مفاهیم فریبنده در دنیای مجازی: تحلیل روانشناسی خرده-خیانتهای اینترنتی
خرده خیانت یک اصطلاح است که به رفتارهای کوچکی اطلاق میشود که ممکن است در دستهی خیانت جای بگیرد. این رفتارها اکثراً در بستر اینترنت رخ میدهند و ممکن است نشانههای خیانت یا وفاداری محسوب شوند. مسایل مربوط به خرده خیانت، اخیراً در شبکههای اجتماعی مورد توجه زیادی قرار گرفتهاند، مانند تیکتاک و اینستاگرام.
بسیاری افراد به دلایل مختلف ممکن است از رفتارهای آنلاین شرکای عاطفیشان متوجه و نگران شوند. برای برخی از افراد، این رفتارها میتواند نشانگر نامحرمیت و یا خیانت باشد. تعاملات آنلاین امروزه بسیار وسیع شده و افراد برای کنترل وضعیت وفاداری یا خیانت شرکای عاطفیشان، به رفتارهای دیجیتال یکدیگر دقت میکنند.
اما باید توجه داشت که مرز بین وفاداری و خیانت در دنیای آنلاین بسیار ناپیداست و برخی از رفتارها ممکن است در یک رابطه مناسب به عنوان خیانت تلقی شوند. بهترین راه برای حفظ یک رابطه سالم این است که از روشهای سالم برای بحث و حل مسائل استفاده کنید و از اعتماد به یکدیگر پشتیبانی کنید.
تک فان- «خرده خیانت» [Micro-cheating]، اصطلاحی مربوط به عصر اینترنت است و به رفتارهای کوچکی اطلاق میشود که در دسته خیانت جای میگیرند. خرده-خیانتها موضوع محتواهای زیادی در شبکههای اجتماعی از تیکتاک و اینستاگرام بودهاند.
به گزارش تک فان، چون بسیاری از خرده-خیانتها در بستر اینترنت رخ میدهند، زوجها عادات دیجیتالی یکدیگر را به عنوان نشانههایی از خیانت یا وفاداری زیر نظر میگیرند و کنترل میکنند. تعاملات در عصر دیجیتال به قدری وسیع و در سرانگشتان ماست، که به سختی میتوان مرز بین تعاملات پذیرفتهشده و آنچه خیانت محسوب میشود را شناسایی کرد. برخی از کارشناسان رابطه میگویند که قوانین جدید و متناقض میتوانند حریم خصوصی افراد را نقض کرده و نوعی کنترلگری ناسالم محسوب شوند. از این منظر پاسخ به این پرسش ضرورت دارد که چه میزان از زندگی آنلاین شریک عاطفی ما به ما مربوط میشود و تا چه میزان حریم خصوصی در یک رابطه مناسب است؟
چه چیزی این روزها خیانت تلقی میشود؟
رعنا کونیگلیو، درمانگر مستقر در آریزونای آمریکا، که به طور انحصاری با نسل زد کار میکند، میگوید مراجعانش اغلب با ابراز نگرانی از رفتارهای آنلاین شرکای عاطفیشان به او مراجعه میکنند. آنها پرسشهایی از این قبیل دارند:
اگر امتیاز اسنپچت ـ سنجهای که فعالیت آنلاین یک فرد را نشان میدهد ـ در هنگام کار افزایش پیدا کند، آیا به این معنی است که او در حال خیانت است؟ آیا دنبال کردن یک مدل اینستاگرامی در توییتر، اینستاگرام و لایک زدن پستهایی که از تصاویر خودش میگذارد، به معنی خیانت است؟ آیا ما باید بدانیم که شریک عاطفیمان با چه کسانی در فضای خصوصی چت میکند؟ آیا اگر هنوز شریک عاطفی سابقشان را دنبال میکنند، نشانهای از خیانت است؟
اینها فقط پرسشهای زنانه نیست. مردان هم ـ با اینکه نسبت به زنان کمتر به مشاور مراجعه میکنند ـ نسبت به رفتارهای آنلاین شرکای عاطفیشان پرسشهایی دارند. مثل اینکه «شریک عاطفی من برای همکارش ریلزهای جذاب میفرستد، آیا این کار خیانت است؟»
باید بدانیم که هر رابطهای مرزهای متفاوتی دارد و آنچه از نظر یک زوج زیادهروی محسوب میشود، از منظر زوجهای دیگر طبیعی است. در یک ترند تیکتاکی از زوجها درخواست شد تا رفتارهایی که حاکی از «خرده-خیانت» هستند را با دیگران به اشتراک بگذارند. برخی پاسخها شامل موارد زیر بود:
لایکزدن استوری یک زن دیگر، واکنش نشان دادن به پست فردی که در یک جلسه کلاس در حال سخنرانی آنلاین است و پیدا شدن کش موی یک زن دیگر در بساط شریک عاطفی.
