نقشه افزایش قیمت سیگار در سال جدید؛ چگونه دولت از فروش دود درآمد کسب می‌کند؟
افزایش قیمت سیگار به عنوان یکی از مصرف‌های روزمره مردم ایران، تاثیر چشمگیری بر زندگی روزمره افراد دارد. این مسئله باعث شده است که قیمت برخی از انواع سیگار نسبت به سال گذشته، به طور چشمگیری افزایش یابد. مالیات ۱۵ تا ۵۰ درصدی بر محصولات دخانی نظیر سیگار و تنباکو، از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شده است که منجر به افزایش هزینه خرید و مصرف سیگار شده است.
هرچند افزایش مالیات بر سیگار به نظر می‌رسد موجب کاهش مصرف سیگار در جامعه شود، اما تجربه نشان داده که مصرف‌کنندگان به سمت مصرف سیگار ارزان‌تر یا قاچاق می‌روند. بنابراین، حتی با افزایش قیمت‌ها، کنترل مصرف سیگار نیازمند روش‌های فرهنگ‌سازی و کنترل مرزها برای جلوگیری از ورود سیگار قاچاق به کشور است.
خلاصه‌ای از وضعیت فعلی نشان می‌دهد که افزایش قیمت سیگار از راهکارهای کنترل مصرف آن نیست و باید راهکارهایی بیشتر و گسترده‌تر برای کاهش مصرف و سوءاستفاده از دخانیات ارائه شود.
افزایش قیمت سیگار در شروع سال جدید شاید بیش از هر کالای مصرفی دیگری به چشم می‌خورد. گرچه متخصصان سلامت این محصول را عامل اصلی سرطان معرفی می‌کنند و نسبت به مصرف آن هر بار هشدار جدیدی می‌دهند، اما ضریب بالای نفوذ آن در جامعه ایرانی را نمی‌توان انکار کرد. موضوعی که در نهایت معیشت شهروندان را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد.
قیمت سیگار چقدر افزایش یافت؟
به گزارش تجارت نیوز، بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد قیمت برخی از انواع سیگار نسبت به سال گذشته، افزایش چشمگیری پیدا کرده است. در اردیبهشت ۱۴۰۳، وینستون لایت با قیمت ۳۱ هزار تومان و G۱ به قیمت ۲۰ هزار تومان به ازای هر پاکت در بازار به فروش می‌رسد. همچنین بهمن سوئیسی ۱۷ هزار تومان و مونتانا طلایی ۱۸ هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.
قیمت سیگار‌هایی نظیر کمل آبی با رشد چشمگیر از ۲۷ هزار تومان در اردیبهشت ۱۴۰۲ به ۳۵ هزار تومان در اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. مونتانا آبی با افزایش ۵۴ درصدی از ۱۳ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسید.
حال پرسش بسیاری از مصرف‌کنندگان این است که چرا قیمت سیگار تا این حد افزایش یافته است؟
شاید ریشه این ماجرا به مصوبه مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مهر ۱۴۰۲ بازگردد که با مالیات ۱۵ تا ۵۰ درصدی بر محصولات دخانی نظیر سیگار و تنباکو از شروع سال ۱۴۰۳ و در طول اجرای برنامه هفتم توسعه موافقت کرد.
بنابراین، مالیات هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی ۱۵ درصد، سیگار تولید داخل با نشان بین‌المللی ۲۵ درصد و سیگار وارداتی با هر نشان ۵۰ درصد افزایش یافت.
علاوه بر این، مالیات هر بسته تنباکو ۵۰ گرمی تولید داخل، ۲۰ درصد و مالیات هر بسته تنباکو ۵۰ گرمی وارداتی آماده مصرف ۵۵ درصد افزایش یافته است.
افزایش قیمت سیگار منجر به کاهش مصرف آن می‌شود؟
بررسی‌ها حاکی از آن است که افزایش مالیات بر سیگار بر کم شدن مصرف آن تاثیری ندارد. زیرا وقتی قیمت سیگار افزایش پیدا می‌کند مصرف‌کنندگان دائمی به سمت مصرف سیگار ارزان‌تر یا قاچاق می‌روند..
اگر تجارب سایر کشور‌های جهان در این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد، مشخص می‌شود در صورتی افزایش مالیات بر سیگار می‌تواند منجر به کاهش مصرف شود که کشور توانایی کنترل ورود کالای قاچاق را داشته باشد. در صورتی که کشور توانایی کنترل ورود کالای قاچاق را نداشته باشد سیگار قاچاق وارد کشور می‌شود و مصرف‌کنندگان، سیگار قاچاق و ارزان‌تر را جایگزین می‌کنند.
بر این اساس به نظر می‌رسد مبارزه با سوءمصرف دخانیات بیشتر از آنکه از طریق مسائل مالی راهگشا باشد، نیاز به بسترسازی‌های فرهنگی دارد. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد دولت بیشتر قصد درآمدزایی از پول‌هایی را دارد که همه‌روزه دود می‌شوند تا اینکه قصد ریشه‌کنی یک آسیب فرهنگی را داشته باشد.
