آیا بارداری سرعت پیری زنان را افزایش می‌دهد؟

تحقیقات حاضر نشان می دهد که زنانی که در اوایل بیست سالگی باردار شده‌اند نسبت به کسانی که هرگز بچه‌دار نشده‌اند، سن زیستی بالاتری دارند. این تفاوت سنی بین دو گروه با چندین بار بارداری تا حد زیادی افزایش می‌یابد. تحقیقات اپی‌ژنتیک بر روی چندین ژن و مولکول مهم در فرایند پیری انجام شده است. از این تحقیقات نتیجه گرفته شده که بارداری‌ها، موجب تسریع فرایند پیری زنان می‌شوند، به خصوص اگر سقط یا مرده‌زایی رخ داده باشد. این الگو در زنان مشاهده شده و تاثیر چندبار بارداری بر پیری زنان بیش‌تر از مردان است. محققان همچنین استنتاج می‌کنند که تعداد بارداری مهم است و زنانی که بیشتر بارداری کرده‌اند، سریع‌تر پیر می‌شوند. البته محدودیت‌هایی نیز در این تحقیقات وجود دارد، مثلاً تاثیر عوامل محیطی و اجتماعی نظیر تغذیه و مراقبت‌های بهداشتی ممکن است بر نتایج تاثیرگذار باشند. اما کلیت نتایج نشان می دهد که بارداری‌ها ممکن است به طور کلی تأثیرات منفی بر روی فرایند پیری و سن زنان داشته باشد.

 تک فان-زنانی که در اوایل بیست‌سالگی باردار شده‌اند نسبت به کسانی که هرگز بچه‌دار نشده‌اند «سن زیستی بالاتری» دارند و بر اساس برخی معیارهای سنجش، این فاصله سنی در کسانی که چندین‌بار بارداری را تجربه می‌کنند، بیش‌تر است.به گزارش تک فان، این تحقیق که در فیلیپین انجام شده است با استفاده از چندین ابزار مختلف اپی‌ژنتیک افراد را بررسی کرده است. منظور از اپی‌ژنتیک، تگ‌های شیمیایی‌ است که به دی.ان.ای می‌چسبد. این تگ‌ها کدهای دی.ان.ای را تغییر نمی‌دهند اما اینکه کدام ژن‌ها فعال و با چه درجه‌ای فعالیت کنند را کنترل می‌کنند.این مطالعه تازه به خصوص به گروه‌های متیل نگاه انداخته که نوعی مولکول است که مدت‌های طولانی است با ابعاد متفاوت فرایند پیری مرتبط دانسته شده است. دانشمندان با مطالعه الگوهای متیلاسیون که در سراسر عمر یک انسان دیده می‌شود، تعدادی «ساعت اپی‌ژنتیک» شناسایی کرده‌اند که می‌تواند برای ارزیابی سن زیستی افراد استفاده شود. درحالیکه سن شناسنامه‌ای افراد فقط می‌تواند طول مدتی که فرد زیسته را مشخص کند، سن زیستی او بازتابی از وضعیت روانی و احتمال وقوع بیماری‌های مرتبط با سن و مرگ است.نویسنده نخست این مقاله، کالن رایان، که در مرکز مطالعات سن کلمبیا کار می‌کند، می‌گوید: «کاری که ساعت‌های اپی ژنتیک انجام می‌دهند این است که به جای آنکه علت را توضیح دهند، عملکرد را پیش‌بینی می‌کنند.»«آن‌ها آموزش‌ دیده‌اند تا چیزهایی را پیش‌بینی کنند که از نظر ما نماینگر‌ ابعاد پیری هستند.»بنابراین یک ساعت ممکن است طراحی شده باشد تا سن شناسنامه‌ای یک فرد را پیش‌بینی کند، درحالیکه ساعت‌های دیگر احتمال مرگ او را پیش‌بینی می‌کنند و ساعت‌های دیگری نیز هستند که طول تلومرهای او را تخمین می‌زنند- تلومرها کلاهک‌های محافظتی در انتهای دی.