رازهای منحصر به فرد گوشت گوسفندی: طرز تهیه و کاربردهای شگفتانگیز در آشپزی
گوشت گوسفندی یکی از محبوبترین انواع گوشت در بسیاری از فرهنگهاست. اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که هر قسمت از این گوشت چه ویژگیهایی دارد و برای چه نوع غذایی مناسبتر است؟ در این مقاله از مجله اکالا، قصد داریم به بررسی دقیق قسمتهای مختلف گوشت گوسفندی و کاربرد آنها در غذاهای متنوع بپردازیم. با ما همراه باشید.
انواع مختلف گوشت گوسفندی
گوشت گوسفند یا بره به گوشتی گفته میشود که از گوسفند اهلی به دست می آید. گوشت گوسفند استخواندار است و چربی آن نسبت به چربی گوشت گاو ده به یک است. چون طبع گوشت گوساله و گاو سردتر از طبع گوشت گوسفند است.
بد نیست بدانید گوشتی که قرمز کمرنگ و استخوان اطراف آن متمایل به صورتی و چربی آن سفید باشد، گوشت حیوان جوان، نرم و آبدار است. گوشت قرمز پر رنگ با چربی به رنگ زرد مایل به خاکستری متعلق به حیوان پیر است.
گوشت گوسفند از قسمتهای گوناگونی تشکیل شده است. هر قسمت از عضلات حیوان که فعالیت بیشتری دارد، خوش طعمتر است و هر قسمت که کمتر به حرکت افتاده باشد، نرمتر است. این قسمتها عبارتند از:
بخش بالا: شامل گردن، کمر، دنده، راسته و فیلهبخش پایین: شامل سینه و سرسینه، قلوه گاه، ران، سردست، ماهیچه، کف دست، شکم، پیش ناف و پاچه گوسفندمحصولات جانبی: شامل سیراب شیردان، زبان گوسفند، ناف، زردپی، دمبلان، شش، طحال و خوئک
بخش بالای گوشت گوسفندی
با بخش بالای گوشت گوسفندی آشنا شوید.
۱- گوشت گردن گوسفندی
گوشت گردن یکی از مطبوعترین قسمتهای گوشت گوسفند است. گوشت گردن را میتوان به تکه های کوچک خرد کرد و در طبخ انواع خورشتها استفاده کرد. خوشمزهترین تکهها قسمتهایی است که یک تکه از گوشت یکرنگ به همراه لایهای چربی در کنار هم قرار گرفته باشند.
هم چنین گوشت اطراف گردن گوسفند به دلیل تحرک بیشتر برای سوپ، آبگوشت، همبرگر و کتلت مناسب است. گوشت گردن خواص متعددی دارد از جمله حاوی میزان قابل توجهی امگا ۳ و پروتئین است. گوشت گوسفند دارای مقادیر بسیار زیادی آهن است که آهن موجود در گردن گوسفند به راحتی جذب بدن شده و به سادگی هضم میشود.
مصرف این گوشت برای رشد و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است. این گوشت علاوه بر خواص فوق منبع غنی از موادی چون مس، منگنز و سلنیم است و مصرف یک وعده گوشت گردن میتواند تمامی نیاز روزانه فرد به ویتامین ب را تامین کند.
۲- گوشت دنده گوسفندی
گوشت دنده یکی از لذیذترین قسمتهای گوشت گوسفند است. این گوشت نرم، لطیف، ترد، پرچرب و خوش طعم است. از دنده گوسفندی برای تهیه یکی از محبوبترین انواع کباب یعنی کباب دنده که به شیشلیک معروف است، استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید: نکات فریز کردن گوشت که ممکن است ندانید
۳- گوشت راسته گوسفندی
این قسمت در کنار ستون فقرات گوسفند قرار داشته و درصد چربی آن بسیار کم است. راسته قیمت بالاتری دارد و البته بسیار خوشمزه است. این قسمت یکی از قسمتهای کم حرکت گوسفند بوده و برای پخت غذاهای مختلف و انواع کباب میتوان از آن استفاده کرد.
تقریبا یک گوسفند ۳ کیلو گوشت راسته دارد. یکی از کبابهای گوسفندی بسیار لذیذ که با گوشت راسته تهیه میشود، کباب برگ است. خوردن راسته گوسفند برای کسانی که دچار ضعف در ستون فقرات خود بوده یا دیسک کمر دارند مفید است.
۴- گوشت فیله گوسفندی
گوشت فیله گوشت پشت کمر و پشت جگر سفید و قسمت نرم زیر راسته است. این گوشت نسبت به گوشت راسته نرم تر و صاف تر است. گوشت فیله برای تهیه کباب برگ و چنجه بسیار مناسب است.
بخش پایین گوشت گوسفندی
با بخش پایینی گوشت گوسفندی آشنا شوید.
۱- گوشت سینه و سرسینه گوسفندی
در قسمت زیر شکم گوسفند قرار دارد. سینه گوسفند باید به آرامی پخته شده و قسمت چربی آن جدا شود. میتوان سینه را از دندهها جدا کرد و با سبزیجات معطر پخت. این قسمت برای کباب بسیار لذیذ است. همچنین گوشت سرسینه که در جلوی قفسه سینه حیوان قرار گرفته، بسیار خوش طعم است و برای انواع غذاها بکار میرود.
