راز و رمزهای سفر به دره شمخال: کشف زیبایی های فراموش شده خراسان رضوی
توصیه‌هایی برای سفر به‌یادماندنی در دره شمخال
دره شمخال از جذاب‌ترین جاهای دیدنی قوچان در خراسان رضوی است که اگر اهل طبیعت‌گردی باشید، می‌توانید یکی دو روزی را در این مکان بگذرانید. تفاوتی ندارد از مشهد به دره شمخال بروید یا از هر جای دیگر، به‌هرحال وقتی قدم در دره می‌گذارید از دنیای اطرافتان و شلوغی شهر جدا می‌شوید.
دره شمخال در قوچان، شمالی‌ترین شهرستان استان خراسان رضوی، واقع شده است. برای رسیدن به آن باید از شهر قوچان، ۸۲ کیلومتر به سمت شهر مرزی باجگیران طی کنید. ورودی اصلی این دره از کنار روستای شمخال می‌گذرد.
دره روی نقشه ۱۳ کیلومتر طول دارد. اما در واقعیت طی کردن مسیرهای پرپیچ‌وخمی عدد ۳۳ کیلومتر را روی جی‌پی‌اس ثبت می‌کند.
دره شمخال بین دیواره‌های بلند رشته‌کوه‌های شمخال محصور شده است. اینجا مثلِ معروفِ «اگر به بالا نگاه کنید کلاه از سرتان می‌افتد» واقعیت پیدا می‌کند، زیرا طول دیواره‌های سنگی اطراف دره گاهی تا ۲۰۰ متر هم می‌رسد.
هرچه بخواهیم از زیبایی و ابهت محیط داخل دره بگوییم کم است؛ هر نقطه‌اش جاذبه زیستی متفاوتی از زندگی انواع گیاهان و جانوران را به نمایش می‌گذارد.
رودخانه مسافرِ همیشگی دره شمخال است که گاهی هم صاحب‌خانه می‌شود و از طبیعت‌گردها پذیرایی می‌کند. سه رودخانه شارک قرچه، دربادام و شمخال از این دره می‌گذرند که گاهی از چشمه‌های طبیعی دره تغذیه می‌شوند و گاهی با سرعت زیاد از ارتفاعات دره به پایین سرازیر می‌شوند.
آب به‌راستی مایه حیاتِ گیاهان و جانوران داخل دره است. پوشش طبیعی جنگلی مثل گردو‌های وحشی، زرشک و تمشک حیوانات مختلف وحشی و اهلی و… شبانه‌روز از حیاتی‌‌ترین عنصر دره یعنی رودخانه تغذیه می‌کنند. البته، دره با سخاوتمندی‌اش دسترسی به آب را برای مسافران هم راحت کرده است.
اگر اهل شنا کردن و آبتنی باشید به وفور حوضچه‌های کم‌عمق و عمیق را می‌توانید پیدا کنید و از آبتنی زیر نور خورشید و هوای دلنشین دره، به خصوص در تابستان، لذت ببرید.
حالا که کمی با دره و محیط آنجا آشنا شدیم، بهتر است با موقعیت مکانی و مسیرهای منتهی به این پدیده طبیعی هم آشنا شوید تا هرچه زودتر بار‌وبندیل سفرتان را ببندید و راهی مشهد یا قوچان شوید. سپس می‌توانید از این دو شهر به شمخال بروید.
دره شمخال درواقع یکی از جاهای دیدنی خراسان رضوی است. این دره کنار روستایی با همین نام در شهرستان قوچان آرام گرفته است. دو سمت دره یکی به روستای شمخال، کوه آسمله و سمت دیگر به رودخانه کال شمخال می‌رسد.
دره شمخال در بهار
حس‌وحال دره در نوروز همچون خود بهار ناپایدار است؛ گاهی بارانی، گاهی آرام، گاهی آفتابی و لذت‌بخش با شب‌های سرد و نمور. جو ناپایدار دره شمخال در نوروز، باعث می‌شود نتوانید کل مسافت دره را طی کنید.
اما حال‌وهوای دره در بهار بسیار عجیب‌وغریب است. شکوفه‌های درختان جوانه زده‌اند، بوی سبزی و چمن فضا را در آغوش گرفته، طراوت آسمان و رطوبت هوا هم دست‌به‌دست هم داده تا آرام‌آرام موجودات زنده به بهار و آفتاب سلام کنند. این شکوفایی فقط مختص گیاهان نیست و حیوانات هم در این فصل بیشتر دیده می‌شوند.
دره شمخال در زمستان
زمستانِ شمخال طبیعتی خاموش و خوفناک دارد. زمین پوشیده از برف است و خطرناک. به طور طبیعی هیچ صدایی در دره شمخال شنیده نمی‌شود. یخ‌زدگی، پوشش برف و گیاهان خفته در خواب زمستانی در این فصل کاملا دره را بی‌روح می‌کنند.
البته باید در نظر داشته باشید که شاید گیاهان خواب و خاموش باشند، اما حیوانات وحشی دره در زمستان خواب ندارند. پیشنهاد می‌کنیم زمستان را برای بازدید از آن انتخاب نکنید.
دره شمخال در تابستان
بهترین و امن‌ترین زمان برای سفر به دره شمخال فصل تابستان است؛ آب‌وهوا پایدار، رودخانه‌ها آرام، سنگ‌ها و زمین سرزنده، درختان سبز، گیاهان آماده برداشت و طبیعت با شما مهربان است. در این فصل، دره شمخال مهیای سفری چندروزه و پیاده‌روی طولانی است.
البته از نظر قیمتِ اسکان شاید هزینه‌های شما کمی افزایش یابد و کمی هم بیشتر از قبل آدم دوروبَرتان ببینید؛ ولی بازهم ارزشش را دارد و گاهی بودن آدم‌ها در اطراف و آن‌هم در جایی مثل دره شمخال خالی از لطف نیست.
نکاتی برای لذت بردن بیشتر از دره شمخال:
در شرایط جوی پایدار، همراه داشتن طناب و وسایل فرود از ارتفاعات و صخره‌ها، برای پیمودن کل مسیر دره نیاز است.
حتما وسایل خواب مثل کیسه خواب یا چادر و پتو همراه داشته باشید، حتی در تابستان.
برای بازدید از دره در شرایط جوی ناپایدار به این نکته توجه کنید که محل استراحت و خوابتان در ارتفاعات باشد، زیرا با بارش باران حتما سطح آب رودخانه بالا می‌آید.
در فصل تابستان احتمال شلوغی دره شمخال، به دلیل تعدد تورهای گردشگری، زیاد است. علاوه‌بر آن، مسیر دره، محل عبورومرور محلی‌ها هم هست.