ان.ای هستند و آن‌ها را در مقابل فرسایش محافظت می‌کنند.مطالعه‌ای که در روز دوشنبه 8آوریل 2024 در نشریه PNS منتشر شد، 6ساعت اپی‌ژنتیک متفاوت را برای پیش‌بینی سن 1735 زن و مرد جوان در فیلیپین به کار گرفته است.از همه گروه‌ها که بین سنین 20 تا 22سال بودند در سال 2005 نمونه خون گرفته شده بود. یک زیرگروه از زنان، شامل 330نفر، که در همان سال‌های اولیه بعد از آزمایش خون باردار شده بودند نیز بعد از 4 تا 9سال دوباره آزمایش خون دادند.تحلیل‌ها نشان داد که در همه ساعت‌هایی که استفاده شده بود، زنانی که حداقل یکبار در عمرشان بارداری را تجربه کرده بودند، در مقایسه با کسانی که هرگز باردار نشده بودند، روند پیری‌شان تسریع شده بود. بارداری‌ها شامل مواردی بود که به سقط، مرده‌زایی و تولد زنده منجر شده بود.حتی وقتی دانشمندان سایر متغیرهایی مثل موقعیت اجتماعی-اقتصادی، سیگار کشیدن و برخی عوامل ژنتیکی را کنترل کردند، نیز این الگو مشخصا تکرار شد. این نتیجه نشان می‌دهد ورای همه این موراد، شخصی که بارداری را تجربه می‌کند، نسبت به سایر زنان زودتر پیر می‌شود.  محققان همچنین دریافتند که دفعات بارداری مهم است و کسانی که بیش‌تر باردار شده بودند نسبت به کسانی که بارداری کم‌تری داشتند، سریع‌تر پیر شده بودند.رایان می‌گوید: «چنین الگویی در ساعت‌های زیستی مردان مشاهده نشد. به بیان دیگر، فرقی نداشت مردان چندبار پدر شده بودند، این تجربه اثری روی ضربه‌های ساعت اپی‌ژنتیک آن‌ها نداشت.»دانشمندان همچنین مشاهده کردند که مردان به طور کلی به لحاظ سن زیستی مسن‌تر از همه زنان بودند و این ربطی به تعداد دفعاتی که آن‌ها زنی را باردار کرده بودند، نداشت. شاید به همین دلیل است که مردان به طور کلی در سنین پایین‌تری در مقایسه با زنان جان خودشان را از دست می‌دهند.این تیم تحقیقات سپس به 330 زنی که در طی زمان دنبال کرده بود مراجعه کرد تا ببیند آیا بین آزمایش اول و دوم خون آن‌ها تفاوتی مشاهده می‌شود یا خیر. در این تحلیل نیز تعداد بارداری با سرعت پیری مرتبط بود. اما این الگو صرفا در دو ساعت از 6ساعت اپی‌ژنتیک مشاهده می‌شد و این دو ساعت آن‌هایی بودند که برای پیش‌بینی سن شناسنامه‌ای طراحی شده‌اند.تیم تحقیقاتی بر اساس همه یافته‌ها تخمین زد که هر بارداری بین 4 تا 4.5‌ماه سن  زیستی زنان را افزایش می‌دهد.یکی از محدودیت‌های این پژوهش مکانی بود که تحقیق در آن انجام شده است. مثلا دسترسی به تغذیه کافی، مراقبت بهداشتی و حمایت اجتماعی در طی بارداری در سراسر فیلیپین متفاوت است و این عوامل روی میزانی که بارداری روی سن اثر می‌گذارد، تأثیر دارند.محدودیت دیگر پژوهش آن بود که زنان را در سنین پایین بررسی کرده بود و مشخص نیست که اگر زنان در سنین بالاتری باردار شوند نیز سرعت پیری در آن‌ها افزایش می‌یابد یا خیر. عاطفه رضوان نیا