راز مرگ درختان: چگونه انسانیت می‌تواند جلوی این آسیب را بگیرد؟
درختان یکی از موجودات زنده و مهم در زمین هستند که می‌توانند به طرق مختلف مرگ کنند. عوامل مختلفی مانند آتش‌سوزی، سیل، باد، حمله حشرات یا بیماری‌های جدی می‌توانند باعث مرگ سریع یا کند درختان شوند. با این حال، یک واقعیت جذاب درباره درختان این است که با وجود مرگ فیزیکی آن‌ها، در واقع هرگز کاملاً مرده نمی‌شوند.
بسته به نوع و گونه‌ای که دارند، درختان مدت زمان زندگی متفاوتی دارند، از چند سال تا چند هزار سال. از آن‌جایی که DNA آن‌ها تعیین‌کننده طول عمر آن‌ها است، درختانی که به رشد سریع برنامه‌ریزی شده‌اند، ممکن است عمر کوتاه‌تری داشته باشند. حتی یک درخت کهنسال در نهایت می‌میرد، اما در فرایند مرگ، به زندگی دیگران نیز کمک می‌کند.
درختان پس از مرگ، می‌توانند خانه و غذا برای حیوانات دیگر، محیط زیست خوبی برای قارچ‌ها و باکتری‌ها، و تغذیه برای درختان جوانتر فراهم کنند. این نشان می‌دهد که درختان با وجود مرگ فیزیکی خود، در واقع هرگز کاملاً نمی‌میرند و زندگی خود را به دیگران می‌بخشند.
راز بقا نوشت: درختان می‌توانند به طور ناگهانی یا کاملا آهسته بمیرند. دلایل متفاوتی باعث مرگ آن‌ها می‌شود؛ از پیری گرفته تا وزیدن باد. اما یک واقعیت دوست‌داشتنی درباره‌شان وجود دارد؛ آن‌ها با اینکه می‌میرند اما در اصل نمی‌میرند!
آتش‌سوزی، سیل یا باد می‌توانند با آسیب جدی به توانایی درخت در انتقال آب و مواد مغذی به بالا و پایین تنه، درنتیجه باعث مرگ سریع آن‌ها شوند.
گاهی‌اوقات حمله یا بیماری جدی حشرات می‌تواند درخت را بکشد. این نوع مرگ معمولا از چند ماه تا چند سال طول می‌کشد. دوباره، درخت توانایی خود را برای جابه‌جایی آب و مواد مغذی از دست می‌دهد، اما این کار را در چندمرحله و کندتر انجام می‌دهد.
یک درخت همچنین می‌تواند به دلیل پیری بمیرد.
درختان مختلف، طول عمر متفاوت
درختان بسته به نوع‌شان می‌توانند مدت بسیار طولانی زندگی کنند. به عنوان مثال، برخی از درختان کاج از قدیمی‌ترین درختان شناخته‌شده هستند و بیش از ۴۰۰۰ سال قدمت دارند. سایر درختان، مانند کلبه‌ها یا صنوبرها، طول عمر بسیار کوتاه‌تری خواهند داشت؛ از ۲۰ تا ۲۰۰ سال. بزرگترین درختان محله یا شهر شما احتمالاً جایی در آن محدوده هستند.
احتمالاً متوجه شده‌اید که موجودات زنده مختلف، طول عمر متفاوتی دارند؛ یک همستر معمولاً به اندازه یک گربه زندگی نمی‌کند، اما به اندازه یک انسان هم زندگی نمی‌کند. درختان هم از این قاعده مستثنی نیستند.
طول عمر آن‌ها توسط DNA شان تعیین می‌شود، که می‌توان آن را به عنوان سیستم عاملی که در ژن‌های آن‌ها تعبیه شده است در نظر گرفت. درختانی که برای رشد سریع برنامه‌ریزی شده‌اند، نسبت به درختانی که بسیار کند رشد می‌کنند، قوی‌تر و در عین حال عمرشان کوتاه‌تر است.
اما حتی یک درخت کهنسال هم در نهایت می‌میرد. سال‌ها و سال‌ها خسارت وارده توسط حشرات و موجودات میکروسکوپی، همراه با مصرف بدِ آب‌وهوا، به تدریج به زندگی درخت پایان می‌دهد.
