چگونه می‌توان فرایند افت عملکرد ذهنی را کنترل کرد؟
فرارو- یک صبح آفتابی “ماریکه” ۷۶ ساله هلندی الاصل و شوهرش “تام” از خبرنگار “بی بی سی” برای صرف صبحانه در خانه خود در لوما لیندا که در شرق لس انجلس واقع شده و یک ساعت تا آنجا فاصله دارد دعوت بعمل آوردند. صبحانه شامل بلغور جو دوسر و انواع توت‌ها بود، اما هیچ اثری از غلات شیرین فرآوری شده یا قهوه نبود. صبحانه‌ای مناسب با لوما لیندا منطقه‌ای در کالیفرنیا بود که به عنوان یکی از مناطق به اصطلاح آبی جهان شناخته شده مکان‌هایی که در آن ساکنان منطقه طول عمری طولانی‌تر از میانگین عمر سایر افراد را دارند.
به گزارش تک فانبه نقل از بخش جهانی شبکه خبری بی بی سی، در این میان اعضای کلیسای فرقهٔ اَدوِنتیست در آن شهر بیش‌ترین طول عمر را دارند. آنان عموما مشروبات الکلی یا کافئین مصرف نمی‌کنند. آنان به رژیم غذایی گیاهخواری پایبند هستند و وظیفه دینی خود می‌دانند که به بهترین شکل ممکن از بدن شان مراقبت کنند. این پیام سلامت آنان است. آن شهر دهه‌های متمادی موضوع تحقیق در این باره بوده که چرا ساکنان اش برای مدت زمانی طولانی‌تر بهتر از سایرین زندگی می‌کنند.
دکتر “گری فریزر” از دانشگاه لوما لیندا می‌گوید اعضای آن فرقه مذهبی نه تنها می‌توانند انتظار عمر طولانی‌تر داشته باشند بلکه طول مدت در سلامت بودن شان نیز بیش از سایرین است به میزان چهار تا پنج سال بیشتر برای زنان و هفت سال بیشتر برای مردان آن فرقه. هیچ راز بزرگی برای لوما لیندا وجود ندارد. شهروندان آنجا صرفا زندگی واقعا سالمی دارند و برای ارزش‌های دینی خود احترام قائل هستند. در آنجا سخنرانی‌های منظمی در مورد زندگی سالم، گردهمایی‌های همراه با موسیقی و کلاس‌های ورزشی برگزار می‌شود.
ماریکه می‌گوید اجتماعی شدن برای مغز بسیار مهم است و به نظر می‌رسد بدون آن مغز کوچک شده و از بین می‌رود. علم مدت هاست که فواید تعاملات اجتماعی و اجتناب از تنهایی را تشخیص داده است. با این وجود، اکنون هم چنین می‌توان تشخیص داد که مغز چه کسانی سریع‌تر از آن چه باید پیر می‌شود. بنابراین، می‌توان آنان را ردیابی کرد و در آینده به طور بالقوه به صورت پیشگیرانه به شکل بهتری مورد درمان قرار داد. همان طور که به سمت مدل‌های مراقبت‌های بهداشتی شخصی سازی شده، پیش بینی کننده‌تر و پیشگیرانه‌تر پیش می‌رویم تشخیص زودهنگام در همه زمینه‌های سلامت بسیار مهم خواهد بود که توسط امکانات باورنکردنی هوش مصنوعی و داده‌های بزرگ تقویت می‌شود. مدل‌های رایانه‌ای که چگونگی پیری مغز ما را ارزیابی می‌کنند و زوال آن را پیش‌بینی می‌نمایند توسط “آندری ایریمیا” دانشیار پیری شناسی و زیست شناسی محاسباتی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به خبرنگار “بی بی سی” نشان داده شد.
او آن مدل‌ها را با استفاده از اسکن‌های MRI، داده‌های ۱۵۰۰۰ مغز و قدرت هوش مصنوعی برای درک مسیر هر دو مغزی که در حال پیری سالم است و مغز‌هایی که در آن‌ها فرآیند بیماری مانند زوال عقل وجود دارد ایجاد کرده است. او می‌گوید:”این یک روش بسیار پیچیده برای نگاه کردن به الگو‌هایی است که ما لزوما در مورد آن‌ها به عنوان انسان نمی‌دانیم، اما الگوریتم هوش مصنوعی قادر به تشخیص آن هستند”. شرکت‌های خصوصی نیز شروع به تجاری سازی این فناوری کرده اند. برای مثال، شرکت Brainkey این خدمات را در کلینیک‌های مختلف در سراسر جهان ارائه می‌دهد. “اوون فیلیپس” بنیانگذار آن شرکت به خبرنگار “بی بی سی” می‌گوید در آینده گرفتن MRI باید آسان‌تر شود.
او می‌گوید:”در دسترس عموم قرار گرفتن بسیار بیشتر اسکن MRI روندی رو به شد است و تصاویری که از طریق آن گرفته می‌شود نیز هر روز کیفیت بهتری در مقایسه با قبل پیدا می‌کنند”. او می‌افزاید:”فناوری به مرحله‌ای رسیده که می‌توانیم چیز‌ها را خیلی زودتر از گذشته ببینیم و این بدان معناست که ما می‌توانیم دقیقا بفهمیم که در مغز هر بیمار چه اتفاقی رخ می‌دهد. ما با هوش مصنوعی می‌توانیم از آن پشتیبانی کنیم”.
