کشف آثار 250000 ساله نماد یین و یانگ در دریاچه
قله نمرود یک آتشفشان با دهانه‌ای وسیع در ترکیه است که به دو نیمه تقسیم شده‌است. یک سمت ثلجی و سمت دیگر دریاچه آتشفشانی را می‌بینیم. این قله در ارتفاع 2948 متری و در تقاطع صفحات تکتونیکی عربستان و اوراسیا واقع شده و دارای دهانهٔ گرد و عمیقی است. بر اساس رصدخانهٔ ناسا، آخرین فوران آتشفشانی آن در سال 1650 بوده است.
دهانهٔ آتشفشانی قله نمرود در عریض 8.5 کیلومتر و عمق 610 متر دارد. این دهانه زمانی فرم‌‌گیری کرده که فوران‌های مواد مذاب آتشفشانی آن را تشکیل داده‌اند. همچنین در نیمه شرقی دهانه اتفاق‌های کوچکی افتاده که یک دریاچهٔ آتشفشانی ایجاد کرد. دریاچه‌های دیگری نیز در محوطهٔ قله نمرود وجود دارند که از جریان‌های مذابی تغذیه می‌شوند.
در خلاصه، دهانهٔ وسیع و عمیق قله نمرود یکی از ویژگی‌های برجسته این آتشفشان است که نشان‌دهندهٔ فعالیت‌های گذشته و حال آن است. این قله به لحاظ طبیعی و جغرافیایی بسیار جالب بوده و تصویر خیره‌کننده‌ای ارائه می‌دهد.
تک فان-دهانه وسیع آتشفشان قله نمرود ترکیه به دو نیمه تقسیم شده است که یک سمت آن از گدازه آتشفشانی منجمد تشکیل شده و نیمه دیگر آن یک دریاچه عمیق آتشفشانی است.
به گزارش تک فان، تصویری خیره‌کننده که از بالا توسط ایستگاه بین‌المللی فضایی از این قله پوشیده از برف ثبت شده است، نشان می‌دهد که این قله آتشفشانی شبیه نماد یین و یانگ است. این تصویر وجود یک دهانه آتشفشانی یا کالدرای غیرمعمولی از قله نمرود در ترکیه را نشان می‌دهد که تقریبا از وسط به دونیم تقسیم شده و یک طرف آن دریاچه و طرف دیگر آن مواد مذاب آتشفشانی است که منجمد شده‌اند.
قله نمرود که نامش برگرفته از نام یک پادشاه انجیلی به همین نام است، در حدود 2948متر ارتفاع دارد و در تقاطع صفحات تکنونیکی عربستان و اوراسیا واقع شده است. بر اساس رصدخانه ناسا، این آتشفشان چینه‌ای خاموش آخرین‌بار در سال 1650 فوران عظیمی را تجربه کرده است.
دهانه عظیم این آتشفشان در عریض‌ترین نقطه در حدود 8.5کیلومتر پهنا و 610متر عمق دارد. بر طبق مطالعه‌ای که در سال 2012 منتشر شد، این دهانه بعد از یک فوران آتشفشانی گستره در حدود 250000سال قبل تشکیل شده است. این فوران مقادیر زیادی مواد مذاب به بیرون پرتاب کرد که باعث انسداد رودخانه‌ای در مجاورت شد و بزرگ‌ترین دریاچه ترکیه، یعنی دریاچه وان، که در شرق همین کوه واقع شده است، به واسطه این فرایند شکل گرفت.
بعد از آن فوران‌های کوچکی از منفذهای نیمه شرقی دهانه اتفاق افتاد که باعث شد در یک سمت دهانه، جریان گدازه منجمد روی هم انباشت شود. طرف دیگر دهانه کم‌کم با آب پر شد و یک دریاچه آتشفشانی شکل گرفت.
تفاوت بین دو قله آتشفشان در دو سمت زمانی بسیار واضح است که قله پوشیده از برف می‌شود. وقتی این اتفاق میفتد شکل ظاهری دریاچه را با نماد یین و یانگ در فلسفه چینی مقایسه می‌کنند. وقتی برف روی قله می‌نشیند، چین‌خوردگی‌های جریان گدازه که با عنوان پشته‌های فشار شناخته می‌شوند نیز برجسته می‌شوند. این پشته‌های فشار درنتیجه جاری شدن و سرد شدن سنگ‌های مذاب تشکیل شده‌اند. این پشته‌ها به دلیل تفاوت در میزان چسبناکی (ویسکوزیته) مواد مذاب در فوران‌های مختلف، به لحاظ اندازه و ضخامت با هم تفاوت زیادی دارند.
عمق دریاچه نمرود در عمیق‌ترین حالت به 176متر می‌رسد و پوشیده از جریان‌های مذابی است که طی فوران‌های گذشته روی هم انباشت شده‌اند. اما این تنها دریاچه آتشفشانی موجود نیست.
یک دریاچه با عمق 11متر در مرکز لبه شمالی دهانه آتشفشانی در میان جریان‌های مذاب جاخوش کرده است. چشمه‌های آبگرم این دریاچه را تغذیه می‌کنند که نشان می‌دهد با اینکه آتشفشان امروز مرده تلقی می‌شود، حیات هنوز در زیر این دهانه جریان دارد.
عاطفه رضوان نیا
