شگفتی های پروتئین: چرا استفاده از منابع گیاهی و حیوانی ضروری است؟
پروتئینها نقش بسیار مهمی در بدن انسان دارند. آنها در رشد و نمو، تشکیل و حفظ عضلات و استخوانها، عملکرد سیستم عصبی، ایمنی، خونرسانی، تنفس، و گوارش بسیار مهم هستند. پروتئینها از اسیدهای آمینه ساخته شدهاند، و بدن تنها توانایی تولید 13 نوع از این اسیدهای آمینه را دارد، بنابراین باید از طریق مواد غذایی انجام شود. پروتئینهای حیوانی بهترین منبع پروتئین کامل هستند و تمام 8 اسید آمینه ضروری را دارا هستند. از طرفی، منابع گیاهی ممکن است حاوی پروتئین ناکاملی باشند. عوارض کمبود پروتئین شامل عقبماندگی رشد، کاهش یادگیری، ضعف بدن، کمخونی و ریزش مو میشود. بنابراین، باید به منابع پروتئینی حیوانی و گیاهی در برنامه غذایی توجه کرد تا نیاز بدن به این ماده مغذی مهم تامین شود.
نقش پروتئین در رشد و نمو، تشکیل و حفظ عضلات و استخوانها، سیستم عصبی، ایمنی، خونرسانی، تنفس، گوارش و تمام فعالیتهای حیاتی بدن بسیار مهم است.
به گزارش بهداشت نیوز، پروتئینها جزو سه گروه اصلی مواد مغذی محسوب میشوند که حیات انسانها به آن وابسته است. پروتئینها، مولکولهای درشتی هستند که مانند یک تسبیح که از دانههای کوچکتری تشکیل شده، از واحدهای کوچکتری به نام «اسیدآمینه» تشکیل شدهاند و به علت داشتن عامل نیتروژنی از دو گروه دیگر کربوهیدراتها و چربیها متمایز میشوند.
پروتئینها، نقشهای بسیار متنوع و مهمی در بدن ایفا میکنند؛ سلولهای بدن برای ادامه فعالیت خود به پروتئینها وابسته هستند.
رشد و نمو، تشکیل و حفظ عضلات و استخوانها، سیستم عصبی، ایمنی، خونرسانی، تنفس، گوارش و تمام فعالیتهای حیاتی بدن به پروتئین وابسته است. پروتئینهای بدن از مجموع ۲۱ نوع اسیدآمینه تشکیل شدهاند که بدن میتواند فقط ۱۳ نوع را تولید کند و هشت مورد باقیمانده باید از طریق مصرف موادغذائی تأمین شود. هشت اسیدآمینهای که بدن تولید میکند با نام «اسیدهای آمینه ضروری» شناخته میشوند. موادغذایی حیوانی، بهترین منبع برای دریافت پروتئین کامل هستند؛ پروتئین کامل، تمام هشت اسید آمینه ضروری را دارد. همچنین «پروتئینهای غیرکامل» که بیشتر منبع گیاهی دارند، فقط دارای تعدادی از این اسیدآمینهها هستند.
عدم دریافت کافی پروتئین با مشکلاتی مانند عقبماندگی رشد، ضعف بدن، افزایش ابتلا به عفونتها، تحلیل عضلات، ریزش مو، کاهش یادگیری، کمخونی و موارد دیگر همراه است. کمبود پروتئین فقط در افراد کم وزن و لاغر بهوجود نمیآید، بلکه افراد با اضافهوزن که الگوی غذایی پرچرب و پرکربوهیدرات بدون توجه به منابع پروتئینی را داشته باشند نیز در معرض کمبود پروتئین قرار دارند.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، به منظور تامین پروتئین مورد نیاز بدن، منابع پروتئین باید شناخته شده و در برنامه غذایی لحاظ شوند. منابع حیوانی شامل انواع گوشتها، لبنیات و تخممرغ میشود؛ محدودیتهایی برای مصرف گوشت به ویژه گوشتقرمز به علت داشتن چربی اشباع، کلسترول و افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی باید در نظر گرفت.