رمازندگی مدفون «شیراز» در موزه متروپولیتن: کشف نگاره‌های دوران ساسانی

وبسایت arkeonews به عنوان یکی از وبسایت‌های معتبر و مرجع در انعکاس اخبار باستان‌شناسی، اخبار مهمی از جهان باستان از جمله کشف نام «شیراز» را به خواننده‌های خود اعلام کرد. این نام بر روی یکی از مهروموم‌های گلی که به دوران ساسانی تعلق داشته است، کشف شده و خط پهلوی روی آن ترسیم شده بود. این مهروموم‌ها از منطقه نزدیک شهر شیراز، یکی از پایتخت‌های امپراتوری هخامنشی کشف شده بودند و مهروموم خاص تحت مراقبت موزه متروپولیتن در نیویورک قرار دارد.

به گفته محمدرضا نصب-عبدالهی، این مهروموم گلی حاوی متون و تصاویری است که از دوران ساسانیان به ما یادآوری می‌کند. او اظهار کرده است که استخراج نام «شیراز» از مهروموم‌ها، یک انکشاف مهم درزمینه باستان‌شناسی است و نشان‌دهنده توالی فرهنگی متنوع در این منطقه از دوران هخامنشی تا عباسی است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که شهری که امروز با نام شیراز به یاد می‌آوریم، در گذشته نیز با همین نام معروف بوده و از شهرهای اصلی و مهم ایران بوده است. او همچنین به مهمیت اهمیت تاریخی و باستانی قصر ابونصر و نمایش یک طیف وسیع از ساختارها و سیستم‌های اداری در آن اشاره کرده است. این یافته‌ها نشان می‌دهند که شهر شیراز تاریخچه‌ای باستانی و غنی دارد که لایق بررسی و مطالعه بیشتر است.

 تک فان- وبسایت   arkeonews  که یکی از وبسایت‌های خبری مرجع در انعکاس اخبار باستان‌شناسی است، خبر کشف نام «شیراز» روی یکی از مهروموم‌های پیدا شده در نزدیکی این شهر را بازتاب داد.به گزارش تک فان، این وبسایت تخصصی اخبار باستان‌شناسی، از کشف  نام «شیراز» روی یک مهروموم گلی متعلق به دوران ساسانی و به خط پهلوی یاد کرد و از آن به عنوان یکی از جذاب‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی تاریخ این دوران نام برد. این وبسایت در مقدمه خود می‌نویسد: «قلمرو امپراتوری ساسانی (224 تا 651بعد از میلاد) شامل تمامی ایران، عراق، ارمنستان، افغانستان، بخش‌های شرقی ترکیه و بخش‌هایی از سوریه، پاکستان، قفقاز، آسیای مرکزی و سرزمین‌های عرب بود. ساسانیان امپراتوری‌شان را ایرانشهر، «امپراتوری آریایی‌ها (پارسی‌ها)»، می‌خواندند. اردشیر اول، امپراتوری ساسانی را بعد از پیروزی بر اردوان چهارم از سلسله اشکانی تأسیس کرد. سلسله اشکانیان وقتی به پایان رسید که یزدگرد سوم (632 تا 651)، آخرین شاهنشهاه ساسانی، تلاش 14ساله‌اش برای بیرون راندن امپراتوری‌های رو به توسعه اسلامی را باخت. دوره ساسانیان به عنوان یکی از دوره‌های شکوهمند تاریخی ایران شناخته می‌شود. ایران در دوران ساسانیان تأثیری چشمگیر روی تمدن رومی داشت و رومی‌ها فقط با ایرانیان دوران ساسانی خودشان را هم‌رده می‌دانستند. »این وبسایت می‌افزاید: «اهمیت این مهر‌وموم گلی از آن روست که قدمت شیراز را که در 60کیلومتری جنوب پرسپولیس، یکی از پایتخت‌های امپراتوری هخامنشی (550 تا 330 ق. م)، قرار گرفته است، محکم‌تر از قبل می‌کند.»این مهر‌وموم امروز در موزه متروپولیتن در نیویورک نگهداری می‌شود. مهروموم‌هایی از این دست در طی سه فصل کاوش باستان‌شناسی توسط متخصصان موزه متروپولیتن در بین سال‌های 1932 تا 1935 پیدا شدند. برطبق این موزه، روی این مهروموم با چهار مهر در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف تصاویری حک شده که شامل شیری در حال راه رفتن به سمت راست، یک مونوگرام، یک کتیبه و یک چهارپای شاخ‌دار است.این مهروموم خاص، یکی از 500مهرومومی است، که در استحکامات نظامی ساسانیان در قصر ابونصر پیدا شده است. داستان از این قرار بوده که این ساختمان می‌سوزد، گل رس پخته می‌شود و تصاویر روی مهروموم سالم می‌ماند.محمدرضا نصب-عبدالهی، باستان‌شناس، می‌گوید که توانسته نام شیراز را کشف کند، که به خط پهلوی روی این مهروموم گلی ساسانی، که بیش از یک قرن پیش در شرق شیراز پیدا شده، حک شده است.نصب-عبدالهی تأیید کرده که نوشته «مغ شیراز» روی این مهروموم‌های گلی ساسانی رمزگشایی شده است.برطبق گفته‌های نصب‌-عبدالهی، تحقیقات باستان‌شناسی نشان می‌دهند که قصر ابونصر در شیراز یک توالی فرهنگی از دوره هخامنشی تا عباسی را نمایش می‌دهد و نخستین ساکنان آن به دوران ساسانی می‌رسند.به گفته او «یافته‌های باستانی در قصر ابونصر یک طیف وسیع از سیستم‌ها اداری، تکنیک‌ها و سازه‌های دفاعی را نمایش می‌دهند.»علاوه بر آن، او تأکید کرده که شواهد باستانی از دوران ساسانیان شامل مهروموم‌های گلی و اشیاء باستانی مانند آجرهای مزین به کتیبه‌های پرسپولیس که از دوران هخامنشی به دست آمده‌اند، همگی نشان می‌دهند شهری که امروز به نام شیراز می‌شناسیم، در دوران باستان هم به همین نام شناخته می‌شده و یکی از مهمترین شهرهای ایران بوده است.  عاطفه رضوان نیا