شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۳؛ شخصیّت دلنشینی که حوا است، در حضور حافظ
این غزل حافظ به صورت سنتی به وجود میآید که در آن هوایی عاشقانه و پر از احساسات نشان داده میشود. او در این غزل به موضوع عشق، وفاداری و انتظار پایبند است و نشان میدهد که عشق و وفاداری به عواطف و احساسات زیبایی نیاز دارد. او در این غزل از الگوهای ادبی و اشعار زیبا استفاده کرده است تا عمق احساسات خود را به خواننده انتقال دهد.
از جمله تصاویر زیبایی که در این غزل وجود دارد، تصویر عاشقی، شاهد و طفل، بوی شیر از لب و همچون شکر، نکاتی هستند که نگارنده برای نشان دادن عمق و اهمیت احساسات و انتظارات خود استفاده کرده است.
از زبان ساده و فهمآسانی که حافظ در این غزل استفاده کرده است، میتوان نتیجه گرفت که او به شیوهای زیبا و شعری، احساسات و عشق خود را به خواننده منتقل کرده است. این نمونهای است از زیباییهای ادبی و ادبیات خوب که در زبان و اندیشه ایرانی جای گرفته است.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
مجمع خوبی و لطف است عذار چو مهشلیکنش مهر و وفا نیست خدایا بدهش
دلبرم شاهد و طفل است و به بازی روزیبکشد زارم و در شرع نباشد گنهش
من همان به که از او نیک نگه دارم دلکه بد و نیک ندیدهست و ندارد نگهش
بوی شیر از لب همچون شکرش میآیدگر چه خون میچکد از شیوه چشم سیهش
چارده ساله بتی چابک شیرین دارمکه به جان حلقه به گوش است مه چاردهش
از پی آن گل نورسته دل ما یا ربخود کجا شد که ندیدیم در این چند گهش
یار دلدار من ار قلب بدین سان شکندببرد زود به جانداری خود پادشهش
جان به شکرانه کنم صرف گر آن دانه درصدف سینه حافظ بود آرامگهش
شرح لغت: عذار: چهره، گونه/ شاهد: خوبرو/ طِفل: صغیر، و در اینجا به معنای نوجوان کمتر از پانزده ساله/نگهدارم دل: دل نسپارم، دل برکنار دارم.
تفسیر عرفانی:
۱-از این انتخاب صرف نظر کنید، زیرا او بسیار حیله گر است و از روی صداقت عمل نمیکند. پس به فکر کاری و کسی دیگر باشید، چون آیندهای درخشان در پیش دارید. حیف است آن را به این عوامل زودگذر و ناپایدار صرف کنید.
۲- اصرار بیش از اندازه بی فایده میباشد، چون لوازم ضروری این کار فراهم نمیباشد و در دراز مدت به ضرر خانواده شماست.
۳- به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذری نموده و خالصانه از بارگاه ملکوتیش بخواهید که اوضاع را به وفق مراد سازد.
تعبیر غزل:
عاشق و دلباخته مه رویی بی مهر و وفا هستی که حتی خودت هم میدانی بهتر است دل به او نسپاری. اما عنان و اختیار دل از دست تو خارج گردیده و به دنبال اوست. کسان دیگری هم در بند او گرفتارند و اگر تو نیز طالب او هستی باید از جان و دل در این راه مایه بگذاری.