شیخ حسینه کیست؟ بیوگرافی نخست‌وزیر فراری بنگلادش
روزیاتو نوشت: شیخ حسینه نخست وزیر بنگلادش در پی اعتراضات مردمی از این کشور گریخت و به هند رفت. این دومین بار در طول زندگی حسینه است که او به هند می‌گریزد، بارنخست بعد از قتل عام خانواده اش در کودتا با کمک گاندی به هند رفت. از این زن ۷۶ ساله و زندگی پر از فراز و نشیب اش چه می‌دانیم.
سه هفته اعتراضات مردمی در بنگلادش در نهایت منجر به فرار «شیخ حسینه»، نخست‌وزیر این کشور شد. او ساعاتی پیش استعفای خود را اعلام و با بالگرد به هندوستان فرار کرده است. ارتش این کشور نیز استعفا و خروج نخست وزیر از کشور را تایید کرده است.
خیابان‌های شهرهای بنگلادش در هفته‌های اخیر در اعتراض به سیاست‌های نخست‌وزیر این کشور صحنه زدوخورد معترضان و نیروهای نظامی و امنیتی بوده است. بنابر گزارش‌ها پس از فرار نخست‌وزیر، معترضان دفتر نخست‌وزیری را اشغال کردند. ظاهرا واکر-اوز-زمان، فرمانده ارتش بنگلادش قرار است به زودی با مردم بنگلادش صحبت کند. با این وجود پسر شیخ حسینه در گفت و گو با راشاتودی خطاب به نیروهای امنیتی و نظامی خواست تا از سر کار آمدن دولتی غیرمنتخب جلوگیری کنند.
شیخ حسینه کیست؟
نخست وزیر متواری بنگلادش ۷۶ سال سن دارد و بزرگ‌ترین فرزند شیخ مُجیب‌الرَحمن بنیان‌گذار کشور بنگلادش است. حسینه در بسیاری از مصاحبه ها و سخنرانی ها از بزرگ شدن پدرش به عنوان یک زندانی سیاسی توسط دولت پاکستان گفته و حتی در یکی از مصاحبه‌ها فضای کودکی خود را اینگونه توصیف کرده است: «مثلاً بعد از اینکه وزارت جبهه متحد در سال ۱۹۵۴ انتخاب شد و ما در خیابان شماره ۳ مینتو زندگی می‌کردیم، یک روز مادرم به ما گفت که پدرم شب قبل دستگیر شده است. ما همیشه متوجه می‌شدیم که او را به زندان می‌اندازند چرا که او محبوب و مورد علاقه مردم است.»
حسینه دوران دبیرستان را در مدرسه دخترانه عظیمپور و کالج دخترانه بیگم بادرونسا تحصیل کرد و سپس برای مدرک لیسانس در کالج ادن ثبت نام کرد. او بین سالهای ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ به عنوان نایب رئیس اتحادیه دانشجویان در کالج ادن انتخاب شد.
در سال ۱۹۶۷، حسینه با واجد میاح، که دانشمند هسته ای بنگالی با مدرک دکترای فیزیک از دورهام بود، ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های سجیبو واجد جوی و سایما واجد پوتی هستند
او در آن زمان در دانشگاه داکا، ادبیات بنگالی خواند و در سال ۱۹۷۳ از آنجا فارغ التحصیل شد.
ترور اعضای خانواده
حسینه همه اعضای خانواده اش به جز شوهر، فرزندان و خواهرش شیخ ریحانه، را در جریان کودتای ۱۵ اوت ۱۹۷۵ بنگلادش که شاهد ترور شیخ مجیب الرحمان بود، به قتل رسیدند.
حسینه، واجد و ریحانه در زمان ترور در حال بازدید از اروپا بودند. آنها به خانه سفیر بنگلادش در آلمان غربی پناه بردند و بعد از آن پیشنهاد پناهندگی سیاسی را از ایندیرا گاندی نخست وزیر هند دریافت کردند.
اعضای بازمانده خانواده به مدت شش سال در دهلی نو، هند در تبعید زندگی کردند. در این مدت توسط نیروهای نظامی از ورود او به کشور ممانعت به عمل می آمد.
در فوریه ۱۹۸۱، حسینه به عنوان رئیس حزب عوامی لیگ انتخاب شد. وی در سال های بعد توانست به یکی از چهره‌های اصلی سیاست بنگلادش تبدیل شود.
بازگشت به خانه و آغاز دوران نخست وزیری
شیخ حسینه در سال ۱۹۹۶ برای نخستین بار به عنوان نخست وزیر بنگلادش انتخاب شد. دوره اول نخست‌وزیری او، بنگلادش با مشکلات اقتصادی و سیاسی زیادی مواجه بود. اما برنامه های اصلاحات اقتصادی و اجتماعی، تا اندازه ای بنگلادش را از بحران خارج کرد.
در سال ۲۰۰۹ اوبرای دومین بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شد و در انتخابات‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ نیز موفق به حفظ این مقام شد. در دوران حکومت او، بنگلادش شاهد رشد اقتصادی قابل توجهی بود. بسیاری از پروژه‌های زیرساختی بزرگ مانند پل پادما و متروی داکا در این زمان به اجرا درآمد.
او به طور خاص بر توسعه اقتصادی، بهبود سیستم آموزشی و بهداشت، و افزایش مشارکت زنان دربرنامه های خود متمرکز بود. اما موضوعاتی از جمله فضای بسته سیاسی، پرونده های نقض حقوق بشر و انتقادات حوزه حقوق شهروندی باعث بروز انتقادات و اعتراضاتی شد.
اعتراضات بنگلادش و فرار خانم نخست وزیر به دنبال و قوع و ادامه این ناآرامی ها دولت بنگلادش بار دیگر مقررات منع آمد و شد را اعمال کرد و اینترنت نیز در سراسر این کشور قطع شد.
ظاهرا در منطقه اوتارا واقع در داکا، پایتخت بنگلادش، ماموران پلیس از گاز اشک آور برای متفرق کردن صدها نفر که یک تقاطع مهم را مسدود کرده بودند، استفاده کردند. شاهدان عینی همچنین گزارش دادند که در جریان ناآرامی ها در شهر مونشی گنج، ۲ کارگر ساختمانی بر اثر انفجار بمب جان خود را از دست دادند و ۳۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند.
اعتراضات دانشجویی در بنگلادش از اوایل ماه جولای ۲۰۲۴ آغاز شد. این کشور ۱۷۰ میلیون نفری واقع در جنوب آسیا در پی اعتراضات دانشجویی به سهمیه‌بندی مشاغل دولتی، طی سه هفته اخیر در هرج‌ومرج و آشوب بوده است.
راضیه میرزاحیدری
