تجربهی جالب از اکتشاف کوچههای پنهان بازار
در روزهای اخیر، بازار مسکن شاهد کاهش تقاضا و خالی شدن آن از فعالیتهای موثر بوده است. تولید مسکن در حدود ۳۰۰ هزار واحد سالانه بوده و با کوچ خُردهسازان از بازار، شرایط برای ساخت و ساز مناسب نیست. افت سرمایهگذاری و خروج سازندگان از بخش مسکن منجر به عدم توازن میان تقاضا و عرضه شده است. بسیاری از کارشناسان مسکن اعلام کردهاند که در آینده قریب، ممکن است با کمبود عرضه مسکن مواجه شویم.
به رغم تلاشهای دولت برای تولید یک میلیون واحد مسکونی سالانه، تولید مسکن توسط بخش خصوصی کاهشیافته است. افزایش تورم نیز باعث کاهش قدرت خرید مردم و تحولات در بازار مسکن شده است. روند نزولی در ساخت و ساز و مشکلات مرتبط با سیستم بانکی و شهرداریها منجر به کاهش تولید به شمارههای ناامید کرده است.
به زعم برخی کارشناسان، افزایش تولید مسکن و تسهیلگریهای لازم توسط دولت و مجلس میتواند برای بازگرداندن رونق به بازار کمک کند. اما تا زمانی که تولید با تقاضا دچار عدم توازن باشد، افزایش قیمتها و کاهش سود سازندگان ادامه خواهد داشت.
بیت الله ستاریان با بیان اینکه این روزها شاهد خالی شدن بازار مسکن از تقاضای موثر هستیم گفت: تولید سالانه مسکن به زیر ۳۰۰ هزار واحد مسکونی رسیده و این روزها شاهد کوچ خُرده سازها از بازار مسکن هستیم.
به گزارش اقتصاد آنلاین، اوضاع این روزهای بازار مسکن به خصوص ساخت و ساز چندان نمیتواند رضایت بخش باشد. افت سرمایه گذاری در بخش مسکن و خروج سازندگان از بخش مسکن باعث شده تا این روزها تقاضای مسکن از عرضه به شدت پیشی بگیرد.
برخی از کارشناسان مسکن میگویند روند نزولی ساخت و ساز میتواند در سالهای آینده بخش مسکن را با یک کمبود شدید عرضه مسکن مواجه کند. البته برخی نیز این افت تولید مسکن را علاوه بر سختگیریهای شهرداریها و سازمانهای خدمات رسان ورود دولت به ساخت سالانه یک میلیون مسکن عنوان میکنند.
اما سوال این است که چرا علیرغم توجه زیاد دولت سیزدهم به تولید مسکن، این روزها شاهد کاهش تولید مسکن توسط بخش خصوصی هستیم؟
کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باور هستند که قدرت خرید مردم با افزایش تورم دستخوش تغییرات شده است، اما این قدرت خرید در هیچ یک از حوزه ها، به اندازه مسکن پایین نیامد. صرف نظر از مشکلات مصرف کننده، تولیدکنندگان ساختمانی نیز دچار ضرر و زیان هستند و مدتها است که حاشیه سود آنها کاهش یافته است.
آنان میگویند: در سال ۱۴۰۲، حرکت مثبتی در راستای تولید مسکن از سوی دولت و مجلس دیده نشد؛ بنابراین بعید است که وضعیت بخش مسکن و تولید در سال جاری بهتر شود. برخی از انبوه سازان، عملکرد سیستم بانکی را مورد نقد قرار داده و میگویند که هیچ اقدامی از سوی دولت و مجلس در راستای تسهیل گری ساخت و ساز انجام نشده است.
برخی بانکها ساز خود را میزنند و علیرغم فشاری که به آنها وارد میشود، باز هم از پرداخت تسهیلات مسکن اجتناب میکنند.
«بیت الله ستاریان» با اشاره به اینکه به محض اینکه اعلام شد دولت قصد دارد سالانه یک میلیون واحد مسکونی احداث کند خُرده سازان مسکن از بازار مسکن کوچ کردند گفت: وعده دولت در بخش مسکن این بود که سالانه باید یک میلیون واحد مسکونی احداث شود. اما وقتی به آمارها نگاه میکنیم متوجه میشویم که روند نزولی ساخت و ساز توسط بخش خصوصی ببنا به دلایل مختلفی ادامه دارد.
او ادامه داد: اگر قرار است قیمت مسکن واجاره بها کنترل شود باید ساخت و ساز تسهیل شود. پس اگر قرار است ابتدا تورم کنترل شود تا کالایی با ثبات بهتری ادامه فعالیت بدهد باید تولید آن کالا نیز به شکل قابل توجهی افزایش یابد. متاسفانه آمار صدور پروانه ساختمانی و در ادامه آمار تولید مسکن پایین است.
اگر قفل بازار مسکن به لحاظ معاملات باز شود قیمت مسکن از تورم جلوتر خواهد زد
کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که ظاهرا قیمت مسکن هنوز به اندازه تورم رشد نکرده است، اما باید توجه داشت که همین الان هم قدرت خرید متقاضیان مسکن پایین است تاکید کرد: تولید مسکن پایین است و آنچه که مشخص است این است که بازار مسکن متقاضی موثر ندارد. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که اگر قفل بازار مسکن به لحاظ معاملات باز شود قیمت مسکن از تورم جلوتر خواهد زد.
ستاریان ادامه داد: وقتی تولید مسکن پایین است حتی اگر بازار مسکن هم قفل باشد باز هم رشد قیمت مسکن احتمالا رخ میدهد. متاسفانه در حال حاضر تولید مسکن به زیر ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال رسیده است در حالیکه سالها بود که تولید مسکن ۳۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار واحد مسکونی بود.
کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که چرا سازندگان مسکن دیگر رغبتی برای تولید ندارند؟ آیا سختگیریهای شهرداری و یا سازمانهای خدمات رسان باعث این اتفاق شده است یا اینکه سود آنها کاهش داشته است؟ گفت: به هر حال سود سازندههای مسکن که مثل گذشته نیست و کاهش داشته است. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که زمانی که دولت اعلام کرد سالانه یک میلیون واحد مسکونی خواهد ساخت به یکباره اکثر سازندههای خُرد که مثلا سالانه ۱۰ تا ۱۰۰ واحد مسکوی میساختند سرمایههای خود را از بخش مسکن هراسان خارج کردند.
ستاریان ادامه داد: سازندههای خُرد معمولا با یک تبلیغ منفی علیه بخش مسکن از بازار مسکن کوچ میکنند. اگر خاطرتان باشد در مسکن مهر نیز این اتفاق اقتاد و بسیاری از خُرده سازان مسکن ازر بازار مسکن خارج شدند. البته این یک دلیل است و دلایل دیگری نیز میتواند داشته باشد که چرا تولید مسکن توسط بخش خصوصی کاهش یافته است.