تلسکوپ «جیمز وب»: رازهای اقیانوس های جوشان که توسط یک جهانی کشف شد!
سیاره TOI-270d یک سیاره‌ی فراخورشیدی با دو برابر شعاع زمین و ۷۰ سال نوری فاصله دار از ما است که توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا مشاهده شده است. دانشمندان تشخیص داده‌اند که این سیاره ممکن است از یک اقیانوس عمیق به طور کامل پوشیده شده باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که جو این سیاره فراخورشیدی حاوی بخار آب و نشانگانی از شیمیایی‌های متان و دی اکسید کربن است که معمولا در سیاره‌های آبی و با جوی غنی از هیدروژن وجود دارند.
اختلافاتی بین تیم‌های محقق وجود دارد که یکی بر این باور است که سیاره به دلیل دمای بالا ٤٠٠٠ درجه سانتیگراد، سنگی است و دارای یک جو فشرده از هیدروژن و بخار آب است. اما تیم دیگر باور دارد که ممکن است اقیانوسی با دمای تا ١٠٠ درجه سانتیگراد در این سیاره وجود داشته باشد. هر چند که این اختلافات نشانگر اهمیت مطالعه و تحقیقات بیشتر درباره این سیاره و شرایط محیطی آن است.
ایسنا نوشت: ستاره‌شناسان سیاره‌ای در دوردست مشاهده کرده‌اند که می‌تواند به طور کامل توسط یک اقیانوس عمیق از آب پوشیده شده باشد.مشاهدات انجام شده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا(JWST)، بخار آب و نشانه‌های شیمیایی متان و دی اکسید کربن را در جو این سیاره فراخورشیدی که دو برابر زمین شعاع و حدود ۷۰ سال نوری از ما فاصله دارد، نشان داده است. به گفته محققان دانشگاه کمبریج، این ترکیب شیمیایی با جهان‌های آبی که در آنها اقیانوس سراسر سطح سیاره را در بر می‌گیرد و جوی غنی از هیدروژن دارند، مطابقت دارد.پروفسور نیکو مادوسودان(Nikku Madhusudhan)، که این بررسی را رهبری می‌کرد، گفت: اقیانوس این سیاره می‌تواند تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد یا بیشتر دما داشته باشد. او افزود: در فشار اتمسفر بالا، اقیانوسی به این گرمی هنوز می‌تواند به حالت مایع باقی بماند، اما مشخص نیست که آیا این سیاره قابل سکونت است یا خیر.این تفسیر در مقاله‌ای که در مجله Astronomy and Astrophysics Letters منتشر شده است مورد تایید قرار گرفته اما توسط یک تیم کانادایی که مشاهدات بیشتری از همان سیاره فراخورشیدی انجام داده‌اند، مورد مناقشه قرار گرفته است. آنها مواد شیمیایی مشابهی را در جو شناسایی کردند، اما استدلال می‌کنند که سیاره برای داشتن آب به شکل مایع بیش از حد گرم است و احتمالا دمای آن ۴۰۰۰ درجه سانتیگراد است و در عوض دارای یک سطح سنگی است که بالای آن یک جو فوق‌العاده متراکم از هیدروژن و بخار آب قرار دارد.فرقی نمی‌کند کدام دیدگاه در مورد آن پیروز باشد در هر صورت این آخرین مشاهدات جیمز است که درک خیره‌کننده‌ای در مورد ماهیت سیارات فراتر از منظومه شمسی ارائه می‌کند. تلسکوپ جیمز وب نور ستارگان را که از طریق جو سیارات در حال گردش فیلتر شده دریافت می‌کند تا تجزیه دقیق عناصر شیمیایی موجود را ارائه دهد.شواهد درمورد اقیانوس سیاره TOI-۲۷۰ d حاکی از عدم وجود آمونیاک است که براساس شیمی پایه پیش‌بینی می‌شود باید به طور طبیعی در یک جو غنی از هیدروژن وجود داشته باشد. اما آمونیاک در آب بسیار محلول است و بنابراین اگر اقیانوسی در پایین جو وجود داشته باشد در جو تخلیه می‌شود.شرایط در این سیاره بسیار متفاوت از شرایط روی زمین است.TOI-۲۷۰ d از نظر جزر و مدی قفل است، به این معنی که یک طرف آن به طور دائم رو به ستاره خود است و طرف دیگر در تاریکی ابدی غوطه ور است، و این یک کنتراست شدید دمایی ایجاد می‌کند.سمت شب به طور بالقوه می‌تواند میزبان شرایط قابل سکونت باشد. اما یک جو خردکننده با فشار ده‌ها یا صدها برابر نسبت به سطح زمین در آن وجود خواهد داشت. آبها احتمالا به عمق ده‌ها تا صدها کیلومتری می‌رسند.دکتر جو بارستو(Jo Barstow)، اخترشناس دانشگاه آزاد که در این مطالعه اخیر شرکت نداشت، می‌گوید: طیف‌های این سیارات کوچک که توسط جیمز وب رصد شده‌اند واقعا هیجان‌انگیز هستند، زیرا این‌ها محیط‌های کاملا جدیدی هستند که ما هیچ معادلی برای آنها در منظومه شمسی نداریم.بارستو افزود که انجام مشاهدات بیشتر برای تعیین فراوانی بخار آب در جو به روشن شدن احتمال وجود اقیانوس کمک می‌کند.راضیه میرزاحیدری
