به فلسفه و شعر حافظ پی ببری، شراب بریزی بر خاک نه سرمایهگذاری!
در این شعر حافظ با استفاده از تصاویر شعری و بیان متراکم و پرمعنا به مفهوم مهمی اشاره می کند. وی یادآور ما میشود که زندگی کوتاه است و باید از آن لذت برد و همچنین برای دیگران مفید باشیم. به ما می گوید که حسرت گذشته نباید که تلخی زندگیمان را افزایش دهد و باید بخشنده و لطیف با مردم باشیم. و این تنها راهی است که دعاهای خیر و موفقیت برایمان و دیگران فراهم می آید. این شعر نمونهای کلاسیک از شعر ادبی و ارزشمند حافظ محسوب میشود که هنوز تاثیر و تاثیراتی در زندگی ما دارد. به این دلیل که حکمت و خرد پنهان در آن نهفته است و به خوبی و بیان کامل میزانی از زندگی و واقعیت های مختلف زندگی انسان اشاره دارد.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
اگر شراب خوری جرعهای فشان بر خاکاز آن گناه که نفعی رسد به غیر چه باک
برو به هر چه تو داری بخور دریغ مخورکه بیدریغ زند روزگار تیغ هلاک
به خاک پای توای سرو نازپرور منکه روز واقعه پا وا مگیرم از سر خاک
چه دوزخی چه بهشتی چه آدمی چه پریبه مذهب همه کفر طریقت است امساک
مهندس فلکی راه دیر شش جهتیچنان ببست که ره نیست زیر دیر مغاک
فریب دختر رز طرفه میزند ره عقلمباد تا به قیامت خراب طارم تاک
به راه میکده حافظ خوش از جهان رفتیدعای اهل دلت باد مونس دل پاک
اگر شراب خوری جرعهای فشان بر خاکاز آن گناه که نفعی رسد به غیر چه باک
برو به هر چه تو داری بخور دریغ مخورکه بیدریغ زند روزگار تیغ هلاک
به خاک پای توای سرو نازپرور منکه روز واقعه پا وا مگیرم از سر خاک
چه دوزخی چه بهشتی چه آدمی چه پریبه مذهب همه کفر طریقت است امساک
مهندس فلکی راه دیر شش جهتیچنان ببست که ره نیست زیر دیر مغاک
فریب دختر رز طرفه میزند ره عقلمباد تا به قیامت خراب طارم تاک
به راه میکده حافظ خوش از جهان رفتیدعای اهل دلت باد مونس دل پاک
شرح لغت: روز واقعه: روز رستاخیز، کنایه از روز مرگ، روز حادثه/ پا وا مگیر: جلوی پای راهوار را مگیر، پا مکش/ سَرِ خاک: سر خاک گور/کُفر: الحاد، ناسپاسی، نمک نشناسی/طریقت: راه روشن رستگاری، مسلک.
تفسیر عرفانی:
۱- انسانی پاک و مهربان میباشید، ولی سعی کنید که بهره شما به مردم بیشتر برسد. نسبت به دیگران بویژه پدر، مادر، خواهر و برادر مخصوصاً تاکید میکنم، نسبت به همسر خود مهربان و با محبتتر باشید که از دنیا، آنها برایت میمانند.
۲- از موقعیت دیگران خوشحال و مطمئن باش که خداوند به شما کمک میکند. این نیت با فراز و نشیبهای فراوانی همراه میباشد و به صلاح شما نیست که در اجرای آن تعجیل شود. زیرا مقدمات کامل آن فراهم نمیباشد.
تعبیر غزل:
در زندگی خود هرگز حسرت گذشتهها را مخور، چرا که تنها فایده آن تلخ کردن زندگی به کام تو و دیگران است. همیشه سعی کن برای مردم سودمند باشی و در هر عملی که انجام میدهی، در کنار نفع خود به سود دیگران نیز بیاندیش تا دعای خیر آنها همیشه و در همه حال تو را در کارهایت یاری دهد.