفس نیست که بر می کشم از دل دود است
دل ندانم ز خدنگ که به خون خفت ولی
این قدر هست که مژگان تو خون آلود است
از تو گر لطف و کرم ور همه جور است و ستم
چه تفاوت که ایاز آنچه کند محمود است
خلق و بازار و جهان کش همه سود است و زیان
من و سودای محبت که زیانش سود است
مهر از شیون من وضع روش داده ز یاد
یا در صبح شب هجر تو قیر اندود است
هر که (یغما) نگرد لف و خط او گوید
در بر دیو سلیمان، زره داوود است
******
ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻏﻤﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﺩﺭ ﺳﯿﻨﻪ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﻡ
ﺭﺳﻮﺍﯼ ﺟﻬﺎﻧﻢ ﮐﺮﺩ، ﺍﯾﻦ ﺭﻧﮓ ﭘﺮﯾﺪن ها
******
نمی گویم به بزمم باش ساقی می به ساغر کن
چو با باران کشی می یاد خون آشامی ما کن
به من از مال دنیا یک تخلص مانده مجنون است
بکار آید گر ای لیلی وش آن را نیز یغما کن
******
صرف کار ناله کردم عمر چندین ساله را
یار یار دیگران شد خاک بر سر ناله را
جان شیرین عرضه کردم بر دهانش لب گزید
کار مغان کی کس برد تنگی شکر بنگاله را
هان حذر ای مردم از چشم تر من زانکه من
عاقبت دانم که طوفانی بود این ژاله را
راه ما بر بندر صورت فتاد ای کاروان
سخت می ترسم همی چشمی رسد دنباله را
ساربان بار سفر بر بست و محمل می رود
لال گردی ای زبان بگشا درای ناله را
گفتمش یغما بماند یا رود بیرون ز بزم
گفت چون وصل اوفتد رخصت بود دلاله را
******
یغما! من و بخت و شادی و غم با هم
کردیم سفر به ملک هستی، ز عدم
چون نوسفران ز گرد ره بخت بخفت
شادی سر خود گرفت و من ماندم و غم
******
بهار ار باده در ساغر نمی کردم چه می کردم
ز ساغر گر دماغی تر نمی کردم چه می کردم
هوا تر، می به ساغر، من ملول از فکر هشیاری
اگر اندیشه ی دیگر نمی کردم چه می کردم
عرض دیدم بجز می هر چه زآن بوی نشاط آید
قناعت گر بدین گوهر نمی کردم چه می کردم
چرا گویند در خم خرقه ی صوفی فرو کردی
به زهد آلوده بودآن گر نمی کردم چه می کردم
ملامت می کنندم کز چه بر گشتی زمزگانش
هزیمت گر زیک لشکر نمی کردم چه می کردم
مرا چون خاتم سلطانی ملک جنون دادند
اگر ترک کله افسر نمی کردم چه می کردم
به اشک ار کیفر گیتی نمی دادم چه می دادم
به آه ار چاره ی اختر نمی کردم چه می کردم
ز شیخ شهر جان بردم به تزویر مسلمانی
مدارا گر به این کافر نمی کردم چه می کردم
گشود آنچ از حرم بایست از دیرم کنون یغما
رخ امید بر این در نمی کردم چه می کردم
******
وقت مرگ ار نرسد ای تو به عالم نزدیک
وز در صورت و معنی همه عالم ز تو دور
بسط بخشایش و فر فرج و امن امان
وای بر تنگی و تاریکی و تنهایی گور
******
ز هجرانت چنانم جان بسوزد
که بر جانم دل هجران بسوزد
ز می چون لعل سازی آتشین رنگ
خضر در چشمه ی حیوان بسوزد
ز جور پاسبانش بیم آن است
که آهم خانه ی کیوان بسوزد
مده زاهد رهم در کعبه،ترسم
ز دود کفر من ایمان بسوزد
ز پیکان تو گفتم دل بسوزم
کنون ترسم ز دل پیکان بسوزد
سبق خوان کتاب عشق جانان
گنه نبود اگر قرآن بسوزد
چو شد یعقوب رخت افکند یغما
الهی کلبه ی احزان بسوزد
******
چهره ی دلبر و من گلگون است
لیک آن از می و این از خون است
******
چکنم گر نکنم شکوه ز پیکار قضا
چه زنم گر نزنم ناله ز بیداد قدر