هدف در اینجا صرفا یک رویکرد دقیق‌تر نسبت به درمان نیست بلکه آن است که بتوانیم میزان کارآمدی هر مداخله‌ای را نیز تعیین کنیم.
افزایش چشمگیر امید به زندگی در ۲۰۰ سال گذشته منجر به بروز بیماری‌های مرتبط با افزایش سن شده است. در این میان آیا اگر همه ما به اندازه کافی عمر کنیم ممکن است زوال عقل به سراغ مان بیاید؟
پروفسور ایریمیا می‌گوید این فرضیه‌ای است که بسیاری آن را بررسی کرده اند اگرچه تاکنون اثبات نشده است. او اشاره می‌کند که هدف یافتن راهی برای عقب انداختن زمان دچار شدن به زوال عقل است. او می‌افزاید:”امیدواریم که فراتر از امید به زندگی ما باشد”. همه این موارد ما را به همان نقطه آغازین باز می‌گرداند. هر دانشمند، پزشک و هم چنین هر ساکنی در منطقه آبی می‌گوید سبک زندگی عاملی کلیدی و تاثیرگذار است. رژیم غذایی خوب، فعال نگهداشتن ذهن و بدن، تحریک ذهنی و شادی برای کُندتر کردن روند پیر شدن مغز ما بسیار مهم هستند. به گفته “متیو واکر” استاد علوم اعصاب و روانشناسی در دانشگاه برکلی در کالیفرنیا و نویسنده کتاب پرفروش “چرا می‌خوابیم” عامل مهم دیگری نیز وجود دارد. او می‌گوید:”خواب موثرترین کاری است که می‌توانید هر روز برای تنظیم مجدد سلامت مغز و بدن خود انجام دهید. هیچ عملکردی در ذهن شما وجود ندارد که هنگام خواب به طرز شگفت انگیزی بهبود نیابد یا هنگامی که به اندازه کافی نمی‌خوابید به طور آشکاری دچار اختلال نشود”.
او از سیستم پاکسازی مغز ما صحبت کرد که در طول خواب ما با شستن پروتئین‌های بتا آمیلوئید و تاو کار می‌کند پروتئین‌هایی که “دو مقصر اصلی بروز آلزایمر” هستند. تغییر در الگوی خواب نیز با زوال عقل همراه است. پروفسور واکر توضیح داد که چگونه ما این موضوع را صرفا در دهه ششم و هفتم عمر خود نمی‌بینیم بلکه می‌تواند از دهه سوم آغاز شود. بنابراین، شناسایی این تغییرات از طریق ردیابی خواب به طور بالقوه می‌تواند به “الگویی برای پیشگیری از میانسالی” تبدیل شود. یک شرکت فعال در عرصه بیوتکنولوژی (فناوری زیستی) به نام Fauna Bio در حومه سنفرانسیسکو در حال جمع آوری اطلاعات مربوط به سنجاب‌های زمینی در طول خواب زمستانی و پس از آن است. همان طور که مشخص شده در حالت خروپف دمای بدن سنجاب‌ها کاهش می‌یابد و سرعت متابولیسم آنان به تنها یک درصد حد طبیعی کاهش می‌یابد. در طول این مدت به نظر می‌رسد که سنجاب‌ها قادر به رشد مجدد نورون‌ها و بازسازی ارتباطاتی هستند که مغزشان از دست داده است. هدف آن شرکت تلاش برای تولید دارو‌هایی است که آن فرایند را در انسان‌ها تکرار کند بدون آن که نیازی به گذراندن نیمی از سال در زیر زمین باشد حتی اگر برخی آرزوی آن را داشته باشند!
هم چنین، مشخص شده که افسردگی درمان نشده خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهد. پروفسور “لیان ویلیامز” از دانشگاه استنفورد روشی را برای تجسم برخی از اشکال افسردگی در مغز با استفاده از اسکن MRI شناسایی کرده و بنابراین بررسی می‌کند که آیا درمان موثر بوده است یا خیر. یافته‌های حاصل از این پژوهش ممکن است بتواند به دانشمندان کمک کند تا علل اصلی بیماری‌های روانی مانند افسردگی را بیشتر درک کنند و همچنین راهی برای تعیین کمیت درمان برای بیمار ارائه دهد.
تعداد افراد کمی بیش از “برایان جانسون” کارآفرین عرصه فناوری که میلیون‌ها دلار در تلاش برای معکوس کردن سن بیولوژیکی خود هزینه می‌کند به علم برای افزایش طول عمر ایمان دارند. ده‌ها مکمل، ۱۹ ساعت در روز روزه بودن، تمرین‌های ورزشی و مجموعه‌ای از درمان‌های گاه بحث برانگیز از جمله فعالیت‌هایی هستند که او انجام می‌دهد و امیدوار است از طریق آن بتواند زمان را به عقب بازگرداند و روند پیر شدن اش را کُند سازد. آن کارآفرین عرصه فناوری مطمئن است که می‌تواند از طریق آن اقدامات جوان‌تر شود.
