نیروی آسمانی امریکا؛ B-52 Stratofortress، جعبه جادویی پر از بمب و موشک
هواپیما بمب افکن B-52 Stratofortress یکی از آخرین بمب افکنهای استراتژیک سنگین است که در حال حاضر در خدمت نیروی هوایی ایالات متحده است. این بمب افکن با قابلیتهای متنوع مانند حملات متعارف و هستهای طراحی شده است و از قدرت توانایی دوربرد برخوردار است. بمبافکن B-52 Stratofortress قابلیت حمل بیش از ۳۱،۷۵۱ کیلوگرم مهمات دارد که این قابلیت بسیار بزرگتر از بمب افکنهای دیگر است.
این هواپیما به ویژه در مقایسه با سایر بمب افکنهای موجود، بسیار توانمند است و میتوان آن را برای انجام تقریباً هر ماموریتی با هر نوع تسلیحاتی تنظیم کرد. این هواپیما همچنین قادر به حمل و شلیک بمبهای خوشهای و تعدادی سلاح ضد کشتی است.
بمب افکن B-52 همچنین قابلیت حمل و شلیک تعداد زیادی موشکهای کروز و بمبهای گرانشی را دارد و به ادعای منابع، این هواپیما میتواند تا ۱۲ موشککروز AGM-129، ۲۰ موشک کروز هواپرتاب AGM-86A و ۸ بمب معمولی را حمل کند. این جت دوربرد موثر و قدرتمند به عنوان نمادی از توانمندیهای تهاجمی گسترده نیروی هوایی ایالات متحده عمل میکند و همچنان در میدانهای نبرد مدرن پررنگ است.
روزیاتو نوشت: بمب افکن B-52 Stratofortress ساخت بوئینگ یکی از آخرین بمب افکن های استراتژیک سنگین باقیمانده است که امروزه عملیات انجام می دهد. برای چندین دهه، این بمب افکن غول پیکر به عنوان ستون فقرات توانمندی های ضربتی نیروی هوایی ایالات متحده عمل کرده است. این بمب افکن راهبردی دوربرد هشت موتوره برای انجام ماموریت های تهاجمی مادون صوت دوربرد طراحی شده است و می تواند حملات متعارف و هسته ای را انجام دهد. به دلیل قابلیت های متنوع بمباران، B-52 Stratofortress را می توان به بمب های مختلفی مجهز کرد که بسته به ماموریت خاص بمب افکن، تنظیمات خاصی دارند. B-52 هرگز در عملیات تهاجمی هسته ای واقعی وارد عمل نشده، اما این جت دوربرد ده ها ماموریت متعارف موفق را انجام داده است.
B-52 Stratofortress در طول سال ها در نسخه های مختلفی ساخته شده، و با پلتفرم فعلی، B-52H، همچنان در سراسر کشور فعال مانده است. در این مقاله، نگاهی عمیقتر به قابلیتهای قابل توجه بمب افکن B-52 Stratofortress متعلق به نیروی هوایی ایالات متحده خواهیم داشت و دقیقاً بررسی میکنیم که چه تعداد بمب و موشک میتواند برای انواع مختلف مأموریت ها حمل کند.
توسعه هواپیما
قبل از بررسی دقیقتر قابلیتهای این جت، درک پیشینه B-52 و اهدافی که برای انجام آن ها طراحی شده است، مهم خواهد بود. بمب افکن B-52 Stratofortress در اواسط دهه ۱۹۵۰ و ۶۰ توسعه یافته و وارد خدمت شد و در نتیجه یکی از نمادین ترین هواپیماهای نظامی ساخته شده برای ارتش ایالات متحده است.
این جت در پاسخ به درخواستهای فرماندهی مواد هوایی (Air Material Command) برای یک بمبافکن استراتژیک دوربرد جدید ساخته شد که بتواند بدون سوختگیری در پایگاههای خارجی، مأموریتهایی را در عمق خاک دشمن انجام دهد. بوئینگ قرارداد این هواپیما را در سال ۱۹۴۶ با طرحی برای ساخت یک بمب افکن توربوپراپ که بعداً به یک جت بال مایل تبدیل شد، برنده شد. این هواپیما ابتدا در سال ۱۹۵۲ با نام B-52A وارد خدمت شد، اما بعداً طی دهه آینده به مدل B-52H ارتقا پیدا کرد که امروزه نیز در خدمت است.
قابلیت های این هواپیما بسیار فراتر از بمباران های متداول به سبک سنتی است. این هواپیما می تواند انواعی از وظایف، از ماموریت های شناسایی گرفته تا جنگ الکترونیک را انجام دهد. به گفته نیروی هوایی ایالات متحده، نسخه های امروزی B-52 برای ارائه سیستم های ارتباطی بهبودیافته و قابلیت های مهمات پیشرفته بروز رسانی شده است. این بمب افکن حتی می تواند در عملیات های ضد کشتی و مین گذاری دریایی نیز شرکت داشته باشد.
