پرگابالین: خطرناک ترین داروی اعتیادآور در دنیا – آیا شما از خطرات آن آگاه هستید؟
پرگابالین یک دارویی است که برای درمان برخی بیماری‌ها مانند صرع، دردهای عصبی و اضطراب استفاده می‌شود. این دارو به صورت قرص، کپسول یا مایع عرضه می‌شود و بسته به نام تجاری ممکن است با نام‌های مختلف مانند لیریکا شناخته شود. اما مصرف بیش از حد این دارو ممکن است باعث احساس آرامش و خواب‌آلودگی شود، به خصوص هنگام ترکیب با داروهای دیگر خیابانی که اثرات آرام‌بخشی دارند.
با توجه به اثرات مخرب مصرف بیش از حد پرگابالین، وابستگی به این دارو مخصوصاً برای افرادی که سابقه سوءمصرف مواد دارند، خطرناک است. توقف ناگهانی مصرف این دارو نیز می‌تواند عوارض جانبی مانند تغییرات خلق و خو و علائم فیزیکی ایجاد کند.
پرگابالین در برخی کشورها با تجویز پزشک قابل دسترسی است و غیرقانونی بودن مصرف آن ممکن است با تحریم‌های جدی همراه باشد. اخیراً موارد مرگ و میر مرتبط با پرگابالین در بریتانیا و کشورهای دیگر گزارش شده است. از جمله افزایش استفاده ناقص و سوء مصرف این دارو در سال‌های اخیر، مشکلات و مرگ و میر ناشی از مصرف این دارو را بیشتر نموده است.
برخی از مرگ و میرها در جهان به داروی پرگابالین مرتبط دانسته شده‌اند. بسیاری از مصرف‌کنندگان این دارو، آن را در بازار سیاه و اغلب از وب‌سایت‌های غیرقانونی خریداری می‌کنند.
پرگابالین چیست و چه کاربردی دارد؟
پرگابالین برای درمان بیماری‌هایی مانند صرع، دردهای عصبی (نوروپاتیک) و اضطراب استفاده می‌شود.
این دارو به صورت قرص، کپسول یا به شکل مایع عرضه می‌شود و بسته به برند کارخانه تولیدکننده ممکن است با نام لیریکا یا نام‌های دیگر (Alzain, Axalid, Signature) نامیده شود.
عوارض پرگابالین چیست؟
برخی پرگابالین را والیوم یا «باد» (Bud) جدید (مانند آبجوی بادوایزر) می‌نامند، زیرا می‌تواند مانند آرام‌بخش‌ها و الکل، احساس آرامش در مصرف‌کنندگان ایجاد کند.
مصرف بیش از حد آن – به ویژه هنگامی که با سایر داروهای خیابانی (غیرقانونی) که اثر آرام‌بخشی نیز دارند ترکیب شود – می‌تواند باعث خواب‌آلودگی و مشکلات تنفسی شود.
به بیمارانی که برایشان پرگابالین تجویز می‌شود، توصیه می‌شود از مصرف الکل خودداری کنند.
مصرف پرگابالین با مواد افیونی (اُپیوئید)، مانند هروئین، می‌تواند به ویژه خطرناک باشد
مصرف هم‌زمان مواد افیونی و پرگابالین، تنفس را کند می‌کند. پادزهر اضطراری نالوکسان که برای خنثی کردن اثرات مواد اُپیوئیدی به کار می‌رود، هیچ تاثیری برای مقابله با اثرات پرگابالین ندارد.
آیا می‌توانید به پرگابالین معتاد شوید؟
اثر آرامش‌بخش پرگابالین – که گاهی اوقات آن را «نشئه ملایم» توصیف می‌کنند – می‌تواند باعث شود بعضی از مصرف‌کنندگان آن، ماهیت اعتیادآور آن به مرور زمان را دست کم بگیرند.
وابستگی به پرگابالین به ویژه برای کسانی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر یا اعتیاد دارند خطرناک است.
