شب وصل با طعم تفال: حافظ جمعه ۱۷ فروردین ۱۴۰۳ به نامه هجر دلنشین
حافظ از شاعران بزرگ ایرانی است که زندگی و آثار او تاثیر فراوانی بر ادبیات و فرهنگ ایران داشته است. غزلی که در اینجا آورده شده، در واقع یک دعا و تضرع به خداوند برای کمک و برکت است. حافظ در این غزل به زحمات و مشقتهایی که کشیده است، اشاره میکند و دستاوردهایی که برای خود به ارمغان آورده است را تاکید میکند. او از اینکه با تلاش و استقامت به هدفش رسیده و از زحماتی که کشیده برای رهایی از عذاب و مصیبتها، برای خدا تمنا میکند. این غزل، تعبیری از دستاوردهایی است که با پشتکار و تلاش همیشگی میتوان به آنها دست یافت. انعکاسی از ایمان و امید حافظ به خداوند و معتقد بودن او به اینکه با تلاش و پشتکار میتوان به رسیدن به هدف خود دست یافت.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
شب وصل است و طی شد نامه هجرسلام فیه حتی مطلع الفجر
دلا در عاشقی ثابت قدم باشکه در این ره نباشد کار بی اجر
من از رندی نخواهم کرد توبهو لو آذیتنی بالهجر و الحجر
برآیای صبح روشن دل خدا راکه بس تاریک میبینم شب هجر
دلم رفت و ندیدم روی دلدارفغان از این تطاول آه از این زجر
وفا خواهی جفاکش باش حافظفان الربح و الخسران فی التجر
شرح لغت: معنی لغات برای این غزل وجود ندارد.
تفسیر عرفانی:
۱- حضرت حافظ در بیتهای پنجم و ششم میفرماید:
*ای بامداد وصال برای رضای خدا طلوع کن. شب جدایی را سخت تیره و تاریک مشاهده میکنم.
*ای حافظ اگر وفا میخواهی، باید بلا کش باشی، زیرا در تجارت سود و زیان با هم میباشد.
حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.
۲- شما رنج و زحمت زیادی کشیده اید و ناراحتی، فراق و هجران را تحمل کرده اید و از بی وفایی دوستان و آزار آنان، سخنها در دل دارید. اما دوستان نادان و دشمنان ناباب نتوانستند شما را از ایده و عقیدیتان باز دارند و به انحراف کشانند و در همه حال خداوند یار و یاور شما بوده است.
تعبیر غزل:
در دوران سختی و رنج تلاش بسیار کرده ای. اکنون نهال زحمات تو در حال بارور شدن است. پس همچنان مصمم ادامه بده، زیرا شبهای تیره رو به اتمام است و فجر صادق خوشبختی در راه. اکنون که در چند قدمی شاهد پیروزی ایستادهای سستی و اهمال نکن که فرصت را از دست خواهی داد.