امروزه این هواپیما حتی در میدان های نبرد مدرن نیز بسیار موثر و مرتبط باقی مانده است و به عنوان نمادی از توانمندی های تهاجمی گسترده نیروی هوایی ایالات متحده عمل می کند. ویژگی های B-52H به شرح زیر است:
دستهویژگی های بمب افکن B-52 Stratofortressحداکثر وزن در هنگام بلند شدن۲۲۱,۳۵۳ کیلوگرمحداکثر سرعت۱,۰۴۰ کیلومتر بر ساعتبرد رزمی۱۴,۰۸۰ کیلومترسقف پرواز۵۰,۰۰۰ فوت
تسلیحات دفاعی
مانند اکثر هواپیماهای بمب افکن آمریکایی، B-52 Stratofortress نیز برای همراهی با جنگنده های اسکورت دوربرد طراحی شده بود و در نتیجه، سلاح های دفاعی کمی داشت. با این حال، این هواپیما در ابتدا با یک توپ دفاعی واحد که در یک برجک در دم هواپیما نصب می شد طراحی شده بود.
توپ M61 Vulcan، یک قطعه کلیدی از تسلیحات نظامی هوایی که بر روی تعدادی از هواپیمای جنگی نصب شده است، قبلا تنها قطعه تسلیحات دفاعی فعال هواپیماهای آمریکایی بود. با این حال، تا سال ۱۹۹۱ از تمام B-52 های عملیاتی حذف شد.
این توپ یک توپ چرخشی شش لول هوا خنکی به سبک گاتلینگ است که از زمان جنگ ویتنام به عنوان یکی از قطعات اصلی تسلیحات هواپیماهای جنگنده حضور داشته است. در مجموع، M61 Vulcan بین سال های ۱۹۶۶ و ۱۹۷۲ بیش از ۳۹ شکار هوا به هوا ثبت کرد و در تمام جنگنده های زیر به کار گرفته شد:
F-105 ThunderchiefF-4 PhantomF-14 TomcatF-15 EagleF-16 Fighting FalconF/A-18 HornetF-22 Raptor
بمب ها و دیگر تسلیحات
بمب افکن B-52 به شدت قابل شخصی سازی است و می توان آن را برای انجام تقریباً هر مأموریتی با هر نوع ماموریتی تنظیم کرد. همچنین روزآمدسازی ها و تغییرات بعدی به جت اجازه داد تا موشک های کروز را نیز پرتاب کند و این بمب افکن را به شدت چندمنظوره ساخت.
همچنین این هواپیما به ویژه در مقایسه با سایر بمب افکن های موجود در زرادخانه نیروی هوایی ایالات متحده، بسیار توانمند است. در مجموع، B-52 قادر به حمل بیش از ۳۱,۷۵۱ کیلوگرم مهمات است که بسیار فراتر از توانایی های بمب افکن های Northrop Grumman B-2 Spirit و Rockwell B-1 Lancer است. قابلیت های ویژه هر سه بمب افکن استراتژیک در نیروی هوایی ایالات متحده در جدول زیر به تفصیل آمده است:
هواپیماوزن محموله های تسلیحاتیBoeing B-52 Stratofortress۳۱,۷۵۱ کیلوگرمNorthrop Grumman B-2 Spirit۱۸,۱۴۴ کیلوگرمRockwell B-1 Lancer۲۲,۶۸۰ کیلوگرم
در حالی که قابلیتهای عملیاتی خاص و تنظیمات بمبهای حدود ۳۲ تنی بمب افکن B-52 به شدت در طول زمان تغییر کرده است، نیروی هوایی ایالات متحده اطلاعات مربوط به پیکربندیهای مورد استفاده جتهای B-52D این سازمان در طول جنگ ویتنام را منتشر کرده است. B-52 غول پیکر که بمب افکن «شکم گنده» (Big Belly) لقب گرفته بود، توسط نیروی هوایی برای مأموریت های بمباران منطقه ای به کار گرفته شده بود.
پوشش جنگلی انبوه و متراکم ویتنام جنوبی، حمله به اهداف خاص را برای نیروی هوایی ایالات متحده دشوار می کرد و به استقرار B-52 در مقیاس بزرگ برای مأموریت های بمباران منطقه ای نیاز داشت. به منظور پشتیبانی از این ماموریت ها، بوئینگ محفظه بمب بمب افکن های B-52D را برای حمل بمب های معمولی تر تغییر داد.
در طول این ماموریت ها، تنظیمات B-52D می توانست برای حمل ۸۴ بمب معمولی ۲۲۵ کیلوگرمی یا حتی ۴۲ بمب بزرگتر ۳۴۰ کیلوگرمی تغییر یابد. B-52 های بهینه سازی نشده قدیمی ظرفیت محدودتری دارند و فقط می توانند ۲۷ بمب ۲۲۵ کیلوگرمی را حمل کنند. این هواپیما بعداً به گونهای اصلاح شد که قادر به حمل و شلیک بمبهای خوشهای و تعدادی سلاح ضد کشتی باشد.
امروزه، ظرفیت های هسته ای این جت نیز گسترده باقی مانده است، زیرا این بمب افکن می تواند هم موشک های کروز هواپرتاب و هم بمب های گرانشی سنتی را حمل و شلیک نماید. به ادعای Airforce Technology، این جت می تواند ۱۲ موشک کروز پیشرفته AGM-129 (ACMS)، و ۲۰ موشک کروز هواپرتاب AGM-86A و همچنین ۸ بمب معمولی را حمل کند.
راضیه میرزاحیدری