چگونه می‌توانید آن را کنار بگذارید، و آیاعدم استفاده از آن سخت است؟
برای برخی افراد توقف مصرف پرگابالین سخت است.
عوارض قطع مصرف این دارو می‌تواند شامل تغییرات خلق‌وخو مانند عصبانیت و تحریک‌پذیری، اضطراب و وحشت و همچنین علائم فیزیکی مانند عرق کردن، حالت تهوع و لرز باشد.
کسی که می‌خواهد این دارو را ترک کند باید ابتدا با پزشک مشورت کنند.
نباید به طور ناگهانی مصرف پرگابالین را متوقف کنید مگر اینکه پزشک‌تان توصیه کند. میزان دارو معمولاً طی یک هفته یا بیشتر کاهش می‌یابد.
آیا پرگابالین بدون نسخه غیرقانونی است؟
در چندین کشور، از جمله بریتانیا، پرگابالین دارویی است که فقط با تجویز پزشک عرضه می‌شود، و نگهداری از آن بدون دلیلِ پزشکیِ معتبر، یک جرم کیفری است.
با این حال، این دارو بدون احتیاج به تجویز پزشک در داروخانه‌های چندین کشور در خاورمیانه از جمله ایران و همچنین در بسیاری از ایالت‌های هند به فروش می‌رسد.
چند مورد مرگ و میر با پرگابالین مرتبط بوده‌اند؟
پرگابالین در سال ۱۹۹۳ در ایالات متحده و بریتانیا معرفی و عرضه شد.
مطالعه‌ای که توسط مجله پزشکی نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است تخمین می‌زند که میزان دوزهای پرگابالین و داروی مشابه گاباپنتین که روزانه در سراسر جهان مصرف می‌شود بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ بیش از چهار برابر شده است.
بیش از هشت میلیون مورد پرگابالین در انگلستان در سال ۲۰۲۲ تجویز شد. در آن سال، ۴۴۱ مورد مرگ مربوط به این دارو در انگلستان و ولز گزارش شد.
در سال ۲۰۲۳، گزارش سالانه اوردوز استرالیا، ۸۸۷ مرگ مرتبط با پرگابالین گاباپنتین را بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ شناسایی کرد که ۹۳ درصد آن مربوط به پرگابالین بود.
اسناد بریتانیا در این زمینه حاکی از آن است که بیشترین مرگ و میر بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۰ مربوط به پرگابالین زمانی رخ داده است که این دارو در کنار داروی دیگری مانند متادون یا مورفین مصرف شده است.
در بسیاری از موارد، این داروها توسط پزشک تجویز نشده بودند.
کدام کشورهای دیگر شاهد افزایش سوء مصرف پرگابالین بوده‌اند؟
استفاده از پرگابالین و گاباپنتین در صربستان بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ هر سال ۶۰ درصد افزایش یافت.
بر اساس داده‌های مرکز ملی کنترل مسمومیت، ۳۷۴ نفر بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲ مسمومیت حاد ناشی از مصرف این داروها را داشتند. از این تعداد، ۹۶ درصد پرگابالین مصرف کرده بودند.
گزارش‌های رسمی حاکی از آن است که در عربستان سعودی و اردن نیز به طور فزاینده‌ای مورد سوء مصرف قرار می‌گیرد که عمدتاً توسط مردان جوان است.
در سال ۲۰۱۷، مرکز ملی توانبخشی امارات متحده عربی اعلام کرد پرگابالین و گاباپنتین رایج‌ترین داروهایی هستند که افراد زیر ۳۰ سال سوء مصرف می‌کنند.
مقادیر زیادی پرگابالین غیرقانونی در امارات و کویت کشف و ضبط شده است.
در ماه مارس، ۲.۷۵ میلیون قرص از یک باند قاچاق در امارات متحده عربی کشف و ضبط شد.
در سال ۲۰۲۳، مقامات کویت ۱۵ میلیون کپسول پرگابالین و نیم تن دیگر از دارو را به شکل پودر کشف و ضبط کردند.
منبع: بی بی سی
