رمان گمنام آخرین لحظات زندگی افلاطون: حکایتی از طوماری باستانی
افلاطون، یکی از بزرگترین فیلسوفان تاریخ، از زمانهای باستان یونان به دلیل نظریات و اندیشه های خود در زمینههای مختلف نظیر سیاست، شعر، دانش و اخلاق شناخته میشود. اکنون با کشف طومار تازهای که در کوه وزوویوس کشف شده، بیشتر درباره زندگی او و نگرشهایش پیدا شده است. از این طومار بر میآید که افلاطون تا آخرین روزهاش از انتقادات دورکی نمیگذرفت و حتی به ریتم نداشتن یک کنیز که فلوت مینواخت انتقاد کرده است.
با کشف این طومار چند هزار ساله توسط فیلودموس، فیلسوف و شاعر یونانی، فهمیده شد که افلاطون پیش از مرگش در سن ۸۰ یا ۸۱ سالگی، در سال ۳۴۸ قبل از میلاد موسیقی گوش میداد و مهمانان خود را پذیرایی میکرد. از زمان کشف این طومار در سال ۱۷۵۰ تاکنون، محققان سعی کردهاند تا رمزها و جزئیات آن را کشف کنند.
استفاده از تکنیکهای جدید تصویربرداری ابرطیفی مادونقرمز موج کوتاه توسط پروفسور گرازیانو رانوکیا و همکارانش، به نحوه تابش نور از جوهر سیاه بر روی طومار برای رمزگشایی از آن کمک کرده است. این طومار به عنوان قدیمیترین تاریخ فلسفه یونانی شناخته شده و نقش مهمی در تاریخ فیلسوفی افلاطون ایفا میکند.
از طرفی، رمزگشایی بخشهای جدیدی از این طومار با تکنیکهای تشخیص تصویربرداری پیشرفته، امکانپذیر شده و این به ما کمک کند تا بیشتر از اندیشههای افلاطون و زندگی او بفهمیم. امیدواریم که این کشفهای نوآورانه در زمینه تاریخ و فلسفه، تا آینده برای ما روشنتر واضح تر شوند.
روزیاتو نوشت: افلاطون، یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان تاریخ، به نظریه هایش در مورد سیاست، شعر، دانش و اخلاق شهرت دارد.
به لطف طومار تازه کشفشده ای که در کوه وزوویوس مدفون شده بود، اکنون می دانیم که این فیلسوف یونان باستان تا آخرین لحظات زندگی خود از انتقادات تندش دست نکشیده بوده و به «ریتم نداشتن» یک کنیز که فلوت می نواخت، انتقاد می کرد.
بخش هایی از این طومار چند هزار ساله به جزئیات ساعات پایانی زندگی افلاطون پرداخته و نشان میدهد که این فیلسوف که از تب رنج میبرد، قبل از مرگ در سن ۸۰ یا ۸۱ سالگی در حدود ۳۴۸ سال پیش از میلاد، به موسیقی گوش میداد و از مهمانان خود پذیرایی میکرد.
این طومار که توسط «فیلودموس»، فیلسوف و شاعری که در قرن اول پیش از میلاد می زیسته نوشته شده، از زمان کشف آن در سال ۱۷۵۰ در خانه ای بزرگ در «هرکولانیوم» که اکنون به عنوان ارکولانو در ایتالیا شناخته می شود، رمزگشایی نشده بود.
این طومار پس از فوران کوه وزوویوس در سال ۷۹ پس از میلاد در زیر چند متر خاکستر در خانه ای مدفون شده بود که گمان میرود متعلق به پدرزن ژولیوس سزار باشد. محققان در طی ۲۵۰ سال گذشته در تلاش برای یافتن راهی جهت رمزگشایی محتوای این طومار بوده اند.
اکنون پروفسور گرازیانو رانوکیا از دانشگاه پیزا و همکارانش از تکنیکهای جدیدی از جمله تصویربرداری ابرطیفی مادون قرمز موج کوتاه استفاده کردهاند که از تغییرات نحوه تابش نور از جوهر سیاه روی طومار برای رمزگشایی آن استفاده می کند.
پروفسور رانوکیا این طومار را به عنوان «قدیمی ترین تاریخ فلسفه یونانی که در اختیار ماست»، توصیف کرده است.
به گفته رانوکیا، استقبال افلاطون از مهمان خود که در نوشته ها از آن به عنوان «مهمان کلدانی» یاد می شود، نشان داده که این فیلسوف بزرگ «وظایف خود را انجام می دهد» و تصریح کرده که «میهماننوازی برای یونانیان مقدس است».
همچنین این طومار نشان داده که افلاطون در سال ۴۰۴ یا ۳۹۹ پیش از میلاد، قبل از محبوبیتش به بردگی فروخته شده که در تضاد با نظریه رایجی است که طبق آن، افلاطون در سال ۳۸۷ پیش از میلاد توسط دیونیسیوس، فرمانروای سیراکوز فروخته شد تا نفوذی که او روی مردم تحت سلطه حاکم مستبد داشت، محدود شود.
به لطف پیشرفتهترین تکنیکهای تشخیص تصویربرداری، ما در نهایت قادر به خواندن و رمزگشایی بخشهای جدیدی از متون طومار هستیم که قبلاً غیرقابل دسترس به نظر میرسیدند.
ما توانستیم برای اولین بار، دنبالههایی از حروف پنهان از طومارها را بخوانیم که در طول قرنها به یکدیگر چسبیده بودند.
به گفته پروفسور رانوکیا، تاثیر این روش های نوآورانه در سال های آینده مشخص خواهد شد.
راضیه میرزاحیدری