بعضی از محتواهای این ترند بیشتر شوخی و طنز هستند. اما گفتوگوها درباره خیانت در فضای آنلاین زیاد شده است و جوانان افزایش نارضایتی از عشق و رابطه عاشقانه را مطرح میکنند. آنها از برنامههای کاربردیای که عشق را تبدیل به موضوعی پولی و بازی الگوریتمی کرده خسته شدهاند. آمریکاییها در تمامی سنین کمتر وارد رابطه صمیمانه عشقی میشوند. در این بین گزارش شده که 14درصد از دختران نوجوان در آمریکا مورد تعرض جنسی قرار میگیرند. کونیگلیو میگوید: «نمیتوان نسل جوان را به خاطر بیاعتمادی به عشق و رابطه سرزنش کرد.»
آنچه با پیمایش ساده شروع میشود میتواند به جاسوسی آنلاین ختم شود
خالقان ویدیوهایی که درباره خرده-خیانت محتوا تولید میکنند، فقط به رفتارها برچسب خیانت نمیزنند بلکه به کاربران یاد میدهند چگونه از شرکای عاطفیشان جاسوسی کنند. وقتی کای گونزالس، 23ساله، شک کرد که شریک عاطفیاش در حال خیانت به اوست، به در خانهاش رفت و ماشین را بیرون خانه پارک کرد. شریک عاطفی کای قبلا تلفناش را با بلوتوث ماشین کای جفت کرده بود، بنابراین کای توانست درحالیکه در خانه ایستاده بود، به سیستم شریک عاطفهایاش متصل شود و پیامهای او را روی صفحه نمایش خودرویش مرور کند.
او میگوید: «او به چندین دختر دیگر پیام میداد. او پیامهای شب به خیر و صبح به خیر با شکلکهای قلب و چهره خندان برایشان فرستاده بود.» این شد که کای رابطهاش را با شریک عاطفیاش بهم زد.
وقتی گونزالزس تجربه جاسوسی از شریک عاطفیاش را در تیکتاک به اشتراک گذاشت، ویدیوی او 8میلیون بار دیده شد. نظرات درباره ویدیوی گونزالس از یک فرمول کنایهآمیز پیروی کرد: ابتدا او را بابت دیوانگی مورد انتقادهای شدید قرار دادند و سپس با او همدردی کردند.
یکی از نظردهندگان گفته بود: «وای تو دیگه رد دادی…حالا میشه به جای اینکه تا دم در خونه طرف بریم، از توی خیابون هم این کارو بکنیم؟»
پاتریک گیلگان، یک کاراگاه خصوصی در کارولینای شمالی، بعد از آنکه قلب خودش در یک رابطه شکست، کسب و کار جدیدی راه انداخت تا به دیگران کمک کند خیانت شرکای عاطفیشان را رو کنند. او میگوید: «این روزها این کار را در فضای آنلاین انجام میدهیم.»
افراد وقتی دچار مشکل میشوند به پروفایلهای او در فیسبوک، تیکتاک و اینستاگرام پیام میدهند. غریزه آنها به آنها میگوید یک جای کار میلنگد اما نمیتوانند ثابت کنند. ویدیوهای گیلگان به دیگران آموزش میدهد که بتوانند شواهد خیانت، از کوچک تا خرد و بزرگ را جمعآوری کنند. او تمام ترفندهایی که در طی 15سال کار به عنوان کاراگاه حرفهای گردآوری کرده را در اختیار مشتریانش قرار میدهد.
