گم‌شده‌ترین جواهر تاریخ آمریکا: کشف «جامعه گمشده» توسط باستان‌شناسان
تک فان با بررسی تاریخ، تلاش‌ها و کشف‌های باستان‌شناسان درباره مستعمره‌ای گمشده در جزیره روآنوک، به روایت وحیده کرمانشاهی، داستان جالب و پیچیده‌ای را بیان می‌کند. این موضوع با اشاره به اولین گروه مستعمره‌نشینان انگلیسی و حادثه ناپدید شدن آن‌ها، اطلاعات جدیدی ارائه می‌دهد.
تصاویر ساکنان انگلیسی و بومی‌ها، درگیری‌ها و زندگی مشترک آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. با ورود جان وایت و ساکنان انگلیسی به جزیره و ناپدید شدن آن‌ها، داستان رمزآلود و جذابی بوجود می‌آید. کشف‌های جدید باستان‌شناسان و شواهدی از زندگی و فرهنگ رویت‌ها و الگانکویان در جزیره، نگاهی جدید به ماجراجویی‌های اولیه مستعمره‌نشینان انگلیسی می‌اندازد.
با استفاده از شواهد جدید از زندگی و فعالیت‌های الگانکویان، تاریخ عمیق‌تر و پیچیده‌تر مستعمره گمشده، واقعیتی غنی و پیچیده را به تصویر می‌کشد. این کشف‌ها نه تنها تاریخ اسرارآمیز این مستعمره را روشن می‌کند بلکه به ما کمک می‌کند تا بهتر فهمیم که چه اتفاقی با مستعمره‌نشینان انگلیسی در جزیره روآنوک رخ داده است.
تک فان-باستان‌شناسان «بنیان نخستین مستعمره»، سرنخ‌های وسوسه‌انگیزی درباره سرنوشت «جامعه گمشده» به دست آورده‌اند؛ گروهی از مستعمران که در اواخر قرن شانزدهم میلادی از جزیره روآنوک در کارولینای شمالی ناپدید شدند.
به گزارش تک فان، داستان ساکنان انگلیسی با عنوان «کلونی گمشده»، از نخستین کاشفان جزیره روآنوک، و سر والتر رالی، یکی از شگفت‌انگیزترین رازهای تاریخ آمریکا است.
جان وایت هدایت گروهی متشکل از 115 ساکن انگلیسی را برعهده داشت که در سال 1578 به جزیره روآنوک در شرق ساحل کارولینای شمالی امروزی رسیدند. چندسال پیش از آن، نخستین تلاش برای ایجاد مستعمره در این جزیره با شکست مواجه شده بود، بنابراین این ساکنان دومین گروهی بودند که تلاش‌شان را کردند.
ساکنان تازه‌وارد از همان ابتدا رابطه پرچالشی با قبایل بومی ساکن در محل داشتند. درنهایت، سر وایت به انگلستان بازگشت تا درخواست کمک کند. او همسر، دخترش النور و دامادش آنانیاس در را به همراه نوه‌اش ویرجینیا ـ نخستین کودک انگلیسی‌ای که در آمریکا متولد شد ـ با سایر ساکنان انگلیسی جزیره تنها گذاشت و به انگلستان بازگشت.
وایت دقیقا زمانی وارد انگلستان شد که ناوگان دریایی اسپانیا برای حمله به انگلستان آماده می‌شد، بنابراین بازگشت او به مستعمرات به تعویق افتاد. وقتی نهایتا در سال 1590 به روآنوک بازگشت، خبری از خانواده و سایر ساکنان انگلیسی نبود.
واژه «کروات» روی درختی کنده‌کاری شده بود که تنها سرنخ معنی‌دار از اتفاقی که رخ داده بود، در نظر گرفته شد. این واژه احتمالا به جزیره کروات که در 80کیلومتری جنوب محل بود اشاره می‌کرد.
امروز توضیحات متنوعی برای «گم‌شدن» استعمارگران گمشده جزیره روانوک وجود دارد. برخی می‌گویند که استعمارگران تلاش کرده‌اند با کشتی‌های کوچک‌تر به انگلستان برگردند و برخی می‌گویند که اسپانیایی‌ها به آن‌ها حمله کرده‌اند. درحالی که برخی دیگر معتقدند که جوامع بومی آن‌ها را کشته‌اند. با این حال، قابل‌قبول‌ترین پاسخ، پاسخی است که بر مبنای شواهد موجود مطرح شود. به احتمال خیلی زیاد، استعمارگران به بخشی از جامعه بومی تبدیل شدند و درنهایت در آن‌ها ادغام شدند.
