چالش‌های جدید بانک مرکزی برای قرارداد‌های بانکی
بخشنامه جدیدی از بانک مرکزی منتشر شد که در آن ضرورت تفهیم قرارداد‌ها با ادبیات گفتاری صحیح به مشتریان تأکید شده است. این بخشنامه در خصوص مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی صادر شده و در آن تصریح شده که در قرارداد‌ها باید مفاهید و شرایط به صورت واضح و روشن به مشتریان اعلام شود. به عنوان مثال، در قرارداد‌های تجهیز منابع بر اساس عقد قرض‌الحسنه، باید ماهیت قرض‌الحسنه، سود، اقساط، تاخیر در پرداخت و دیگر شرایط مشخص شده و به مشتریان اطلاع داده شود.
همچنین، در صورتی که مؤسسه اعتباری نیاز به درج خیارات مختلف در قرارداد دارد، باید این خیارات به صورت روشن به مشتریان توضیح داده شود. همچنین، این بخشنامه توصیه می‌کند که محتوای قرارداد‌ها به صورت غیرفنی و ساده برای مشتریان تهیه و در اختیار آن‌ها قرار گیرد.
در پایان، این بخشنامه تأکید دارد که این مفاد باید به درستی اجرا شود و هرگونه سوال یا ابهام در این زمینه باید به اداره بررسی‌های بانکداری اسلامی و دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی اعلام شود تا نظارت و رفع اشکالات لازم انجام شود.
بخشنامه بانک مرکزی درباره مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی با موضوع ضرورت تفهیم قرارداد‌ها با ادبیات گفتاری صحیح به مشتریان ابلاغ شد.
به گزارش مهر، بخشنامه بانک مرکزی در خصوص مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی با موضوع ضرورت تفهیم قرارداد‌ها با ادبیات گفتاری صحیح به مشتریان طی نامه شماره ۰۳/۶۷۰۴۶ تاریخ ۱۴۰۳/۰۳/۲۳ توسط مدیریت کل مقررات، مجوز‌های بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شد.
در این بخشنامه آمده است: بدین وسیله ذیلاً مفاد مصوبه جلسه مورخ ۱٤۰۲/۰۹/۲۲ شورای فقهی بانک مرکزی با موضوع «ضرورت تفهیم قرارداد‌ها با ادبیات گفتاری صحیح به مشتریان» برای استحضار ایفاد می‌گردد:
۱- در قرارداد‌های تجهیز منابع بر اساس عقد قرض‌الحسنه سپرده‌های جاری و پس‌انداز تفهیم ماهیت قرض‌الحسنه بودن سپرده به مشتری و عدم التزام مؤسسه اعتباری به پرداخت سود کفایت می‌کند.
تبصره ۱ – در سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز تفهیم عدم تعهد مؤسسه اعتباری مبنی بر برگزاری قرعه کشی و اعطای جوایز به مشتری ضرورت دارد.
تبصره ۲- در سپرده‌های قرض‌الحسنه اعطای هرگونه امتیاز به مشتری منوط به تفهیم عدم تعهد مؤسسه اعتباری است.
۲- در قرارداد‌های تجهیز منابع بر اساس عقد وکالت سپرده‌های سرمایه گذاری مدت دار تفهیم ماهیت وکالتی بودن سپرده به مشتری و این که مؤسسه اعتباری وکیل مشتریان در استفاده از منابع و تقسیم سود است، اهمیت دارد. همچنین در این نوع سپرده‌ها تفهیم ماهیت سود علی‌الحساب و قطعی به مشتریان ضرورت دارد.
۳- در قرارداد‌های تخصیص منابع در قالب عقود مبادله‌ای علاوه بر تیبین ماهیت قرار داد برای مشتری این موضوع جز موارد با اهمیت قرارداد محسوب شده و لازم است در رابطه با آن‌ها تفهیم صحیح صورت پذیرد: موضوع قرارداد نرخ سود تعداد و مبلغ اقساط و تعلق وجه التزام تأخیر تأدیه دین.
۴- در قرارداد‌های تخصیص منابع در قالب عقود مشارکتی علاوه بر تبیین ماهیت قرارداد برای مشتری این موضوعات جز موارد با اهمیت قرارداد محسوب شده و لازم است در رابطه با آن‌ها تفهیم صحیح صورت پذیرد موضوع قرار داد سهم سود طرفین دوره مشارکت و تعلق وجه التزام تأخیر تأدیه دین.
۵- در صورتی که مؤسسه اعتباری تصمیم بر درج انواع خیارات در قرارداد‌ها با مشتری داشته باشد موظف به تصریح و تفهیم خیارات و در صورت اسقاط آن‌ها تفهیم این موضوع به مشتری است.
۶- مؤسسات اعتباری علاوه بر تفهیم شفاهی مفاد اصلی قرارداد‌ها توسط مسؤولین اعتبارات برای مشتریان از روش‌های مختلف و متنوع جهت این امر استفاده نمایند در رابطه با هر یک از قرارداد‌ها خلاصه غیرفنی از ماهیت قرارداد و موارد اصلی آن به زبان ساده تهیه شده و علاوه بر قرارداد اصلی در اختیار مشتری قرار گیرد. این خلاصه می‌تواند مینای اقدامات دیگری مانند ارسال پیامک به مشتری اطلاع رسانی بر روی تارنمای مؤسسه اعتباری نصب بنر در شعبه و … قرار گیرد.
در پایان ضمن ایفاد تصویر نامه شماره ٠٢ / ٢٥٣٦٨٣ مورخ ۱٤۰۲/۱۰/۱۷ اداره بررسی‌های بانکداری اسلامی و دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی در همین خصوص خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به واحد‌های ذی ربط در آن بانک مؤسسه اعتباری غیربانکی با لحاظ مفاد بخشنامه شماره ٩٦/١٤۹۱۵۳ مورخ ١٣٩٦ / ٥ / ١٦ ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نظارت مقتضی به عمل آید و در صورت وجود هرگونه سوال و ابهام در رابطه با آن موضوع رأساً از اداره بررسی‌های بانکداری اسلامی و دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی استعلام گردد.
