راز و رمز نماز عید قربان: چند رکعت و چگونه خوانده می‌شود؟ • مجله تصویر زندگی
نماز عید قربان، یک نماز خاص است که در روز عید قربان، یا همان عید قربانی، بعد از ادای نماز عید و خطبه خواندن، به جای ادا کردن نماز ظهر، چهار رکعت نماز است. این نماز در مساجد بزرگ و مصلی‌ها برگزار می‌شود و تعداد زیادی از مسلمانان در سراسر جهان این نماز را ادا می‌کنند.
در نماز عید قربان، بعد از تکبیرات الاحرام و خواندن سوره حمد و سوره قدر، دو سجده ادا می‌شود و سپس دو رکعت دیگر ادا می‌شود، و در هر رکعت دو سجده دیگر. پس از ادای نماز، خطبه‌ای به مناسبت عید و مسایل اجتماعی و دینی خوانده می‌شود.
نماز عید قربان فرصتی است برای جمع‌آوری مسلمانان و پرسش پروردگار شادابی و خوشنودی خود را از او طلب کنند.
کیفیت نماز عید قربان
عید سعید قربان و داستان بیدار در دلش، درسی برای اندیشیدن و رهایی از تعلقات نفس و عروج به سمت جایگاه حقیقی انسان و تقرب به معبود می‌باشد.
حضرت ابراهیم(ع) در خواب، ذبح فرزندش را می بیند و پس از سه بار، این موضوع را با پسرش حضرت اسماعیل مطرح می کند. اسماعیل این دستور الهی را با آغوش باز می پذیرد و خود را برای اجرای آن آماده می سازد. پس از مهیا شدن ابراهیم و اسماعیل جهت انجام امر خداوند، از جانب پروردگار، قوچی جهت قربانی فرستاده می شود و این پدرو پسر از این آزمایش الهی، سربلند بیرون می آیند. از آن پس روز دهم ذیحجه به عید قربان نام گذاری شده است.
یکی از اعمال روز عید قربان (عید الضحی) است، سنت خواندن نماز عید در این روز از سال اول هجری آغاز گردید و سنت موکده می‌باشد. پیامبر (ص) پیوسته آن را انجام داده و به مردان و زنان می فرمود که برای ادای آن از شهر بیرون روند. نماز عید قربان در زمان حضور معصومین (علیهم السلام) واجب بوده و وجوب آن مشروط به اقامه جماعت بوده است ؛ اما در زمان حاضر که زمان غیبت کبری است، نماز عید قربان، مستحب است و مى توان آن را به جماعت یا فرادى خواند.
طریقه خواندن نماز عید قربان
نماز عید قربان در عصر حضور امام (ع) یا نایب خاصّ او، واجب است امّا در این عصر (عصر غیبت)، مستحبّ است.
نماز قربان دو رکعت است که:
در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگرى بگوید و به رکوع رود و دو سجده به جا آورد و برخیزد در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
قنوت نماز قربان
در قنوت نماز قربان، هر دعا و ذکرى بخوانند کافی است، ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: نماز عید دو رکعت است؛ در رکعت اوّل سوره حمد و سوره اعلی (یا هر سوره دیگری که مایل باشد) بخواند و بعد از آن پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر این قنوت را بخواند:
اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیآءِ وَ الْعَظَمَهِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ، وَ اَهْلَ الْعَفْوِ
خدایا ای اهل بزرگی و عظمت و ای شایسته بخشش و قدرت و سلطنت و ای شایسته عفو
وَ الرَّحْمَهِ، وَاَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَهِ، اَسْئَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَومِ، اَلَّذی جَعَلْتَهُ
و رحمت و ای شایسته تقوا و آمرزش از تو خواهم به حق این روزی که قرارش دادی
لِلْمُسْلِمینَ عیداً، وَلِمُحَمَّد صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَشَرَفا وَمَزِیداً،
برای مسلمانان عید و برای محمّد صلی الله علیه و آله ذخیره و شرف و فزونی مقام
اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْر اَدْخَلْتَ
که درود فرستی بر محمّد و آل محمّد و درآوری مرا در هر خیری که درآوردی
فیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّد، وَاَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوء اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً
در آن خیر محمّد و آل محمّد را و برونم آری از هر بدی و شری که برون آوردی از آن محمّد
وَ آلَ مُحَمَّد، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ، اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ خَیْرَ ما سَئَلَکَ
و آل محمّد را که درودهای تو بر او و بر ایشان باد خدایا از تو خواهم بهترین چیزی را که درخواست کردند
مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ، وَاَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ.
از تو بندگان شایسته‌ات و پناه برم به تو از آنچه پناه بردند از آن بندگان شایسته‌ات.
(درصورت عدم توانایی بر این قنوت، هرگونه قنوت دیگری نیز می‌تواند بخواند) سپس تکبیر ششم را بگوید و به رکوع برود و بعد از رکوع و سجده، برخیزد و رکعت دوم را شروع کند؛ در رکعت دوم، بعد از سوره حمد، سوره والشّمس یا سوره دیگری را بخواند؛ آنگاه چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر همان قنوت را بخواند، سپس تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع و سجود برود و نماز را تمام کند. بعد از نماز، تسبیحات حضرت زهرا(علیها السلام) را بگوید و آنگاه دعاهایی که نقل شده است را بخواند که یکی از آنها دعای چهل و ششم «صحیفه سجّادیه» است.
