رمزگشایی از رازهای زلف یار؛ جلسه تفال حافظ جمعه ۲۴ فروردین ۱۴۰۳
فال‌گرفتن از آثار ادبی یکی از باور‌های رواجی است که در فرهنگ و ادب ایرانی وجود دارد. این باور نشان از اعتقاد به توانایی پیش‌بینی و برآورده‌شدن دلایل و امور مختلف دارد. در قدیم، معمول بود افراد برای رسیدن به جواب و حل مشکلات خود از ادبیات و آثار ادبی استفاده می‌کردند. هنوز هم برخی از این باورها در فرهنگ مردم ایران وجود دارد و به عنوان منبعی برای یافتن راه‌حل‌ها و پیدا کردن پاسخ به سوالات زندگی به‌کار می‌رود.
غزلی از حافظ را مورد بررسی قرار داده‌ایم. این غزل حاوی مفاهیم فراوانی از عشق، اعتماد، وصال، ملاقات، توکل بر خدا، مراحل پیشرفت روحی و وضعیت انسانی است. زبان شعری در این غزل به شیوه‌ای زیبا و موزون استفاده شده که باعث می‌شود مفاهیم عمیق و فلسفی آن به خوبی منتقل شوند.
با زبانی آهنگین و خوش‌آهنگ، حافظ در این غزل به مخاطبان پیام‌های ارزشمندی ارائه می‌دهد. از جمله مفردات و عبارت‌های استفاده شده در این غزل، می‌توان به معاشران، نیاز کنید، انس، عاشق، معشوق، عرفانی، وصال، توکل و غیره اشاره کرد. این غزل با شیوه خاص خود، مفاهیم ارزشمندی را به خوبی بیان کرده و خواننده را به فکر و تأمل در مفاهیم عمیق و فلسفی زندگی و عشق می‌اندازد.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
معاشران گره از زلف یار باز کنیدشبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید
حضور خلوت انس است و دوستان جمعندو ان یکاد بخوانید و در فراز کنید
رباب و چنگ به بانگ بلند می‌گویندکه گوش هوش به پیغام اهل راز کنید
به جان دوست که غم پرده بر شما ندردگر اعتماد بر الطاف کارساز کنید
میان عاشق و معشوق فرق بسیار استچو یار ناز نماید شما نیاز کنید
نخست موعظه پیر صحبت این حرف استکه از مصاحب ناجنس احتراز کنید
هر آن کسی که در این حلقه نیست زنده به عشقبر او نمرده به فتوای من نماز کنید
وگر طلب کند انعامی از شما حافظحوالتش به لب یار دلنواز کنید
شرح لغت: معاشران: همنشینان جمع معاشر اسم فاعل از معاشرت/نیاز کنید: آرزومندی و میل و خواهش نمایید و عرض حاجت کنید.
تفسیر عرفانی:
۱- روزگار شادی آفرینی در پیش دارید، به شرط آنکه علاقه، اراده، سرعت عمل و فعالیت همراه شما باشد.
۲- همین هفته یه یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذر خود را ادا کنید. توکل بر خدا داشته باشید، پیروز و موفق می‌شوید. زیرا دعای خیر، موجب می‌شود حتماً پیروز شوید.
۳- از زندگی خوبی برخوردار هستید. ارزش آن را بدانید و بیهوده لجبازی و وسواس به خرج ندهید. انسان کسی است که در ناخوشی، خوش باشد. در غم، شاد باشد. زیرا که مراد در بی مرادی به هم پیچیده است و در آن مورد، غصه رسیدن بی مرادی، درد است. پس غصه خوردن دردی را دوا نمی‌کند. رها کن.
تعبیر غزل:
نیک بختی و سعادت از آن شماست. به خدا توکل کن که هرکه به او توکل کند، بر مشکلات و سختی‌ها فائق می‌آید. روزگار خوبی در پیش روی خواهی داشت به شرط آنکه از مصاحبت با دوستان ناباب بپرهیزی و معنای واقعی زندگی را که همان عشق و محبت است به خوبی دریابی.
