چرا این بار طلا بزرگ شد؟ / طلا همه را شگفت‌انگیز می‌کند
طلای جهانی دیروز، با ثبت قیمت ۲۴۸۰دلار به قله تاریخی رسید؛ هرچند در ساعات پایانی معاملات قیمت آن نزولی شد، اما به نظر می‌رسد که تمام تحولات در سال۲۰۲۴ به نفع طلا تمام خواهد شد.
به گزارش تجارت‌نیوز، «دنیای‌اقتصاد» ۴عامل اصلی را در افزایش قیمت طلای جهانی موثر می‌داند. نخستین عامل، تغییرات نرخ بهره آمریکا است، کاهش احتمالی نرخ بهره، موجب شارژ طلای جهانی خواهد شد. پس از نرخ بهره، احتمال ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ خود به یک ریسک برای اقتصاد جهانی تبدیل شده که طلا را جذاب‌تر کرده است. عامل سوم را می‌توان ریسک‌های ژئوپلیتیک ناشی از جنگ در غرب خاورمیانه در نظر گرفت. در نهایت هم رشد تقاضا برای طلا طی دو سال اخیر و همچنین ولع خرید بانک‌های مرکزی در سه‌ماه اول سال۲۰۲۴ را می‌توان از دیگر عوامل موثر بر رکوردزنی طلا در نظر گرفت. به نظر می‌رسد که با توجه به این شرایط، عبور اونس طلا از مرز ۳هزار دلار در سه‌ماه اول ۲۰۲۵ دور از انتظار نخواهد بود.
طلا رکورد تاریخی قیمت خود را شکست و اکنون می‌توان گفت تا حدودی به تثبیت قیمتی بالای رکورد تاریخی خود رسیده است. نرخ بهره آمریکا، ترامپ، ریسک‌های ژئوپلیتیک و نرخ بالای خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی از اصلی‌ترین عوامل اثرگذار بر قیمت طلا بوده است.
روز سه‌شنبه طلا موفق شد از سقف تاریخی 2425 دلاری خود عبور کرده و رکورد تازه‌ای را به ثبت برساند. پس از آن خرس‌های بازار در محدوده 2460 دلاری مقاومت سنگینی نشان داده و برای مدتی قیمت را در این محدوده معطل کرده‌اند. اما عواملی که سوخت موشک رشد قیمت طلا را تامین کرده‌اند، قدرتمند‌تر از آن هستند که اجازه دهند این فلز ارزشمند در این محدوده قیمتی متوقف شود.
موتور اصلی پرواز طلا
نخستین و شاید مهم‌ترین عامل اثرگذار بر قیمت طلا، وضعیت نرخ بهره در آمریکا است. در حال حاضر نرخ بهره در سقف 23ساله خود قرار دارد و فدرال رزرو هم با وجود انتشار آمارهای اقتصادی مثبت که نشان‌دهنده کنترل شدن تورم و همچنین گزارش‌های منفی که نشان‌دهنده افزایش هزینه تامین مالی کسب‌و‌کارهای خرد است، فعلا تاریخ دقیقی برای کاهش نرخ بهره اعلام نکرده است. این عوامل در کنار هم موجب شده که ریسک سرمایه‌گذاری در اقتصاد آمریکا افزایش داشته و همین موضوع از جذابیت اسناد خزانه آمریکا کاسته و در نتیجه معامله‌گران، طلا را به عنوان دارایی کم ریسک جایگزین اسناد خزانه آمریکا کرده‌اند. همین عامل هم موجب شده که موج تازه‌ای از مهاجرت سرمایه ریسک‌گریز به سمت طلا حرکت کند. البته سیاست‌های آتی فدرال رزرو بر قیمت طلا تاثیر بسزایی خواهد داشت.
تقابل ترامپ و پاول
در کنار این موضوع، ترامپ هم به تنهایی به ریسکی جدی برای اقتصاد آمریکا تبدیل شده است. سابقه ترامپ در ریاست‌جمهوری نشان داده که دوره او همواره با ریسک‌های اقتصادی فراوانی همراه بوده است. یکی از اصلی‌ترین ریسک‌های حضور ترامپ، آغاز درگیری‌های تجاری بین آمریکا و چین خواهد بود. این موضوع می‌تواند از چند جهت بر اقتصاد آمریکا اثرگذار باشد. تاثیر اول سیاست‌های او، افزایش احتمالی تورم است. این درحالی است که هنوز اقتصاد آمریکا به‌طور کامل از زمان تورم ناشی از کرونا بهبود نیافته است. افزایش تعرفه‌های تجاری بین آمریکا و چین به عنوان دو رقیب و در عین حال دو شریک تجاری جهانی بزرگ می‌تواند در کوتاه‌مدت به افزایش تورم منجر شود. در کنار این مساله، ترامپ هنوز رئیس‌جمهور نشده به پاول در خصوص کاهش نرخ بهره هشدار داده است.
