در غم زلف تو، دل مبتلا به خودتان! – تفال به حافظ جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳
فال گرفتن از شعر حافظ، یکی از باورهای قدیمی در ایران است. شعر حافظ حاوی پیامهای عمیق و عاطفی است که از زمانهای قدیمی تا به امروز در فرهنگ مردم ایرانی باقی مانده است. در این متن، حافظ با کلماتی زیبا و شاعرانه به اهمیت وفاداری، عشق و امنیت اشاره میکند. او درباره تصورات و خواستههای انسانها و نگرشهای شان نسبت به زندگی نیز نکات زیبایی بیان کرده است.
تحلیل عرفانی این شعرها نیز به مازهای عمیق تری اشاره میکند. به عنوان مثال، در تفسیر عرفانی ذکر شده است که باید از افرادی که به ثروت و مقام می پردازند دوری کرد و خود را در گنج و ایمنی حفظ کرد. همچنین، وفاداری و ثبات در روابط انسانی نیز یکی از نکات مهم است که حافظ به آن اشاره کرده است.
به طور کلی، شعر حافظ به عنوان یکی از شاعران بزرگ ادبیات فارسی، هنر و زیبایی زبان فارسی را به خوبی به تصویر میکشد و پیامهای مهمی را به خواننده منتقل میکند.
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باورهای کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان میبردند بهرهای از کلام حق دارند رجوع میشد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است
بکش به غمزه که اینش سزای خویشتن است
گرت ز دست برآید مراد خاطر ما
به دست باش که خیری به جای خویشتن است
به جانتای بت شیرین دهن که همچون شمع
شبان تیره مرادم فنای خویشتن است
چو رای عشق زدی با تو گفتمای بلبل
مکن که آن گل خندان برای خویشتن است
به مشک چین و چگل نیست بوی گل محتاج
که نافههاش ز بند قبای خویشتن است
مرو به خانه ارباب بیمروت دهر
که گنج عافیتت در سرای خویشتن است
بسوخت حافظ و در شرط عشقبازی او
هنوز بر سر عهد و وفای خویشتن است
شرح لغت: گنج عافیت:گنج نگاهداشت و ایمنی از رنج و بلا،تشبیه صریح.
تفسیر عرفانی:
۱- اصلاً و ابداً راز این فال را با کسی در میان نگذار و با افرادی که ادعای ثروتمندی و قدرت میکنند، نشست و برخاست نکن.
۲- چرا اینقدر مایلی با کسانیکه ثروت و مقام دارند، رفت و آمد کنی؟ بدان که آنها برای شما سودی غیر از فخر فروشی ندارند.
۳- به کسی علاقه داری و به او وعدهای دادهای و شما بر قول و قرار خویش پایبند هستی، اما واهمه داری که او وفای به عهد نداشته باشد. میتوان به راحتی او را امتحان کنی و هدیهای برای او بخری و عکس العمل او را مشاهده کنی. پس از آن نتیجه گیری کن. اگر او مقابله به مثل کرد، وفادار است وگرنه، بیهوده وقت خود را تلف میکنی و خود را کشته و مرده او ساخته ای. زیرا عشق باید عملاً از هر دو طرف ابراز گردد.
تعبیر غزل:
به خود کرده گرفتار شدهای و اکنون در پی حل این مشکل به هر دری میزنی و از هر کسی کمک میخواهی، ولی این سعی تو بی فایده است. هیچ کس به جز خودت نمیتواند گره این مشکل را باز کند و بخاطر داشته باش که مشکلات کاری و اقتصادی تو نباید در سایر موارد زندگیت تولید اشکال نماید. در مورد عشقی که در سر داری میتوانی به وفاداری طرف مقابل خود اطمینان داشته باشی.