جذابیت و شور افزایی به عنوان زیر بنای عنوان اضافه شد: “تفال به حافظ: مطرب عشق، سازی فراوان در دل خواننده دارد!”
در این غزل، حافظ با استفاده از تصاویر شاعرانه و کاربرد اصطلاحات عرفانی و معنوی، مفاهیمی از عشق، ایمان و توکل بر خدا را بیان میکند. وی تأکید دارد که در زندگی، ثروت حقیقی انسان در عشق و ایمان است و نه در دنیای مادی. او اشاره میکند که اگر همچنان به تلاش و اعتماد به خدا پایبند باشیم، پیروز خواهیم شد و به موفقیت خواهیم رسید.
در تعبیر غزل، تفال حافظ بر آن است که تاکید دارد که زندگیتان به عشق و ایمان توجه کنید و از پیروزی و موفقیت خود اطمینان حاصل کنید. همچنین، باور به کمک و حمایت خداوند در تمام حال و اوقات، از راهنماییتان در پیشبرد اهدافتان کمک خواهد کرد.
به طور کلی، غزل حافظ در تمام مشهوریت و جذابیت خود، افکار عرفانی و معنوی را به تصویر کشیده و خواننده را به تأمل در معانی عمیق وجودی و دینی سراینده دعوت میکند. این غزل نمونهای است از غنیمتهای فراوان ادبی و معنوی که ادبیات فارسی و اشعار حافظ برای ما به ارمغان آورده است.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
مطرب عشق عجب ساز و نوایی داردنقش هر نغمه که زد راه به جایی دارد
عالم از ناله عشاق مبادا خالیکه خوش آهنگ و فرح بخش هوایی دارد
پیر دردی کش ما گر چه ندارد زر و زورخوش عطابخش و خطاپوش خدایی دارد
محترم دار دلم کاین مگس قندپرستتا هواخواه تو شد فر همایی دارد
از عدالت نبود دور گرش پرسد حالپادشاهی که به همسایه گدایی دارد
اشک خونین بنمودم به طبیبان گفتنددرد عشق است و جگرسوز دوایی دارد
ستم از غمزه میاموز که در مذهب عشقهر عمل اجری و هر کرده جزایی دارد
نغز گفت آن بت ترسابچه باده پرستشادی روی کسی خور که صفایی دارد
خسروا حافظ درگاه نشین فاتحه خواندو از زبان تو تمنای دعایی دارد
شرح لغت: تمنای دعایی دارد: خواستار دعاست.
تفسیر عرفانی:
۱- کسی که با عشق توام با توکل به خدا و ایمان گام بردارد، اگر از مال دنیا بی بهره باشد، موفق خواهد شد، زیرا او بزرگترین حامی و کمک کننده را همیشه و در هر حال همراه دارد که موجب پیروزی او میگردد.
۲- اگر چه شما مدتهاست گرفتار جرایمی ناخواسته شده اید، بطوری که از اظهار آن اکراه دارید، ولی تمام فکر شما را مشغول کرده است، بدانید او زبان شما را نمیفهمد. باید با سرعت عمل، دقت، فعالیت و اراده در راه این نیت گام بردارید و مواظب باشید که رقیبانی نیز دارید، ولی اگر بر خداوند توکل داشته باشید و فعالیت را بیشتر کنید، موفق خواهید شد. به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذری کنید که بسیار مشکل گشا خواهد بود.
۳- این هفته از مسافر شما آگاهی و خبر خوشی میرسد. جریانی که برای خانواده شما ناگوار بود، اینک به شهدی گوارا تبدیل میشود. بیمار شما زیاده روی میکند، قدری خوددار باشد که بهبودی مییابد. میدانی خروس سحری چرا آواز میخواند و ناله میکند؟ میگوید در آینه صبح از عمر شبی گذشت و ما بی خبریم.
تعبیر غزل:
تنها ثروت تو در زندگی عشق و ایمان است و دستت از پول و مال دنیا تهی است با این همه موفقیت با توست و خدا تو را در هر حال یاری خواهد کرد و اجر کارهای نیک تو را به بهترین نحو خواهد داد به شرط آن که تو نیز او را فراموش مکنی. هر نیتی که در دل داری با توکل به خدا عملی کن که موفق خواهی شد.