دونالد ترامپ به جرمی پاول هشدار داده است که نرخ بهره آمریکا را تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر کاهش ندهد، اما گفت در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیس‌جمهور، به رئیس فدرال رزرو اجازه خواهد داد تا در صورتی که «کار درست را انجام دهد» دوره تکیه خود بر مسند هدایت فدرال رزرو را ادامه دهد.ترامپ همچنین به نگرانی‌های فزاینده در بازارهای مالی مبنی بر سیاسی کردن فدرال رزرو اشاره کرد و از تلاش برای اخراج پاول قبل از پایان دوره ریاست او در سال 2026 سخن گفت. سرمایه‌گذاران نگران هستند که رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده به دنبال خلع پاول باشد. جرمی پاول کسی است که تاکنون همواره در وال‌استریت به عنوان یک فرد موثر شناخته می‌شود و فدرال‌رزرو را در یکی از بدترین شوک‌های تورمی در دهه‌های اخیر هدایت کرده است. پاول توانست در دوران بهبود اقتصادی پسا کرونا هدایت بانک مرکزی آمریکا را به خوبی انجام داده و تاکنون اقتصاد این کشور را به بهترین نحو ممکن، با وجود تمام بدبینی‌هایی که وجود داشت، هدایت کرده است.پاول روز دوشنبه اظهار کرد که بانک مرکزی اکنون اطمینان بیشتری به کاهش نرخ تورم و حرکت آن به سمت نرخ هدف 2 درصدی فدرال رزرو داشته است و این موضوع انتظارات را مبنی بر کاهش نرخ بهره در نشست سپتامبر، تنها شش هفته پیش از انتخابات آمریکا، افزایش داد. با وجود اینکه پاول در دوران ریاست‌جمهوری خود ترامپ در سال 2017 به ریاست فدرال رزرو برگزیده شد، اما همواره این دو نفر درگیری‌های زیادی با یکدیگر بر سر سیاست‌های فدرال رزرو داشتند. اصلی‌ترین درگیری آنها نیز به میانه جنگ تجاری آمریکا و چین باز می‌گردد، زمانی که ترامپ از پاول خواست تا نرخ بهره را کاهش دهد اما او در این میان در برابر ترامپ ایستادگی و از استقلال فدرال رزرو حمایت کرد. در آن زمان یکبار ترامپ در خصوص پاول گفت که برایش جای سوال است که بزرگ‌ترین دشمن آمریکا رئیس‌جمهور چین شی‌جین‌پینگ است یا جرمی پاول. به هر حال سابقه پاول نیز ثابت کرده که او همواره در برابر زور ایستادگی کرده و کاری را که به نظرش درست است، انجام خواهد داد.
کمین ریسک‌های ژئوپلیتیک
هنوز اقتصاد جهانی از آثار جنگ اوکراین و روسیه رنج می‌برد. جنگی که به افزایش قیمت سوخت در اروپا منجر شد و سپس این تورم به محصولات گیاهی نیز ورود کرد و موجب افزایش قیمت کالاهای استراتژیکی چون گندم و ذرت شد. حال ریسک دیگری در کمین اقتصاد جهانی بوده و آن هم احتمال حمله رژیم صهیونیستی به لبنان است. حمله به لبنان ممکن است موجب تاریک‌تر شدن روابط اعراب و غرب، به خصوص با آمریکا شود. در نتیجه، این جنگ می‌تواند به افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سطح جهان منجر شود و با توجه به اینکه اقتصاد جهانی هنوز نتوانسته از صدمات زمان کرونا ریکاوری کند، جنگی دوباره می‌تواند به افزایش تورم و به‌هم ریختگی دوباره اقتصاد جهانی منجر شود. در نتیجه این امر، طلا یکی از امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها محسوب می‌شود.
ولع بانک‌های مرکزی برای خرید طلا
یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر رشد قیمت طلا، تقاضای بالا برای این فلز ارزشمند از سوی بانک‌های مرکزی جهان است. به گزارش مجمع جهانی طلا، خالص خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی در ربع اول سال 2024، حدود 289.72 تن بوده است. این عدد برای مدت مشابه سال 2023 حدود 286 تن بوده است. افزایش ریسک‌های اقتصادی طی سه سال اخیر موجب شده که تقاضا برای طلا افزایش زیادی داشته باشد. میزان خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی در سال 2022 حدودا 2.5 برابر سال 2021 بوده است. سال 2023 هم تقاضا کاهش چندانی به نسبت 2022 نداشته است. آمار خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی هم نشان می‌دهد که این عدد در سال 2024 تقریبا برابر با سال 2023 خواهد بود. داده‌های مجمع جهانی طلا نشان می‌دهد که در سه ماهه اول 2024، ترکیه، چین و هند بزرگ‌ترین خریداران طلا و ازبکستان، تایلند و فیلیپین هم بزرگ‌ترین فروشندگان طلا بوده‌اند.در نتیجه تمام این عوامل، به نظر می‌رسد که احتمالا طلا در ربع دوم 2025 به حدود 3 هزار دلار در هر اونس برسد.
منبع :
دنیای اقتصاد
