رازهای پشت پرده افزایش سن بازنشستگی در ایران: چگونه قوانین تغییر کردند؟
قانون افزایش سن بازنشستگی، که هنوز ابلاغ و اجرایی نشده است، در صورت اجرای آن از ابتدای سال آینده تاثیر خواهد گذاشت. این قانون نیازمند توجه به جوانب مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور است و اقتضائات حوزه تحولات جمعیتی آن را الزامی می‌کند.
مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی نیز اعلام کرده است که افزایش سن بازنشستگی موضوع حاکمیتی است و اصلاحات آن را الزامی می‌داند. در این راستا، وضعیت صندوق‌های بازنشستگی نیز باید موردبررسی و اصلاح قرار گیرد.
برای مردان و زنان مختلف، شرایط و سن بازنشستگی متفاوت است. قوانین مرتبط با افزایش سن بازنشستگی در ایران شامل اهداف و شرایط مختلفی برای افراد مختلف است. این امکان برای بازنشسته شدن، با مشخصاتی مانند سن و سابقه کاری مرتبط است.
به طبق قانون تامین اجتماعی، افرادی که شرایط حداقل ۱۰ سال پرداخت حق بیمه و رسیدن به سن بازنشستگی را دارند، می‌توانند از خدمات بازنشستگی استفاده کنند. افراد با شرایط خاص از جمله فعالیت در مناطق سخت‌گذر و پرکار صرفه‌جویی وارد این معادلات می‌شوند. این افراد از مزایای خدمات بازنشستگی بهره‌مند می‌شوند و حقوق و مستمری‌های مرتبط با آن را دریافت می‌کنند.
اگرچه قانون افزایش سن بازنشستگی هنوز ابلاغ و اجرایی نشده اما از ابتدای سال آینده اگر این قانون ابلاغ بشود، اجرایی نیز می‌شود.
به گزارش عصر ایران، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی نیز در مورد افزایش سن بازنشستگی گفت: افزایش سن بازنشستگی موضوعی حاکمیتی است. یک موضوع بیمه‌ای صرف نیست و حوزه‌های تولید و کسب و کار نیز در آن نظر دارند و اقتضائات حوزه تحولات جمعیتی، ورود به این اصلاحات را الزامی کرده است. کشورهای مختلف هم در این خصوص تجربیاتی دارند. تحولات جمعیتی، سن امید به زندگی، ناپایداری صندوق‌های بازنشستگی و شرایط حوزه کسب و کار و مسائل متعدد دیگر، پرداختن به اصلاح سن بازنشستگی را الزامی می‌کند.
افزایش سن بازنشستگی، موضوع حاکمیتی است
میرهاشم موسوی اظهار داشت: این کار بسیار دیر شروع شده است و تقریباً همه صندوق‌ها هم شرایط ضریب پشتیبانی ضعیف‌تری نسبت به تأمین‌اجتماعی دارند. اصلاحات را باید همه‌جانبه در نظر بگیریم که حوزه‌های حاکمیتی، کارفرمایی و کارگری را شامل شود. قانون افزایش سن بازنشستگی، حالت اختیاری دارد و روند بسیار کندی را در پیش گرفته است. البته قانون افزایش سن بازنشستگی هنوز ابلاغ و اجرایی نشده اما از ابتدای سال آینده اگر این قانون ابلاغ بشود، اجرایی می‌شود.
قوانین مرتبط با افزایش سن بازنشستگی در ایران
براساس تبصره یک ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی برای مردان با ۵۰ سال سن و زنان با ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه برای همه بیمه‌پردازان امکان درخواست بازنشستگی وجود دارد. البته طبق قانون تامین اجتماعی مردان با ۲۰ سال سابقه و ۶۰ سال سن و زنان با ۵۵ سال سن امکان بازنشسته شدن دارد. همچنین در قانونی دیگر مردان ۶۰ساله با ۱۰ سال سابقه امکان بازنشستگی با ۱۰ روز حقوق را خواهند داشت که در این قانون زنان با ۵۵ سال و ۱۰ سال سابقه و ۱۰ روز حقوق می‌توانند بازنشست شوند.
در ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی مشمولان این قانون با داشتن شرایط حداقل ۱۰ سال پرداخت حق بیمه مقرر قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی و رسیدن سن مرد به ۶۰ سال و زن به ۵۵ سال تمام اماکان استفاده از خدمات بازنشستگی برای این افراد فراهم است.
در تبصره قانونی این ماده نیز در صورتی که فرد پیش از تقاضای بازنشستگی حداقل مدت ۲۰ سال متوالی یا ۲۵ سال متناوب در مناطق بد آب و هوا فعالیت داشته است یا در مشاغل سخت و زیان‌آور اشتغال داشته باشد سن بازنشستگی آنان ۵۵سال تمام خواهد بود. البته افرادی که ۳۰ سال تمام فعالیت داشته و حق بیمه خود را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده باشد با دارا بودن ۵۵ سال تمام امکان اراده درخواست بازنشستگی را دارد.
در ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی نیز میزان مستمری تعیین شده است که مقدار آن یک‌سی و پنجم متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آنکه از صددرصد متوسط مزد یا حقوق تجاوز نکند. در تبصره قانونی آن نیز متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری آمده که متوسط آن عبارت است از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که براساس آن حق بیمه پرداخت شده ظرف ۲ سال آخر پرداخت حق بیمه تقسیم بر ۲۴ خواهد بود.
