راز فروش پرتقال در «توری قرمز» چیست؟
آیا تا به حال به این فکر کردید که چرا پرتقال را معمولاً درون کیسههای توری قرمز میفروشند؟ این ترفند زیرکانهی تولیدکنندگان مواد غذایی و سوپرمارکتها برای فریب دادن حواس شما و وادار کردن شما به خرید میوههای بیشتر است.
توری پلاستیکی قرمز یا نارنجی که میوه را درون آن عرضه میکنند، به دلیل نوعی خطای دید، به ایجاد این تصور کمک میکند که رنگ پوست پرتقال پررنگتر است و در نتیجه آبدار و جذاب است. اگر میوه نارس باشد، توری رنگی از درجه سبزی میوه میکاهد و نارنجی بودن آن را تقویت کرده و آن را رسیده و اشتهاآور نشان میدهد.
به همین ترتیب، لیموها را اغلب در کیسههای توری زرد میفروشند تا رنگ طبیعی لیمو را افزایش دهند. اگر آنها را درون کیسههای قرمز قرار میدادند، نارنجی به نظر میرسیدند و جذابیت مورد انتظار از لیمو را نداشتند.
این اصل مبتنی بر توهم کُنفِتی (کاغذ رنگی) است، یک پدیده بصری که در آن، درک رنگها به شدت متأثر از بافت پیرامون آنها است. در این توهم نوری، یک توپ با رنگ خنثی درون شبکهای از خطوط با رنگهای متفاوت قرار میگیرد. وقتی خطوط یک رنگ خاص در پیشزمینه هستند، به نظر میرسد رنگ توپ با رنگ خطوط ترکیب میشود.
در یک مطالعه جدید، کارل آر. گِگِنفورتنر روانشناس از دانشگاه گیسن آلمان، نحوه استفاده کیسه نارنجی سوپرمارکت از توهم کنفتی را توضیح میدهد.
«من هر شنبه از بازار میوه محلی مورد علاقهام پرتقال میخرم. تازگیها، همانطور که از تابستان آلمان انتظار میرود، این بازار میوه هیچ پرتقال رسیده خوبی نداشت. بعداً، جلوی یک سوپرمارکت مقدار زیادی پرتقال به ظاهر رسیده دیدم و وسوسه شدم مقداری پرتقال بخرم که داخل یک توری نارنجی بستهبندی شده بودند.»
«در خانه، وقتی پرتقالها را از داخل توری بیرون آوردم، معجزهای اتفاق افتاد: پرتقالهایی که وقتی درون توری بودند، نارنجی به نظر میرسیدند، بیرون از توری سبزرنگ بودند.»
او با وفادار ماندن به روش علمی، شواهدی را در قالب عکس برای تأیید ادعای خود ارائه کرد.
«نتیجه میگیریم همسانسازی رنگ کیسه با رنگ میوه به تنهایی، اثری قوی بر ظاهر رنگ میگذارد و نارنجی مایل به سبز را به یک نارنجی زیبا تبدیل میکند. ناگفته نماند که میوهفروشان مدتهاست به این موضوع پی بردهاند. با نگاه به سوپرمارکتهای معمولی، به راحتی میتوانید ببینید که میوهها و سبزیجات (لیمو، پیاز، کدو سبز یا حتی سیبزمینی) معمولاً در تورهایی بستهبندی میشوند که همرنگ همان میوه در حالت ایدهآل هستند.»
این مقاله توضیح میدهد که توهم کنفتی بر این اصل استوار است که مغز ما برای پردازش دید محیطی و درک رنگ برنامهریزی شده است.
در اصل، هدف مغز ما ارائه تجربهای روان و یکپارچه است که بتوان آن را تا حد امکان به طور موثر درک کرد. به همین ترتیب، سیستم بینایی ما برای درک یکنواختی و تغییرات ملایم برنامهریزی شده است. وقتی پرتقالها را درون توری قرمز میگذارند، مغز برای ساده کردن چیزی که ما میبینیم، رنگهای مجاور را ادغام میکند.
این که آیا این ترفند واقعاً فروش پرتقال را افزایش میدهد یا خیر، مشخص نیست، اما امیدواریم محققان پاسخ این پرسش را پیدا کنند.