با تفال حافظ صدا کن! وصال او به جاودانیت بخشیدید؛ جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳
حافظ، یکی از بزرگترین شاعران و ادیبان ادبیات فارسی است که غزلهایش شهرت جهانی پیدا کرده است. او در شعرهایش به مفاهیم عمیق و معنوی اشاره کرده و از آیهها و اصطلاحات دینی استفاده کرده است. در بیتهای ذکر شده، او به تأکید بر ارزشهای معنوی و روحی میپردازد. از او نشانه بزرگواری و تواضع است که به ترجیح دادن رضایت الهی بر همه چیز دیگر اشاره کرده است.
در تعبیری دیگر، شعر حافظ به اهمیت انطباق با خواستههای الهی و پذیرش سرنوشت تاکید میکند. همچنین، نصیحت او به پذیرش نصیحت و راهنمایی دیگران است و این تفال وحیانی نیز از تأکید او بر اهمیت گوش به حکمت پیران که تجربه و دانش آنها نشاندهنده درک بهتر از زندگی است، میآید.
به طور کلی، شعر حافظ نشان دهنده توانایی او در انتقال مفهوم عمیق و معنوی از طریق کلمات و اصطلاحات غنی و پویا است و تاثیرگذاری بیبدیلی در ادبیات فارسی داشته است.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
وصال او ز عمر جاودان بهخداوندا مرا آن ده که آن به
به شمشیرم زد و با کس نگفتمکه راز دوست از دشمن نهان به
به داغ بندگی مردن بر این دربه جان او که از ملک جهان به
خدا را از طبیب من بپرسیدکه آخر کی شود این ناتوان به
گلی کان پایمال سرو ما گشتبود خاکش ز خون ارغوان به
به خلدم دعوتای زاهد مفرماکه این سیب زنخ زان بوستان به
دلا دایم گدای کوی او باشبه حکم آن که دولت جاودان به
جوانا سر متاب از پند پیرانکه رای پیر از بخت جوان به
شبی میگفت چشم کس ندیدهستز مروارید گوشم در جهان به
اگر چه زنده رود آب حیات است.ولی شیراز ما از اصفهان به
سخن اندر دهان دوست شکرولیکن گفته حافظ از آن به
شرح لغت: دولت: بخت، نیک.
تفسیر عرفانی:
۱- حضرت حافظ در بیتهای اول، دوم و چهارم میفرماید:
وصال جانان از حیات جاودان بهتر است.ای خدا به من آنچه را که از همه چیز بهتر است بده.
* مرا به شمشیر زد، اما من به کسی نگفتم، چون که سرّ و راز دوست بهتر است که از دشمن پنهان باشد.
*ای دل همیشه گدای محله محبوب باش. به دلیل آنکه دولت و اقبال ابدی یافتن، بهتر از هر چیزی است.
حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.
۲-همه به پشتکار شما آفرین میگویند و شاید هم به علت لجبازی این کارها را میکنید و عجیب اینکه دست بردار هم نیستید و خیلی مصمم پافشاری میکنید. اگر این اراده را همراه با مشورت و پند عزیزان همراه سازید، حتماً موفق میشوید.
تعبیر غزل:
صلاح انسان را هیچ کس بهتر از خالق او نمیداند. همیشه به دنبال آنچه میخواهی نباش، چه بسا آنچه خدا نصیبت کرده به مراتب برایت بهتر از آن چیزی است که آرزویش را داشته ای. نصیحت پذیر باش و هر حرفی را که نفع تو در آن است بدون در نظر گرفتن گوینده بپذیر. قصد عزیمت به شهر دیگری داری که صلاح تو در آن نیست. از این نیت صرف نظر کن.