هشدار به عاشقان بستنی؛این بلا سرتان می‌آید

رئیس آموزش همگانی پژوهشکده تغذیه و صنایع غذایی کشور با اشاره به نقش موثر پروتئین بستنی در رشد و ترمیم بافت و همچنین تأثیر کلسیم و فسفر بر سلامت دندان و استخوان می‌گوید: با توجه به اینکه بستنی یک ماده غذایی پر انرژی است، توصیه می شود در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید و تا حد امکان از انواع ساده آن استفاده کنید.

به گزارش ایرنا، مینا کاویانی اظهار کرد: تاریخچه ساخت و خوردن بستنی به حدود چهار قرن قبل از میلاد برمی گردد. در ابتدا یک نوع بستنی تهیه و مصرف می شود و به تدریج موادی مانند شیر، خامه، رنگ خوراکی و … را به بستنی اضافه می کنند و این دسر بسیار متنوع می شود.

این متخصص تغذیه در خصوص خواص تغذیه ای بستنی گفت: علاوه بر بستنی که مخلوطی از شربت، آب میوه، شکر و رنگ های خوراکی است، انواع دیگر بستنی ها بر پایه شیر است.

وی افزود: بنابراین بستنی را می توان به عنوان یک فرآورده لبنی منجمد تعریف کرد که از ترکیب و فرآیند مناسب شیر، خامه و برخی فرآورده های لبنی همراه با شکر و مواد طعم دهنده به دست می آید و ممکن است حاوی تثبیت کننده ها، غلیظ کننده ها و رنگ های خوراکی نیز باشد.

کاویانی معتقد است ارزش غذایی بستنی به ارزش غذایی مواد اولیه ای که برای تهیه آن استفاده می شود بستگی دارد.

بازیابی بافت

به گفته وی، چربی و پروتئین بستنی بیشتر از شیر است. در عین حال، بستنی ممکن است حاوی مواد غذایی دیگری مانند میوه، تخم مرغ و شکر باشد که ارزش غذایی بستنی را افزایش می دهد.

کاویانی افزود: چون بستنی دو برابر شیر چربی دارد و بیش از نیمی از مواد جامد آن شکر (ساکارز و لاکتوز) است. به خصوص اگر بستنی خامه ای داشته باشد، منبع غذایی سرشار از انرژی محسوب می شود.

وی مواد جامد بدون چربی بستنی را شامل پروتئین با کیفیت بالا، شکر و مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم، گوگرد، کلسیم و فسفر که برای رشد و سلامت انسان ضروری هستند، برشمرد.

وی خاطرنشان کرد: پروتئین موجود در بستنی می تواند در رشد و ترمیم بافت ها موثر باشد. علاوه بر این، کلسیم و فسفر موجود در آن در سلامت دندان ها و استخوان ها نقش دارد.

به گفته کاویانی، بستنی مقداری ویتامین B (B2) دارد و بستنی های میوه ای ویتامین C کمی دارند. این ویتامین ها در تنظیم پاسخ های بدن نقش دارند یا عملکرد آنتی اکسیدانی دارند.

بر اساس نتایج تحقیقات، این متخصص تغذیه به غنی سازی بستنی با مواد مغذی مانند روی و اسید فولیک (از ویتامین های گروه B) اشاره کرد و یادآور شد: ارزش غذایی بستنی غنی شده بیشتر از بستنی معمولی است.

نکات مهم در خوردن بستنی

کاویانی با توجه به اینکه شیر یکی از مواد اصلی بستنی و محیط بسیار مناسبی برای رشد میکروب ها و ایجاد بیماری و مسمومیت است، تاکید کرد: در انتخاب بستنی باید به پاستوریزه شدن و تاریخ انقضای آن توجه کرد.

به گفته وی، با توجه به اینکه بستنی یک ماده غذایی پر انرژی است، مصرف آن در حد اعتدال و استفاده از انواع ساده آن توصیه می شود و این امر در مورد کودکان نیز صدق می کند.

