عشق معنوی به حافظ! یکشنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۳؛ مبارزه با بیماری چشمی و مواجهه با سختی های زندگی
تک فاناز جمله اصطلاحاتی است که از آثار ادبی و ادب فارسی برآمده و از باورهای کهن و قدیمی ایرانی است. این اصطلاح در گذشته معمولا به ادباء و شاعران و شعرایی که از کلام حق بهرهمند بودند ارجاع میشد. اما با گذر زمان، تنها تفال حافظ بهعنوان نمونه از فالگیری در فرهنگ و زبان عامیانه باقی مانده است.
در این متن، حافظ به شکل عاشقانه و زیبا، اندیشهها و احساسات خود را به شکلی آهنگین عبور از مشکلات و مشکلات همراه با امید و شوق نوشته است. او در این غزل، از دلیل دردهای قلبی و عشقی که در سینهاش حکمفرماست و از آنجا که هرگز از پیگیری آن دست برنداشته است یاد میکند. او به دوست خود خط مشکین و لبهایی شیرین نمایشی میدهد و امیدوار است که به زودی به دیدار دوستش برسد.
در تفسیر عرفانی نیز این غزل به معنای پایانی خوب و پایانی خوب و نتیجهبخشی از درد و زحمات عشقی است که به این نتیجه انتها پیدا میکند. به نظر میرسد که حافظ با این شعرهای زیبا و لطیف، مفهومی عمیق و ارزشمند را به خوبی انتقال داده است. این اشعار از هنر و استعارههای پرفراز و نشاطی تشکیل شدهاند که همچنان در زبان و ذهن مردم ایرانی گرامی است.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
دوش بیماری چشم تو ببرد از دستملیکن از لطف لبت صورت جان میبستم
عشق من با خط مشکین تو امروزی نیستدیرگاه است کز این جام هلالی مستم
از ثبات خودم این نکته خوش آمد که به جوردر سر کوی تو از پای طلب ننشستم
عافیت چشم مدار از من میخانه نشینکه دم از خدمت رندان زدهام تا هستم
در ره عشق از آن سوی فنا صد خطر استتا نگویی که چو عمرم به سر آمد رستم
بعد از اینم چه غم از تیر کج انداز حسود.چون به محبوب کمان ابروی خود پیوستم
بوسه بر درج عقیق تو حلال است مراکه به افسوس و جفا مهر وفا نشکستم
صنمی لشکریم غارت دل کرد و برفتآه اگر عاطفت شاه نگیرد دستم
رتبت دانش حافظ به فلک بر شده بودکرد غمخواری شمشاد بلندت پستم
شرح لغت: خط مشکین تو:به استعاره مراد سبزه عذار تو /درج عقیق: صندوقچه خاص زر و زیور به استعاره مراد دهان معشوق.
تفسیر عرفانی:
۱- چرا در آن کار سرگردان و حیران میباشید و بر آنچه پیش نیامده، غصه میخورید؟ به شما مژده میدهم که ابداً جای نگرانی وجود ندارد و این نیت در حال اجراست. ولی شما وسواس دارید و اضطرابتان ناشی از عدم آگاهی، تردید و دودلی میباشد در حالی که جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد.
۲- مسافر شما حالش خوبست. به زودی هدیهای میفرستد. ملاقات مهمی در پیش دارید. مسافرتی خوش خواهید داشت.
تعبیر غزل:
مدتهاست درد عشقی در سینه داری و در تمام این مدت هرگز از طلب آن دست برنداشته ای، حتی با سرزنش دیگران و طعنههای حسودان. تو انسان واقعا وفاداری هستی، پس وصال به او و رسیدن به مقصود، پاداشی است برای وفاداری، فداکاری و تلاشهای مستمر تو که به امید خدا به زودی به آن دست پیدا خواهی کرد.