۲- قلوه گاه گوسفندی
قلوه همان کلیه است که طبع معتدل (در برخی منابع آمده سرد) و رو به خشکی دارد، اما مصرف آن به همهی مزاجها توصیه نمیشود، زیرا هضم سختی دارد و خون ناصالحی تولید میکند.
بهترین نوع قلوه براى گوسفند جوان و بز است که در همان ساعت ذبح شده باشند و حیوان عطش نداشته باشد. قلوه گاه سفتترین قسمت لاشه بوده و چرخ کرده آن برای تهیه کباب کوبیده استفاده میشود.
برای تهیه یک گوشت چرخ کرده مناسب و کم چرب برای کباب کوبیده بهتر است که قلوه گاه گوسفند را که خیلی چرب است با گوشت گوساله مخلوط کرد.
بیشتر بخوانید: ترفندهای از بین بردن بوی زهم گوشت
۳- گوشت ران گوسفندی
گوشت ران گوشت خوش خوراکی است که در انتهای لاشهی گوسفند قرار دارد و از آن در تهیه کباب حسینی استفاده میکنند. کباب حسینی نوعی کباب است که با سیخ چوبی طبخ میشود. این کباب با گوشت مغز ران گوسفند تهیه شده و با فلفل سبز و پیاز مزه دار میشود.
۴- گوشت سردست گوسفندی
این قسمت در زیر زانوی گوسفند قرار گرفته است که معمولا پهن و مسطح است. سردست تقریبا ۲۷ درصد از وزن لاشه را تشکیل میدهد و شامل ماهیچههای دست و شانه است. شانه گوسفند در نیمه پایینی بدن گوسفند قرار دارد و معمولا این قسمت به دلیل وجود استخوان، ارزانتر از ران است.
میتوان کباب خوشمزهای از این قسمت همراه با سبزیجات معطر تهیه کرد. از گوشت سردست برای تهیه انواع خورشتهای ایرانی و خارجی نیز استفاده میشود.
۵- ماهیچه گوسفندی
ماهیچه گوشت بدون چربی عضلات و یکی از قسمتهای لذید و مطبوع گوشت گوسفند است که بافت نرم و لطیفی دارد. از این قسمت در پخت انواع غذاهای ایرانی نظیر باقالی پلو با ماهیچه استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید: روشهای کاربردی برای نرم کردن گوشت کبابی
۶- پاچه گوسفند
پاچه گوسفند یکی از قسمتهای پرطرفدار گوسفند است که در ایران طرفداران زیادی دارد. این بخش از بدن گوسفند سرشار از ژلاتین و اسیدهای چرب اشباع بوده که خواص گوناگونی برای بدن دارد.
خوردن پاچه گوسفند مخصوصا به کسانی توصیه میشود که پاهایی لاغر و ضعیف دارند و یا از بیماریهای مفاصل رنج میبرند. خوردن پاچه تاثیر زیادی در تقویت عضلات و مفاصل پا دارد. پاچه گوسفند حاوی مواد ژلهای است که میتواند در بازسازی مفاصل مفید باشد.
پاچه گوسفند سرشار از پروتئینهای مفید بوده که برای سلامتی بدن ضروری هستند. از طرفی پارچه یکی از بخشهای پرجرب بدن گوسفند بوده و به دلیل میزان کلسترول بالای خود، خوردن بیش از حد آن مضر است.
بخش جانبی گوشت گوسفندی
با محصولات جانبی گوشت گوسفند آشنا شوید.
۱- زبان گوسفند
زبان گوسفند یکی از لذیذترین قسمت های بدن این حیوان است و به دلیل فعال بودن این عضو طعم دلچسبی دارد. زبان گوسفند بیشتر از هر عضو دیگری از ماهیچه و عضله تشکیل شده است. زبان سرشار از روی و هم چنین پتاسیم و سدیم است و از این رو برای تقویت سیستم ایمنی مفید است.
اگر قصد پخت زبان را دارید، چون مدت پخت آن زیادتر از گوشت معمولی است، مقداری زنجبیل را همراه زبان بپزید. هم ترد کننده خوبی است و هم طعم دهنده خوبی برای آن به حساب میآید.
۲- سیراب شیردان گوسفندی
سیرابی یکی دیگر از اعضای داخلی بدن گوسفند و جزو معده حیوان است که بعد از ذبح گوسفند از بدن آن خارج میکنند. خوراک سیراب شیردان یکی از خوراکهای محبوب در سراسر دنیا است که به دلیل بوی ناخوشایند باید قبل از پخت آن را به خوبی تمیز کرد و با ادویههای گوناگون بوی نامطبوع آن را از بین برد.
سیرابی خواص متنوعی دارد. این عضو منبع غنی از ویتامین ب است. سیرابی نسبت به گوشت قرمز گوسفند کم کالریتر است و کلسترول بالایی ندارد.
در این مطلب از مجله آشپزی تک فاناطلاعات جامعی از قسمت های مختلف گوشت گوسفندی و کاربرد آنها در غذاهای گوناگون در اختیارتان قرار دادیم. اکنون شما میتوانید بسته به ذائقه و سلیقه غذایی خود از قسمتهای مختلف گوشت گوسفندی در غذاهایتان استفاده کنید و نهایت لذت را ببرید.