به گزارش راز بقا، روند مرگ ممکن است با یک شاخه شروع شود، اما در نهایت به کل درخت گسترش می‌یابد. ممکن است مدتی طول بکشد تا یک ناظر متوجه شود که یک درخت در نهایت مُرده است.
مرگ درختان یک فرآیند برای زندگی دوباره
ممکن است مرگ را یک فرآیند منفعل بدانید. اما، در مورد درختان، به طرز شگفت‌انگیزی مرگ فعّال است.
ریشه‌های درختان کاری بیشتر از لنگر زدن آن به زمین انجام می‌دهند؛ آن‌ها محل اتصال قارچ‌های میکروسکوپی هستند و مانند سیستم ریشه دوم درخت عمل می‌کنند.
برخی از قارچ‌ها شبیه تار‌های عنکبوتِ شکننده به نظر می‌رسند، اما این لوله‌های کوچک مانند بزرگراه‌های زیرزمینی عمل می‌کنند.
قارچ‌ها رشته‌های بلند و بسیار ظریفی به نام «هایف» (Hyphae) تشکیل می‌دهند. هایف‌های قارچی می‌توانند بسیار دورتر از ریشه‌های درخت برسند. آن‌ها مواد مغذی مورد نیاز درخت را از خاک جمع‌آوری می‌کنند. در عوض، درخت با قند‌هایی که از نور خورشید در فرآیندی به نام فتوسنتز تولید می‌کند، قارچ‌ها را جبران می‌کند.
شاید شنیده باشید که قارچ‌ها همچنین می‌توانند مواد مغذی را از درختی به درخت دیگر منتقل کنند. این موضوعی است که دانشمندان هنوز در حال بررسی آن هستند. برخی از درختان احتمالاً توسط یک شبکه پیچیده زیرزمینی از قارچ‌ها به درختان دیگر متصل می‌شوند که گاهی اوقات به آن «تار پهن چوب» می‌گویند.
نحوه عملکرد تار پهن چوب در جنگل هنوز به خوبی درک نشده است، اما دانشمندان می‌دانند که قارچ‌هایی که این شبکه‌ها را تشکیل می‌دهند برای حفظ سلامت درختان مهم هستند.
زندگی پس از مرگ یک درخت
قبل از واژگونی، درخت مُرده می‌تواند سال‌ها سرپا بماند و خانه‌ای امن برای زنبورها، سنجاب‌ها، جغد‌ها و بسیاری از حیوانات دیگر فراهم کند. هنگامی که بیفتد و تبدیل به کُنده شود، می‌تواند میزبان موجودات زنده دیگری مانند گورکن، خال و خزندگان باشد.
کُنده‌ها همچنین میزبان نوع متفاوتی از قارچ‌ها و باکتری‌ها هستند که تجزیه‌کننده نام دارند. این موجودات کوچک به شکستن درختان مرده بزرگ کمک می‌کنند تا جایی که شما هرگز متوجه وجود آن‌ها نشوید.
بسته به شرایط، این روند می‌تواند از چند سال تا یک قرن یا بیشتر طول بکشد. با شکسته شدن چوب، مواد مغذی آن به خاک باز می‌گردد و برای موجودات زنده دیگر، از جمله درختان مجاور و شبکه‌های قارچی در دسترس قرار می‌گیرد.
یک روز بقایای این درخت به طور کامل از بین می‌رود.
یک درخت میراثی از خود به جای می‌گذارد. تا زمانی که زنده است، سایه‌اش خانه‌ای برای بسیاری از حیوانات و راه نجاتی برای قارچ‌ها و درختان دیگر فراهم می‌کند. وقتی می‌میرد، همچنان نقش مهمی ایفا می‌کند.
درختان جدیدی که آماده‌اند جای آن را بگیرند، به مجموعه‌ای متفاوت از حیوانات سرپناهی می‌دهد و در نهایت، تغذیه نسل بعدی موجودات زنده را تقویت می‌کند.
تقریباً انگار یک درخت واقعاً نمی‌میرد، بلکه زندگی خود را به دیگران می‌بخشد.
راضیه میرزاحیدری