او میگوید: «ابزارها برای انجام این جاسوسیها زیاد است. مثلا آدرس ایمیل طرف را در یک جستجوگر حساب [account finder ] وارد کنید و ببنید که کدام پروفایلهای اجتماعی بالا میآید. »
گیلگان حتی یک استارتاپ فیسبوکی به نام «MomFish» راهاندازی کرده است که زنان داوطلب با درست کردن حسابهای کاربری جعلی وفاداری شوهرهای مردم را امتحان میکنند.
زنان مدتهاست که در گروههای فیسبوکی با عناوینی مثل «آیا همه ما با یک مرد قرار میگذاریم؟» عضو میشوند تا هم امنیت خودشان و هم دیگران را حفظ کنند. گلیگان به هزاران نفر ـ برخی مردان و بیشتر زنان ـ کمک کرده تا شواهد خیانت را در رابطههایشان پیدا کنند و از روابط فریبکارانه خارج شوند.
او میگوید: «تا کنون نشده غریزه مشتریان و دنبالکنندگانم اشتباه بوده است.»
وقتی نگرانی، آزار میشود
ظن همیشه نشانه خیانت نیست و ردیابی افراد در فضای آنلاین میتواند تبدیل به آزار و اذیت شود. همان برنامه Apple Air Tag که کمک میکند اشخاص شرکای عاطفیشان را از مسیر مهمانی تا خانه ردیابی کنند و مطمئن شوند که او سالم به خانه رسیده است، میتواند تبدیل به وسیلهای برای جاسوسی یا آزار کسی باشد که با او قرار میگذارند.
کونیگلیو میگوید، افراد جوانی که با هم قرار میگذارند مدام مکان زندهشان را با هم به اشتراک میگذارند و به حسابهای کاربری هم دسترسی دارند. زیرا این رفتارها از نظر آنها وفاداری در رابطه معنا میشود.
آنی سیفالله، وکیل مستقر در بروکلین، میگوید: «مرز بین صمیمت وآزار خیلی راحت میتواند درنوردیده شود. بدترین موارد زمانی رخ میدهد که طرفین میخواهند به زندگی دیجیتالی شریک عاطفیشان دسترسی پیدا کنند.»
«در یک مورد فردی از شریک عاطفیاش درخواست کرده بود تا از همه گفتوگوهایش اسکرینشات بگیرد و برایش ارسال کند. این نوع آزارها میتوانند به شکنجه جنسی از طریق چت تبدیل شوند که در آن کسی که مدتی است با او قرار میگذارید از شما تصاویر خصوصی مطالبه میکند و تهدید میکند که اگر این کار را نکنید، این عکسها را با بقیه به اشتراک میگذارد.»
یک شرکت امنیت سایبری در آمریکا میگوید تقریبا 55درصد از اعضای نسل زد و 53درصد از متولدین هزاره تحت فشار بودهاند تا پسورد، کد پستی محل زندگی، مکان و …را با شریک عاطفیشان به اشتراک بگذارند. این شرکت تخمین زده که حساب ایمیل یا رسانه اجتماعی 10درصد از مجردهای آمریکایی توسط یک شریک عاطفی صمیمی هک شده است.
سیفالله میگوید:
«وقتی در یک رابطه قرار دارید، در مقابل خطر و شکستهشدن قلبتان آسیبپذیر میشوید. اگر به این دلیل از شریک عاطفیتان جاسوسی میکنید که فکر میکنید حق دارید از خودتان آنقدر سفت و سخت محافظت کنید تا قلبتان هرگز نشکند، باید بدانید این رفتار بیشتر از آنکه از روی توانمندی و قدرت باشد، از روی خودخواهی است.»
سیفالله میگوید، تعداد کمی از آدمها ممکن است دلشان بخواهد در رابطه فریبکارانه بمانند. گونزالس میگوید:
«با نگاهی به گذشته اکنون متفاوت عمل میکردم. اگر به کسی نمیتوانید اعتماد کنید بهتر است فقط رابطه را تمام کنید و جدا شوید.»
عاطفه رضوان نیا