رمزهای جالب مومیایی: اکتشاف چهره واقعی رامسس دوم توسط دانشمندان در لحظه‌ی مرگ
در این نوشته، توضیح داده شده است که چگونه دانشمندان با استفاده از مدل سه‌بعدی جمجمه فرعون مصر باستان، رامسس دوم، چهره او را در زمان مرگش بازسازی کرده اند. این بازسازی نشان داده است که در آخرین لحظات زندگی‌اش، رامسس دوم یک فرد ظعیف و سالخورده بود که علائم پیری و کاهش حافظه را نشان می‌داد. تحقیقات بیشتر نشان داده است که این فرعون به دلیل پیش دندانی شدید، آبسه، و سلامت دندان و استخوان ضعیف، در شرایط سختی بوده است.
در این بازسازی، عناصری مانند رنگ پوست و لباس نیز مدنظر قرار گرفته‌اند. این پژوهش بر اساس اطلاعات بدست آمده از بقایای مومیایی رامسس دوم و مجسمه‌های باستانی این فرعون انجام شده است. با توجه به نتایج دریافت شده، این بازسازی نشان دهنده یک چهره «خردمند» از رامسس دوم است که تفاوت‌های قابل توجهی با مجسمه‌های آثار باستانی دارد.
از طرفی، نویسنده نگاهی به تحلیل رویکردهای مختلف در بازسازی چهره رامسس دوم از سال ۲۰۲۲ تاکنون از آن‌ها بررسی شده است. در نهایت، با ترکیب داده‌های جمع‌آوری شده از صد‌ها فرد مصری و تکنیک‌های دیجیتالی، دانشمندان توانسته‌اند چهره رامسس دوم را به صورت دقیق و واقع‌گرایانه بازسازی کنند.
روزیاتو نوشت: اخیراً تصویری از چهره بازسازی‌شده قدرتمندترین فرعون مصر باستان منتشر شده که او را در آخرین لحظات زندگی‌اش نشان می‌دهد.
رامسس دوم که در قرن سیزدهم پیش از میلاد حکمرانی می‌کرد، بزرگترین فرمانروای مصر بود و به دلیل مجسمه‌های عظیم و دستاورد‌های نظامی‌اش در طول سلطنت خود از سال ۱۲۷۹ تا ۱۲۱۳ قبل از میلاد مشهور است.
دانشمندان با استفاده از مدل سه‌بعدی جمجمه رامسس و افزودن بافت‌های نرم و پوست به آن، چهره او را در زمان مرگش که حدود ۹۰ سالگی بود، بازسازی کردند.
این تصویر واقع‌گرایانه، چهره مردی ضعیف و سالخورده را نشان می‌دهد، برخی از اعضای صورت او در این تصویر شبیه به مجسمه‌های عظیم رامسس است.
سیسرو مورائس، کارشناس گرافیک برزیلی که این بازسازی را انجام داده، گفته است:
در این مطالعه، تحلیل گسترده‌ای انجام دادیم و چهره بازسازی‌شده را با مجسمه‌های رامسس دوم مقایسه کردیم.
هدف این بود که بفهمیم ظاهر مجسمه‌ها چقدر به واقعیت نزدیک است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که این تطابق زیاد خواهد بود، ولی ما فهمیدیم که اینطور نیست. مجسمه‌ها معمولاً تطابق نسبتاً خوبی با شکل بینی و در برخی موارد با شکل صورت دارند.
مجسمه‌های رامسس دوم پیشانی و لب‌های ظریف‌تر و چانه برجسته‌تری دارند.
تیم تحقیقاتی از رنگ پوست‌هایی که در هنر باستانی مصر دیده شده، برای شبیه‌سازی چهره رامسس دوم استفاده کردند؛ زیرا اطلاعاتی درباره رنگ واقعی پوست او در دسترس نیست.
آن‌ها همچنین نسخه‌ای سیاه و سفید را طراحی کردند تا از قضاوت در مورد رنگ پوست جلوگیری کنند، اما پیش‌بینی کردند که این کار باعث انتقاداتی به تیم تحقیقاتی شود.
همیشه انتقاد‌هایی درباره هر کاری که در اینترنت منتشر می‌شود وجود دارد، کافی است به نظرات و بحث‌ها در شبکه‌های اجتماعی نگاه کنید.
من طرفدار آزادی بیان هستم و هرگز کسی را در شبکه‌های اجتماعی‌ام به خاطر اختلاف نظر یا توهین مسدود نکرده‌ام.
این تیم همچنین از اطلاعات یک مطالعه در سال ۱۹۷۶ درباره بقایای مومیایی رامسس که در سال ۱۸۸۱ پیدا شده بود، استفاده کردند که محققان در آن بافت‌ها را ترمیم کرده بودند.
این مطالعه نشان داد که رامسس دوم پیش دندانی (دندان گرازی) بسیار شدیدی داشته و دندان‌هایش به شدت فرسوده بوده‌اند.
فرعون همچنین به دلیل آبسه‌ای که باعث درد زیادی می‌شده، سلامت دندان و استخوان ضعیفی داشته است.
با وجود اینکه این پادشاه عمر طولانی داشت، عضلاتش نشانه‌هایی از کاهش حافظه نشان می‌دادند و رگ‌های بسیار برجسته‌ای در پیشانی‌اش داشت.
تیم تحقیقاتی می‌خواستند که علائم پیری را در بازسازی چهره پادشاه نشان دهند.
آن‌ها داده‌هایی را از صد‌ها فرد مصری جمع‌آوری کردند تا ضخامت احتمالی پوست فرعون را در نقاط مختلف جمجمه‌اش نشان دهند.
تکنیک دیگری که از آن استفاده شد، تغییر شکل آناتومیکی بود که در آن چهره و جمجمه یک فرد زنده که او هم پیش دندانی داشته، به صورت دیجیتالی تغییر داده شد تا با ابعاد مومیایی مطابقت داشته باشد.
محققان در نتیجه نهایی، این رویکرد‌ها را ترکیب کردند، چهره را پیر کرده و عناصری مانند لباس را به آن اضافه کردند. این نتیجه، چهره‌ای «خردمند» را که مورائس از آن نام برده، نشان می‌دهد.
همچنین، نتیجه این بازسازی مشابه بازسازی قبلی در سال ۲۰۲۲ بود که توسط سحر سلیم از دانشگاه قاهره و کارولین ویلکینسون از دانشگاه لیورپول جان مورس انجام شده بود.
بازسازی چهره رامسس دوم در سال ۲۰۲۲ توسط دانشمندانی از مصر و انگلستان انجام شده بود که آن‌ها نیز از مدل سه‌بعدی جمجمه او استفاده کردند.
سپس روند پیری را تقریباً نیم قرن معکوس کردند تا چهره رامسس دوم را در زمان اوج قدرتش نشان دهند.
سلیم گفت که نتیجه این بازسازی، چهره «خوش‌قیافه» این حاکم را آشکار کرده است.
تصور من از چهره رامسس دوم تحت تأثیر چهره مومیایی‌اش بود، اما بازسازی چهره به من کمک کرد تا تصوری از چهره زنده او داشته باشم.
راضیه میرزاحیدری