کاویانی تاکید کرد: مصرف زیاد بستنی با مقدار قابل توجهی قند و چربی می تواند باعث اضافه وزن، چاقی، دیابت، کاهش مقاومت بدن و افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی شود.

وی افزود: بستنی به دلیل اینکه حاوی قند است پس از مصرف باید دندان ها و لثه های خود را مسواک بزنید تا از پوسیدگی دندان و بیماری لثه جلوگیری شود.

وی با توجه به اینکه بستنی های صنعتی معمولا حاوی مواد افزودنی، رنگی، طعم دهنده و نگهدارنده هستند، یادآور شد: مصرف زیاد آنها می تواند برای سلامت بدن مضر باشد. زیرا می تواند باعث آلرژی، التهاب و سایر بیماری ها شود.

انواع بستنی

وی با بیان اینکه بستنی انواع مختلفی دارد، ویژگی های هر کدام را تشریح کرد:

بستنی ساده: در این نوع رنگ و طعم، کمتر از 5 درصد حجم بستنی های یخ نشده مانند بستنی وانیلی و قهوه ای است.

بستنی شکلاتی: ماده طعم دهنده این بستنی کاکائو یا شکلات است.

بستنی میوه ای: حاوی میوه است و ممکن است حاوی مواد طعم دهنده میوه و رنگ خوراکی باشد یا نباشد. در این نوع بستنی میوه های تازه یا شیرین مانند توت فرنگی، زردآلو، آناناس، انبه، موز، شاه توت و … به مواد اولیه اضافه می شود.

بستنی با آجیل: در تهیه این بستنی از مغزها (گردو، فندق، بادام و پسته) استفاده می شود.

بستنی شیری: در تولید این بستنی از شیر یا فرآورده های شیری و همچنین از مواد افزودنی مانند شکر، تخم مرغ، میوه ها، آب میوه ها، میوه های خشک، شکلات، طعم دهنده ها و رنگ های مجاز استفاده می شود.

بستنی: در تولید آن از آب میوه، شکر، تثبیت کننده، رنگ های مجاز خوراکی، ادویه و آب استفاده می شود. سپس منجمد می شود تا به قوام بستنی برسد. معمولا این نوع بستنی 28-30 درصد شکر دارد.

بستنی تزیینی: این نوع بستنی را با قالب های رنگی مختلف درست می کنند که به شکل رنگی قالب می زنند و یک یا چند رنگ و ادویه بستنی و تزیینات خاص مانند بستنی آجری و بستنی کیک را با هم مخلوط می کنند.

بستنی نرم: این بستنی به محض خارج شدن از فریزر به فروش می رسد، برخی از انواع قیفی از این نوع هستند. در تولید بستنی نرم، مخلوط مواد اولیه باید در دمای 5- تا 7- درجه سانتیگراد منجمد شود تا 30-50 درصد آب بستنی منجمد شود. این نوع بستنی را می توان مستقیماً به خریدار عرضه کرد. در حالی که در تولید بستنی سفت، مخلوط مواد اولیه باید در دمای 20- تا 30- درجه سانتیگراد منجمد شده و پس از تولید در فریزر نگهداری شود.

بستنی محبوب ایرانیان

کاویانی به بستنی سنتی به عنوان یکی از بستنی های محبوب ایرانیان اشاره کرد که علاوه بر شیر و مواد دیگر حاوی خامه است و آن را پرانرژی می کند، بنابراین مصرف آن را در حد اعتدال توصیه کرد.

وی یکی دیگر از نکات مهم بستنی سنتی ایرانی را نحوه تهیه آن ذکر کرد زیرا ممکن است در برخی موارد این بستنی به صورت غیر پاستوریزه تهیه شود. به همین دلیل برای جلوگیری از مسمومیت و بیماری بستنی سنتی باید از مکان های امن تهیه شود.

این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: با رعایت توصیه های تغذیه ای و توجه به مسائل بهداشتی می توانید از بستنی به عنوان یک دسر خوشمزه به خصوص در فصل تابستان لذت ببرید.