چرا با اختصاص میلیاردها دلار به مونتاژ خودرو، بازار همچنان داغ است؟
در سال ۱۴۰۲، بخش خودروسازی ایران با تخصیص بیش از ۳ تا ۴ میلیارد دلار ارز به شرکت‌های خودروساز مونتاژی روبرو شده است. این تخصیص ارز به شرکت‌های خودروساز مونتاژی نشان از ناتوانی آن‌ها در کنترل التهاب بازار خودرو‌ها در برهۀ فعلی دارد.
لیست ۱۰۰ واردکنندۀ نخست به‌لحاظ ارزش دلاری در سال ۱۴۰۲ که توسط گمرک ایران منتشر شده است، نشان می‌دهد که شرکت‌های خودروساز مونتاژی نقش مهمی در دریافت ارز در این سال ایفا کرده‌اند. صنایع خودروسازی مدیران، کرمان موتور، کوروش موتور آریا و بهمن موتور از میزان بیشترین دریافت‌کنندگان ارز در سال ۱۴۰۲ بوده‌اند.
علاوه بر این، آمار واردات قطعات و اجزاء خودرو و موتورسیکلت نیز بسیار بالا بوده و در سال ۱۴۰۲ به‌میزان ۸ میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار اجزاء خودرو و موتورسیکلت وارد کشور شده است. این میزان واردات نسبت به سال قبل ۳۲.۶۹ درصد افزایش داشته است.
با این حجم ارز تخصیص داده شده به شرکت‌های مونتاژی، برخی کارشناسان سوال می‌کنند که آیا این ارزها می‌توانستند برای واردات خودرو به‌کار رود و باعث کاهش التهابات بازار خودرو شوند؟ نیاز به بررسی دقیق‌تر این مسئله و استفاده بهینه از ارزهای تخصیص داده شده وجود دارد.
در شرایطی شاهد تخصیص حدود ۳ تا ۴ میلیارد دلار ارز به شرکت‌های خودروساز مونتاژی هستیم که مشخصاً این شرکت‌ها نتوانستند از التهاب بازار خودرو در برهۀ فعلی بکاهند.
به گزارش تسنیم، اخیراً گمرک ایران لیست ۱۰۰ واردکنندۀ نخست به‌لحاظ ارزش دلاری در سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد، نکتۀ قابل‌توجهی که در این لیست و بین شرکت‌هایی که بیشترین میزان ارز را در سال گذشته دریافت کرده‌اند به چشم می‌خورد، نقش پررنگ شرکت‌های خودروساز مونتاژی است.
همان‌طور که در پیوست شماره ۲ گمرک مشخص است، بیشتر خودروسازان مونتاژی، در لیست بیشترین دریافت‌کنندگان ارز در سال ۱۴۰۲ قرار دارند، به‌عنوان مثال در سال ۱۴۰۲ صنایع خودروسازی مدیران حدود ۱ میلیارد دلار، کرمان موتور حدود ۷۵۰ میلیون دلار، کوروش موتور آریا حدود ۶۳۵ میلیون دلار و بهمن موتور حدود ۴۰۰ میلیون دلار ارز دریافت کرده‌اند.
لازم به ذکر است محمد رضوانی‌فر معاون وزیر اقتصاد و رئیس‌کل گمرک ایران درباره حجم واردات قطعات خودرو و موتورسیکلت در سال گذشته عنوان کرد: در سال ۱۴۰۲ به‌میزان ۸ میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار اجزاء و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور گردید.
همچنین رضوانی‌فر اضافه کرد: این میزان واردات قطعات خودرو و موتورسیکلت در سال ۱۴۰۲ به‌لحاظ ارزش ۳۲.۶۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال ماقبل رشد داشته است.
وی در خصوص عمده‌ترین شرکت‌های واردکننده اجزاء و قطعات خودرو در سال ۱۴۰۲ بیان کرد: صنایع خودروسازی مدیران با ۱۳ درصد، کرمان موتور با ۹.۶۵ درصد و کوروش موتور آریا با ۵.۳۵ درصد از ارزش کل واردات اجزاء و قطعات خودرو، بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند.
سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است؛ با توجه به سهم بخش خودرو در سبد ارزی کشور، که سهم بسیار قابل‌توجهی است چرا همچنان چالش خودرو در اقتصاد ایران حل نشده است؟ گفتنی است دیگر نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد، عدم ایجاد اشتغال برای جمعیت قابل‌توجهی توسط شرکت‌های مونتاژکار با توجه به تخصیص ارز ۳-۴ میلیارد دلاری به آنهاست.
همچنین دیگر نکته‌ای که برخی از کارشناسان مطرح می‌کنند این است؛ آیا این امکان وجود نداشت بخشی از ارزهای تخصیص داده‌شده به شرکت‌های مونتاژکار صرف واردات خودرو شود؟ چرا که با این میزان ارزی که به این شرکت‌ها تخصیص داده شده است، می‌توان تعداد قابل‌توجهی خودروی با کیفیت وارد کشور کرد که یقیناً می‌تواند از التهابات بازار خودرو بکاهد.