اخیرا، محققان تلاش‌هایشان را روی باغ‌های الیزابتی در مانتئو متمرکز کرده‌اند تا بتوانند درباره سرنوشت ساکنان انگلیسی اطلاعات بیش‌تری کسب کنند. آن‌ها در آنجا شواهدی افزوده از یک مزرعه متعلق به جامعه بومیان به نام “روستای الگانکویان روآنوک” را پیدا کردند که محل اقامت کاوشگران در سال 1584 بود.
کاوش‌های باستانی مارس 2024 دنباله کاوش‌های تابستان سال 2023 بود که باستان‌شناسان بنیان نخستین مستعمرات آنچه را که سرنخ‌های شگفت‌انگیز توصیف کردند، پیدا کردند. آن‌ها قطعاتی از سفال‌های الگانکویان که قدمت‌شان به دهه 1500 میلادی باز می‌گشت را به همراه یک حلقه از سیم مسی که باور دارند گوشواره‌ای متعلق به یکی از جنگجویان بومی بوده در این محل پیدا کردند.
آن‌ها می‌گویند:
«قطعات سفال محلی ـ نوعی که برای آشپزی استفاده می‌شده است ـ در مجاورت تکه‌ای از جواهراتی که بومیان آمریکا استفاده می‌کردند، قویا تأیید می‌کند که ما در حال کاوش یک سکونتگاه هستیم. حلقه مسی علامتی است که نشان می‌دهد بومیان با انگلیسی‌ها در تماس بودند.»
این حلقه از جنس سیم مسی کشیده‌شده بود که باستان‌شناسان باور دارند توسط کاوشگران انگلیسی به عنوان بخشی از اقلام تجاری به آمریکا آورده شده است. بومیان آمریکا فاقد تکنولوژی مورد نیاز برای تولید مفتول‌های حلقوی بودند و نه کاوشگران فرانسوی و نه اسپانیایی پایشان برای تجارت به جزیره روآنوک نرسیده بود.
حلقه مسی برای یک کالای تجاری ارزشمند ساخته شده بوده است. مورخان می‌گویند که مس اهمیت معنوی زیادی برای قبایل بومی داشته است.
درحالیکه اشیاء در تابستان سال گذشته پیدا شده بودند، هدف از حفاری‌های جدید پیدا کردن شواهدی از مزرعه کشاورزی در جایی بود که خانواده الگانکویان زندگی، کار و کشاورزی می‌کردند. باستان‌شناسان توانستند قطعاتی از ذغال و سفال‌های پخت‌وپز الگانکویان را در محل پیدا کنند.
شواهدی که از دو حفاری گذشته به دست آمده است، این نظریه را تأیید می‌کند که روستای روآنوک با دیوارهای بلندی احاطه شده بود و در آن 9خانه که نخبگان جنگجوی محلی زندگی می‌کردند، وجود داشت. طبقه کارگر در خارج از این دیوارها روی زمین‌های کشاورزی زندگی می‌کردند و محصولات کشاورزی را برای مصرف خودشان و نخبگان تولید می‌کردند.
باستان‌شناسان می‌گویند:
«اشیائی که ما پیدا کردیم مهم هستند اما روابط آن‌ها با خاک‌های متفاوت است که شواهدی از ارتباط با گذشته را فراهم می‌کند و این‌ها در کنار هم داستان را نقل می‌کنند. ما به تازگی متوجه شده‌ایم که این محل چیزی فراتر از یک پایتخت بوده که رئیس قبیله در آن بر مسند قدرت تکیه بزند؛ اینجا یک دژ با دیوارهای بلند بوده تا از او محافظت کند.»
رئیس قبیله بر قلمرویی متشکل از جزیره روآنوک و بخش‌هایی از سرزمین اصلی ریاست می‌کرده؛ که بخشی از همان زمین‌هایی بوده‌اند که خانواده مستعمران انگلیسی در آن سکونت داشتند.
«اینجا روستایی محصور در دیوارهای بلند بوده است و ما اکنون شواهدی از آن را پیدا کرده‌ایم.»
تاریخ نشان می‌دهد که استعمارگران گفته‌اند هدف‌شان این بوده که 50مایل به سمت سرزمین اصلی حرکت کنند. سالمون کریک، همین فاصله را دارد. باستان‌شناسان این محل را نیز کاوش کرده‌اند و اکنون به دنبال شواهدی از محل سومی هستند که احتمالا می‌تواند سرنخ‌هایی از سکونت نخستین استعمارگران آمریکا به دست بدهد. این کاوش‌ها تابستان امسال ادامه پیدا می‌کند.
عاطفه رضوان نیا
