تکلیف جدید بانک مرکزی: ممنوعیت رفع تعهد ارزی با واردات طلا
بانک مرکزی ایران اقدام به اعلام ابلاغیه کرده که مبادله ارز و طلا باید از عرضه طلای وارداتی از صادرکنندگان پتروشیمی، فولاد، فلزات اساسی رنگین و فرآورده‌های نفتی از محل ارز صادرات مرتبط خود برای رفع تعهد ارزی خود خودداری کند. این اقدام جدید برای صادرکنندگان چالش‌ها ایجاد کرده است؛ برخی از آنها با اقدامات قهری دولت صادرات خود را کند کرده و برخی دیگر از کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف استفاده کرده‌اند. دولت به خاطر فروش کوتاژ‌های صادراتی و خالی فروشی می‌خواهد از رفع تعهد ارزی جلوگیری کرده و همگان را به بازگشت ارز صادراتی به کشور تشویق می‌کند. این موضوع از سال ۱۳۹۷ و با تغییرات در سیاست‌های بانک مرکزی آغاز شده است و همچنان ادامه دارد. اخیراً بانک مرکزی رویه‌های خود را تصحیح و الحاق کارت‌های شارژی به سامانه ارزی نیز طراحی کرده است. این تصحیحات به مواجهه بانک مرکزی با صادرکنندگان برای رفع تعهدات صادراتی وارداتی منطوق است.
مدیران اداره رسیدگی به تعهدات صادراتی و وارداتی بانک مرکزی با ارسال ابلاغیه‌ای به مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اعلام کرده‌اند که این مرکز باید از عرضه طلای وارداتی از سوی صادرکنندگان پتروشیمی، فولاد، فلزات اساسی رنگین و فرآورده‌های نفتی از محل ارز صادرات متعلقه به منظور رفع تعهد ارزی خودداری نماید.
به گزارش اقتصاد آنلاین، موضوع رفع تعهد ارزی این روز‌ها به یکی از چالش‌های جدی برای صادرکنندگان تبدیل شده است. در این میان، برخی از صادرکنندگان به دلیل اینکه دلشان لکه سیاهی در کارنامه کاری خود به واسطه اقدامات قهری دولت نمی‌خواهند، صادرات را کند کرده یا از صادرات دست کشیده‌اند؛ برخی دیگر هم به استفاده از کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف رو آورده اند بلکه از گزند سیاست‌های نادرست این چنینی در امان بمانند.
دولت هم البته برای این سختگیری خود، دلایل خاصی دارد. مقامات دولتی معتقدند که برخی صادرکنندگان با فروش کوتاژ‌های صادراتی خود، خالی فروشی می‌کنند و ارزی در چنته ندارند و بنابراین باید از رفع تعهد ارزی با واگذاری ارز صادراتی یا همان کوتاژ‌ها به واردکنندگان جلوگیری کرد و در عین حال، باید همه را مکلف کرد که با روش‌هایی که بانک مرکزی می‌گوید، اقدام به رفع تعهدات ارزی خود و یا همان بازگشت ارز صادراتی به کشور کنند.
موضوع به هر حال از سال ۱۳۹۷ که عبدالناصر همتی، سکان بانک مرکزی را به دست گرفت و امروز به یکی از منتقدان اصلی سیاست‌های بانک مرکزی تبدیل شده است، آغاز شد و کار به روالی پایه گذاری شد که همان موقع هم اثرات مخرب خود را نشان داد و رییس کل وقت همچون همتای کنونی اش، اشتباهات آن را نپذیرفت و موضوع ادامه یافت.
در این میان البته چند روزی است که بانک مرکزی برخی رویه‌ها را اصلاح کرده که شاخص‌ترین آنها، مصالحه ریالی است که پرونده آن از سال ۱۳۹۷ باز مانده است؛ ضمن اینکه همزمان، موضوع طراحی بخشی در سامانه جامع تجارت برای این کار طراحی شده است.
حالا طی روز‌های گذشته، مدیران اداره رسیدگی به تعهدات صادراتی و وارداتی بانک مرکزی با ارسال ابلاغیه‌ای به مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اعلام کرده اند که این مرکز باید از عرضه طلای وارداتی از سوی صادرکنندگان پتروشیمی، فولاد، فلزات اساسی رنگین و فرآورده‌های نفتی از محل ارز صادرات متعلقه به منظور رفع تعهد ارزی خودداری نماید.
صالح عسگری و راحله حیدری، مدیران اداره رسیدگی به تعهدات صادراتی و وارداتی در نامه‌ای به سعیدی، رییس مرکز مبادله ارز و طلای ایران اعلام کرده‌اند: وفق بند ۱ ماده ۸ آیین نامه اجرایی تبصره ۶ بند ح ماده ۲ مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوبه هیات وزیران، صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، پالایشی، فولادی، فلزات اساسی رنگین و فرآورده‌های نفتی مکلف هستند ۱۰۰ درصد ارز حاصل از صادرات خود را به صورت حواله در سامانه نیما فروخته و رفع تعهد صادراتی نمایند.
همچنین به استناد تبصره ۱ ذیل آن، واردات مواد اولیه و خدمات ضروری سالانه صرفا به منظور نیاز تولید بوده و بنابراین مشمول واردات طلا نیست. از این رو و از آنجا که رفع تعهدات صادراتی منوط به اخذ تاییدیه تحویل، عرضه و فروش طلای وارده از آن مرکز شده است، رییس مرکز مبادله مکلف شده تا از امکان عرضه طلای وارداتی توسط صادرکنندگان مشمول بند فوق از محل ارز حاصل از صادرات متعلقه به منظور رفع تعهدات صادراتی ممانعت به عمل آید و از ارایه تاییده موصوف خودداری گردد.
