روستای معروف ماخونیک: زمینی از قصه های لی لی پوت های ایران
روستای ماخونیک یکی از جاذبههای گردشگری منحصر به فرد ایران است که با ساختار معماری خاص و آداب و رسوم متفاوت، گردشگران را به دنیای گذشته میبرد. این روستا در استان خراسان جنوبی و در بخش سربیشه واقع شده است، با فاصله 142 کیلومتری از شهر بیرجند و نیم ساعت فاصله تا مرز افغانستان. با وجود احداث خانه بهداشت در روستا، زندگی سنتی ساکنان محافظت شده و از ردپای آنها در بافت معماری و زندگی روزمره حکایت میکند. هرچند این روزها بسیاری از گردشگران این روستا را دیدهاند، اما هنوز جاذبههای خاص و شگفتانگیز آن برای بسیاری از بازدیدکنندگان جذابیت دارد. مردم این روستا با زندگی سنتی، رسوم و سنتهای منحصر به فرد خود، در خاطرهها و تصاویر گردشگران به یاد میمانند. اینجا سرزمینی است که هر قدمی برداشته شود، در آن دنیای جادویی افسانهای روستای ماخونیک باز خواهد شد.
در دل کویر ایران، روستایی منحصر به فرد با نام ماخونیک وجود دارد که به سرزمین لی لی پوت ها شهرت یافته است. این روستا با معماری خاص، آداب و رسوم و سبک زندگی سنتی خود، گردشگران را به سفری شگفت انگیز به دنیای گذشته می برد. در این مقاله، به معرفی روستای ماخونیک، جاذبه های گردشگری آن و اطلاعاتی برای سفر به این سرزمین لی لی پوت ها می پردازیم.
دلگرم نوشت: سرزمین لی لی پوتهای ایران کجاست ؟ روستایی شگفت انگیز با رسوم منحصر به فرد
شهر لی لی پوت ایران کجاست ؟
حتما تعجب خواهید کرد وقتی بدانید ایران هم جایی دارد شبیه لی لی پوت، سرزمین افسانه ای داستان گالیور، روستای ماخونیک که در اطراف شهرستان سربیشه واقع شده است، به دلیل قد و قامت کوتاه ساکنان آن به لی لی پوت مشهور است گرچه این روستای کوچک، تنها به خاطر قد و قامت مردمانش مشهور نشده است، بلکه دلایل دیگری نیز دارد.
روستای ماخونیک یکی از عجبترین و شگفتانگیزترین روستاهای ایران است که به روستای آدم کوتوله های ایران شهرت یافته است.
ماخونیک شهر لی لی پوت ایران
این نقطه از ایران به واسطه قدکوتاه بودن بیشتر ساکنانش به لی لی پوت ایران مشهور است. ماخونیک یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان است. روستای لی لی پوتی ایران شهرت و آوازه اش را از زنان و مردان کوتاه قامت خود دارد که شب ها، زیر سقفی کوتاه تر از سقف خانه های ما چشم می بندند و صبح ها، از چهارچوب هایی کوتاه تر از چهارچوب های خانه های ما پا بیرون میگذارند تا راهی معدن شوند، دام هایشان را چرا دهند یا زمین های زراعی شان را شخم بزنند.
سرزمین لی لی پوت های ایران، با دوازده آبادی اطرافش، منحصر به فردترین روستای ایران است که ساکنان آن، بیماری کوتاه قدی را نسل به نسل از پدران خود به ارث برده اند. هر چند که این روزها با احداث خانه بهداشت در روستا، قد کودکان ماخونیکی بلندتر شده است، اما جا به جای این روستا را که بگردید، هنوز ردپایی از زندگی مینیاتوری گذشتگان روستا خواهید دید.
روستای ماخونیک کجاست؟
این روستا در استان خراسان جنوبی از توابع بیرجند و در بخش سربیشه و درست در مرز بین ایران و افغانستان واقع شده است. جالب اینجاست که فاصله این روستا تا کشور افغانستان تنها نیم ساعت است.
فاصله بیرجند تا روستای ماخونیک
هفتمین روستای شگفتانگیز جهان حدود 142 کیلومتر از بیرجند فاصله دارد.
روستا در دامنه یک تپه ایجاد شده است با خانه هایی به هم فشرده و کوتاه که در گودی زمین ساخته شده اند. کف خانه حدود یک متر از سطح زمین پایین تر است و برای وارد شدن به خانه، باید کمر خم کنید و از درهای کوچک چوبی بگذرید.
بعد، پا روی یکی دو پله درگاهی بگذارید تا به کف خانه برسید. اما با تمام اینها، بافت معماری ماخونیک به خانه های خشت و گلی کوچک محدود نمی شود؛ سال هاست که پای خانه های آجری امروزی هم به ماخونیک رسیده و رنگ و بوی امروزی تری به روستا داده است.
در حال حاضر گردشگران خارجی و داخلی زیادی از این روستا دیدن میکنند و این روستا از روستاهای هدف گردشگری خراسان جنوبی به شمار می رود.
مردم روستای ماخونیک
اهالی این روستاها از نظر مذهب، معیشت، شیوه زندگی و اوضاع اجتماعی وجه اشتراک زیادی با یکدیگر دارند اما غالب این روستاها اصل و نسب خود را از روستای ماخونیک می دانند. در برخی اسناد قدیمی که تاریخ نگارش آنها به ۳۰۰ سال قبل می رسد، نام روستا مادخنیک ذکر شده است که مرکب از دو جزء «ماد» و «خنیک» است. ماد در زبان پهلوی و پارسی باستان به ماه تبدیل شده که یکی از معانی آن شهر و مملکت است و در مجموع بهنام شهر ماخونیک است. درباره این روستا هیچ سابقه تاریخی مکتوبی وجود ندارد و فقط «کلنل چارلز ادوار دبیت» در کتاب سفرنامه خراسان و سیستان در دوره ناصرالدین شاه به توصیف منطقه ماخونیک پرداخته است.
شگفتیهای رسوم مردم ماخونیک
جالب است برخی شگفتیهای مردم این روستا را بشناسید. مردم ماخونیک تا 50 سال پیش، چای نمی نوشیدند، شکار نمی کردند و اصلاً گوشت هم نمیخوردند و هنوز سیگار نمیکشند.
مردم ماخونیک این قبیل کارها را گناه میدانستند، ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون میگفتند شیطان. آنها هرگز اجازه نمیدادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو شوند.
بر طبق شواهد چنین بر می آید که ساکنان روستا در ابتدا دامدار و عشایر بوده اند و در دوره های بعد در منطقه ماخونیک و به ویژه در روستای ماخونیک سکونت گزیده اند، وجود سنگ نگاره ای در نزدیکی قنات ماخونیک که نقش های چوپانی و بسیار قدیمی بر روی آن نقش بسته نیز گواهی بر قدمت سکونت در ماخونیک است.
از آثار تاریخی ماخونیک می توان به سنگ سیاه (سنگ نگاره) ماخونیک، بنای برج و قلعه، برج گل انجیر، منزل سرگردونی، نادر مرده اشاره کرد.
طناز السادات حسینی فر