جشنواره فرهنگی آتش بازی های چهارشنبه سوری در سراسر ایران
جشن سال نو یکی از مهم‌ترین مراسم مردم ایران است که با رسوم و آیین‌های مختلف در مناطق مختلف جشن گرفته می‌شود. در هر منطقه از ایران با توجه به سنت‌ها و آیین‌های خاص خود، این مراسم را برگزار می‌کنند. برای مثال در آذربایجان، مردم به جشن سال نو روز چهارشنبه سوری می‌گویند و پس از مراسم آتش افروختن، دستمال‌ها را به درون خانه‌های دیگران می‌اندازند و از خدا برای آنها بخیر و سلامتی می‌طلبند.
همچنین در هرمزگان، مردم در شب چهارشنبه سوری به آب‌تنی می‌روند و برای سلامتی خود و دیگران این آیین را اجرا می‌کنند. در چهارمحال و بختیاری، دختران مراسم قاشق‌زنی را برگزار می‌کنند و از صاحبخانه شیرینی و هدایای دیگری دریافت می‌کنند.
به طور کلی، این مراسم‌ها نشان از ارتباط نزدیک مردم با فرهنگ و سنت‌های خود دارد و نشان از اعتقاد و ارزش‌های عمیق مردم ایرانی می‌باشد که آنها را به تداوم رسوم و آیین‌های خود تشویق می‌کند.
همشهری آنلاین نوشت: می‌گویند نخستین جشن سال نوست؛ جشنی که برای وداع با سال گذشته و خیر مقدم به سال نو برپا می‌شود. چهارشنبه سوری با یک سری رسم و رسوم مشترک مثل از روی آتش پریدن و از سوی دیگر رسومی خاص هر منطقه امشب برگزار می‌شود.آذری‌ها، چهارشنبه هفته چهارم اسفند را «آخر چارشنبه»، یعنی آخرین چهارشنبه می‌گویند و بعد از مراسم آتش افروختن، جوانان بر بام خویشان و همسایگان می‌روند و دستمالی را از پنجره و در روستاها از روزن بام‌ها به درون آویزان می‌کنند. صاحبخانه تعدادی گردو، بادام یا تخم مرغ رنگ کرده به دستمال می‌بندد و می‌گوید «الله مطلبین ورسین». یعنی؛ خدا مرادت را بدهد.قصه چیچگای بزرگان در هرمزگاندر هرمزگان رسم است اهالی در شب چهارشنبه‌سوری آب‌تنی می‌کند و اگر کسی بیمار باشد و نتواند برای اجرای این مراسم به دریا برود بستگانش از دریا برایش آب می‌آورند تا در منزل آب‌تنی کند. هرمزگانی‌ها معتقدند با این کار دیگر در طول سال بیمار نخواهند شد. در شب چهارشنبه‌سوری کوچک‌ترها در کنار بزرگان دور آتش می‌نشینند و «مُم گَپو» (مادر بزرگ) و «بَپ گَپو» (پدربزرگ) قصه‌هایی همراه با شوخی و خنده تعریف می‌کنند و در کنار آتش غذا و شیرینی می‌خورند. هرمزگانی‌ها به افسانه‌ها و داستان‌های قدیمی «چیچگا» می‌گویند.قاشق‌زنی در چهارمحال و بختیاریدر چهارمحال و بختیاری دخترها مراسم قاشق‌زنی را اجرا می‌کنند، روی خود را می‌پوشانند و در خانه همسایه می‌روند. قاشق را به ظرف می‌زنند و صاحبخانه در ظرف آنها شیرینی، برنج، سنجد یا پولی می‌گذارد. آداب و رسوم شب چهارشنبه سوری در میان بختیاری‌ها بسیار دیدنی است؛ رسمی که بدون چوب‌بازی کامل نمی‌شود. چوب‌بازی یک بازی مردانه است و نیاز به دو طرف دارد.دفع بدی در ترکمن صحرادر ترکمن صحرای گلستان، رسم است که در چهارشنبه آخر سال به صحرا می‌روند. آنان نگریستن به چشمه‌های آب را به فال نیک می‌گرفتند و در راه بازگشت، تعدادی سنگریزه برمی‌داشتند و هفت بار به طرفی غیر از قبله پرتاب می‌کردند تا بدی‌ها دفع شود.سوزاندن کلش در گیلانگیلانی چهارشنبه‌سوری را «کول کولِه چهارشنبه» می‌گویند و رسم است که برای افروختن آتش شب چهارشنبه‌سوری کلش (ساقه برنج) بسوزانند. مردم شهر یکی دو روز قبل از فرا رسیدن چهارشنبه‌سوری به روستاها می‌روند و کلش تهیه می‌کنند. در غروب چهارشنبه‌سوری در حیاط خانه‌ها یا کوچه‌ها در ۷ نقطه آتش روشن می‌کنند و با خواندن شعر «کولْ کولِهْ چهارشنبه / فرده بهار شنبه» از روی آن می‌پرند.راضیه میرزاحیدری
