چه تاثیراتی از بوتاکس برای سلامتی بدن انسان دارد؟
بوتاکس یک سم است که برای رفع چین و چروک صورت و بدن استفاده می‌شود. این سم از موقعیت خود در پایانه‌ی عصبی‌نزدیک به ماهیچه می‌گریزد و به سیستم عصبی مرکزی‌تر حرکت می‌کند. تا سال ۲۰۱۵ فکر می‌شد که سم بوتولینوم پیش از تجزیه‌شدن، در بخش انتهایی عصبی نورون باقی می‌ماند، اما نشان داده شد که این مسئله حقیقت ندارد. پژوهش‌ها نشان داده که بوتاکس با تغییر فعالیت مناطق مغزی می‌تواند تحلیل احساسات دیگران را دشوار کند.
برای حداقل‌سازی ریسک‌های مربوط به بوتاکس، افراد باید تنها در مراکز دارای مجوز و با پرسنل آموزش‌دیده این تزریق را انجام دهند. افراد می‌توانند با مراجعه به پزشک متخصص، نکات مربوط به تزریق بوتاکس را کسب کنند.
هرچند بوتاکس می‌تواند در برخی موارد به نفع بیماران بیاید، اما باید به این نکته توجه داشت که تزریقات بوتاکس باید توسط افراد متخصص و دارای مجوز انجام شود تا احتمال وقوع عوارض ناخواسته کاهش یابد.
حتی ممکن است سم بوتاکس از موقعیت خود در پایانه‌ی عصبی نزدیک به ماهیچه بگریزد و به سیستم عصبی مرکزی‌تر حرکت کند. در سال ۲۰۱۵، دانشمندان به رهبری فردریک میونیر از دانشگاه کوینزلند استرالیا از میکروسکوپ‌های پیشرفته برای نمایش حرکت سریع مولکول‌های واحد سم بوتولینوم در میان عصب‌های موش‌ها (سلول‌های عصبی) استفاده کردند.
در گذشته تصور می‌شد که سم بوتولینوم پیش از تجزیه‌شدن، در بخش انتهایی عصبی نورون (محل آزادسازی ناقل عصبی)، باقی می‌ماند. با این‌حال این مسئله حقیقت نداشت. پژوهشگران مشاهده کردند که تعدادی از مولکول‌های سم به پایانه‌ی عصبی وارد می‌شوند و برای تجزیه به جسم سلولی بازمی‌گردند. میونیر می‌گوید:
برخی از سموم منتقل‌شده ازطریق مکانیزمی ناشناخته به نورون‌های دیگر گریختند. تنها سمی که با عملکرد مشابه می‌شناسیم، سم کزاز است که می‌تواند در امتداد نورون‌های حرکتی تا نخاع حرکت و انتقال را در آنجا مسدود کند.
لازم به یادآوری است که تراکم‌های سم بوتولینوم که در پژوهش به کار رفتند بسیار بیشتر از تزریق‌های بوتاکس هستند. میونیر می‌گوید: «احتمال بازگشت سم به سیستم عصبی مرکزی انسان‌ها و داشتن عوارض بعید است.»
با این‌حال، برخی شواهد نشان می‌دهند که مصرف طولانی‌مدت بوتاکس می‌تواند تأثیر روانی بر بیماران داشته باشد. بر اساس پژوهش سال ۲۰۲۳، میشل برین، عصب‌شناس دانشگاه ایرواین کالیفرنیا و همکارانش به اسکن مغز ۱۰ زن پیش و پس از دریافت تزریق بوتاکس پرداختند.
در طول تصویربرداری رزونانس مغناطیسی کارکردی از مغز، سوژه‌ها تصاویری از چهره‌های خوشحال و عصبانی را در میان عکس‌های خنثی دیدند. در اسکن پس از بوتاکس، تغییر فعالیت در دو منطقه از مغز زنان دیده شد که در پردازش احساسات نقش دارند: آمیگدال و شکنج دوکی‌شکل. این نشانه‌ها منطبق با یافته‌های پژوهش‌های دیگر بودند که نشان می‌دهند تزریق بوتاکس می‌تواند تشخیص و تحلیل احساسات دیگران را دشوار کند.
بر اساس پژوهشی در سال ۲۰۲۳ توضیح این مسئله را می‌توان در چگونگی تشخیص احساسات دیگران توسط مغز جستجو کرد. برای مثال وقتی حالت‌های خوشحالی یا ناراحتی را در دیگران می‌بینیم، به شکلی ناخودآگاه این حالت‌ها را با استفاده از ماهیچه‌های چهره‌ی خود کپی می‌کنیم. با این کار می‌توانیم احساسات دیگران را درک و تفسیر کنیم.
با این‌حال از آنجا که بوتاکس ماهیچه‌های چهره را فلج می‌کند، نمی‌توانیم از چهره‌ی افراد دیگر تقلید کنیم و در نهایت این طور به نظر می‌رسد که احساس همدردی کمتری داریم.
بااین‌حال، عارضه‌ی یادشده می‌تواند در برخی نمونه‌ها تأثیر مثبت داشته باشد. پژوهشی دیگر نشان داده است که ناتوانی در اخم کردن به بیمارانی که از افسردگی رنج می‌برند، کمک می‌کند.
بنابراین افراد برای حداقل‌سازی ریسک‌های بوتاکس چه کارهایی را می‌توانند انجام دهند؟ در درجه‌ی اول افراد تنها باید در مراکز دارای مجوز با پرسنل آموزش‌دیده تزریق بوتاکس را انجام دهند. شرکت زیبایی آلرگان (Allergan Aesthetics)، تولیدکننده‌ی بوتاکس توصیه می‌کند مصرف‌کنندگان باید حتما با مراجعه به پزشک متخصص تزریق بوتاکس را انجام دهند. به گفته‌ی سخنگوی این شرکت:
اولویت ما سلامت و ایمنی بیماران است و تمام گزارش‌های محصولات تقلبی توسط تیم ما بررسی می‌شوند. ما فرآیند توزیع و تولید سخت‌گیرانه و پیچیده‌ای داریم تا از کیفیت و اعتبار محصول به ویژه شاخصه‌های ضد تقلبی آن مطمئن شویم.
مصاحبی اخیرا به تحلیل صنعت تزریق‌های زیبایی بریتانیا پرداخت و به این نتیجه رسید که ۶۸ درصد از افراد شاغل در صنعت زیبایی که تزریق‌هایی مثل بوتاکس را انجام می‌دهند، پزشک نیستند. اگر بوتاکس به صورت صحیح تزریق شود، ایمنی بالایی خواهد داشت میونر می‌گوید:
برخی افراد بوده‌اند که عواض نامطلوب داشته‌اند؛ اما باید در نظر بگیرید که از دهه‌ی ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ تاکنون میلیون‌ها نفر درحال تزریق بوتاکس بوده‌اند.
