هشدار: ترسناک‌ترین زلزله‌ها در دوران تغییرات اقلیمی انتظاری دارنده‌اند
تک فان-زلزله‌ها یکی از اسرارآمیزترین و ترسناک‌ترین بلایای طبیعی هستند. هرچند تا حدی می‌توانیم حدس بزنیم زلزله‌های بزرگ چه زمانی رخ می‌دهند، برخی به نظر برسد که خیلی بی‌اطلاع رخ می‌دهند، شهرها را ویران و بلایای ثانویه مثل آتش‌سوزی، رانش زمین و سونامی ایجاد می‌کنند. تغییرات اقلیمی شدت و بسامد بلایای طبیعی دیگر مثل آتش‌سوزی جنگل‌ها و طوفان‌های دریایی را افزایش داده است. آیا می‌تواند باعث شود زلزله‌ها هم بیش‌تر رخ دهند؟
به گزارش تک فان، برخلاف سایر بلایای طبیعی، تقریبا پیش‌بینی دقیق زلزله‌ها امری ناممکن است که برنامه‌ریزی برای تخلیه را بسیار دشوار می‌کند.
برطبق گفته کارشناسان، متأسفانه تغییرات اقلیمی می‌تواند باعث شود زلزله‌ها نزدیک‌تر به هم و با شدت بیش‌تر رخ دهند. با گرم شدن زمین، یخچال‌ها با سرعت بیش‌تری در حال ذوب شدن هستند. جان کسیدی، کارشناس زلزله‌نگاری در دانشگاه ویکتوریا در کانادا می‌گوید: «وقتی آب ناشی از ذوب شدن یخ‌ها روی زمین جریان پیدا می‌کند و وارد دریا می‌شود، زمینی که قبلا زیر یخچال‌ها قرار داشت بالا می‌آید.»
تقریبا مثل زمانی است که کودکی نودل استخر را زیر سطح آب فشار می‌دهد و سپس رهایش می‌کند. تا زمانی که فشاری از بالا روی نودل وجود دارد، نودل در پایین می‌ماند. اما به محض اینکه آن فشار برداشته می‌شود، دوباره بالا می‌آید. زمانی که این اتفاق میفتد، تفاوت فشار می‌تواند باعث شود گسل‌هایی که قبلا خفته و خاموش بودند، ناگهان رها شوند و زلزله به وجود آید.
افزایش سطح دریاها نیز احتمال زلزله را افزایش می‌دهد که احتمال آن از ذوب شدن یخچال‌ها بیش‌تر است. مارکو بوهن‌هاف، ژئوفیزیکدان در دانشگاه برلین آلمان، می‌گوید: «وقتی سطح آب دریاها افزایش پیدا می‌کند، فشار زیر آب در کف اقیانوس نیز بیش‌تر می‌شود. با افزایش فشار آب، فشار روی خط گسل که در نزدیکی ساحل وجود دارد نیز افزایش پیدا می‌کند.»
بوهن‌هاف می‌گوید: «چندین زلزله بر اساس چرخه لرزه‌ای خود تأخیر دارند که شامل زلزله‌هایی که برای سان فرانسیسکو و لس آنجلس پیش‌بینی شده بودند، می‌شود. این زلزله‌ها قرار بود که چندین دهه قبل رخ دهند. «معنایش این است که قدری افزایش فشار کافی است تا ساعت لرزه به جلو بیفتد. این فشار برای ایجاد زلزله در بسیاری جاها کافی است.»
بوهن‌هاف می‌گوید:
«حتی اگر همین حالا هم استفاده از گازهای گلخانه‌ای را متوقف کنیم، 1000سال طول می‌کشد تا افزایش سطح دریاها متوقف شود. »
او پیش‌بینی کرده که با گذر زمان، فاصله بین زلزله‌های ساحلی کم‌تر خواهد شد.
اما کسیدی مطمئن نیست که افزایش سطح دریاها بتواند تغییر کافی در فشار لازم برای فعال کردن گسل‌ها را ایجاد کند. او می‌گوید حداقل در دوره عمر ما این اتفاق رخ نمی‌دهد. اما می‌گوید اگر چنین اتفاقی بیفتد، تغییرات اقلیمی شرایط را وخیم‌تر می‌کند. اگر سطح آب دریاها در زمان زلزله بالا باشد، سونامی‌هایی که به واسطه زلزله ایجاد می‌شوند مسافت بیش‌تری به خشکی می‌آیند. هر چه اقیانوس گرم‌تر باشد، میزان بارش بیش‌تر می‌شود که خطر رانش‌های ناشی از زلزله را افزایش می‌دهد. بارش همچنین باعث می‌شود که لرزش‌های زلزله محسوس‌تر باشد زیرا هر لرزه‌ای در زمین خیس در مقایسه با زمین خشک شدیدتر حس می‌شود.
اما کسیدی معتقد است تا وقتی این اتفاقات رخ ندهد، نمی‌دانیم که واقعا اوضاع چقدر بد خواهد بود.
عاطفه رضوان نیا
